Sprawozdawczość finansowa MSSF – zmiany ws. kontroli

Od 2014 r. obowiązują zmienione Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Szczególnie istotna jest nowa definicja kontroli – bardziej szeroka i szczegółowa od tej zapisanej w polskiej ustawie o rachunkowości.

Zmiany objęły standardy MSSF nr 10, 11 i 12. Nowe regulacje obowiązują we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Należy je stosować w sprawozdaniach finansowych sporządzanych według wytycznych MSSF.

Jak oceniają eksperci firmy doradczej Deloitte, największe znaczenie mają zmiany w MSSF 10, dlatego że regulują sprawy, które do tej pory interpretowano różnie. Mowa m.in. o kwestiach związanych z możliwościami sprawowania kontroli mimo posiadania mniej niż 50 proc. głosu.

Nowa definicja „kontroli” nie ma wpływu na stronę techniczną zasad tworzenia skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Może mieć jednak znaczenie w kontekście oceny tego, które jednostki (zależne) zostaną objęte sprawozdaniem. W konsekwencji – w niektórych przypadkach – jednostka do tej pory włączona do konsolidacji może zostać z niej wyłączona lub na odwrót.

– Zmiana dotyczy przede wszystkim udziałowców, którzy posiadają mniej niż 50 proc. prawa do głosu w danej inwestycji, a w której pozostały akcjonariat jest mocno rozdrobniony lub udziałowców posiadających potencjalne prawa głosu w inwestycji (np. opcje na akcje). Poza tym nowy standard może dotknąć również inwestorów posiadających jednostki specjalnego przeznaczenia oraz takich, którzy w swoim portfolio mają spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne lub fundusze inwestycyjne – mówi ekspert Deloitte, Marcin Samolik.

Zgodnie z MSSF 10, kontrola nad inwestycją może być sprawowana w imieniu innych inwestorów (jako tzw. agent) – w takiej sytuacji inwestycja nie jest ujmowana we własnej konsolidacji.

– Działy finansowe w większości spółek zapewne dokonały już odpowiedniej analizy zmian, które wiążą się z wejściem w życie nowych przepisów, tym bardziej że przygotowywane sprawozdania za rok 2014 muszą być już zgodne z tymi wytycznymi – dodaje dyrektor w dziale audytu Deloitte, Monika Jakubczyk.

W nowym standardzie MSSF 10 dużo dokładniej określono również m.in. definicje „jednostki dominującej” oraz „jednostki zależnej”.

Pozostałe zmiany w MSSF dotyczą wspólnych ustaleń umownych (nr 11), informacji zawieranych w notach do sprawozdania finansowego (12) oraz wartości godziwej i jej wyceny (13).

mp