Służebność przesyłu - ponad 20 mln działek wykorzystywanych bezumownie przez energetykę

Ustanowienie służebności przesyłu odbywa się za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 305.2 Kodeksu cywilnego). Określenie „odpowiednie” oznacza, iż konieczne jest rozważenie zarówno interesu właściciela nieruchomości, jak i przedsiębiorstwa przesyłowego, na którego rzecz ustanawiane jest to prawo (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2013 r., sygnatura akt IV CSK 440/12).

Interpelacja nr 21465 do ministra energii w sprawie uregulowania statusu słupów energetycznych posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach

Szanowny Panie Ministrze,

odpowiadając na prośby kierowane do moich biur poselskich przez osoby dochodzące swoich praw wobec firm energetycznych – wnoszę interpelację w sprawie uregulowania statusu słupów energetycznych posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach.

Szacuje się, że problem bezumownego korzystania przez firmy energetyczne z prywatnych posesji może dotyczyć w całej Polsce nawet 19 milionów działek. Bardzo często instalacje przesyłowe powstały jeszcze przed 1989 r., a więc w czasach, kiedy stan prawny i reżim polityczny nie ułatwiały dochodzenia przez obywateli swoich praw. Niska była też świadomość społeczna w tym zakresie.

Od 1989 r. właściciele prywatnych działek coraz częściej zwracają się w sprawie słupów energetycznych do sądu, często spotykając się po drodze z nieprzychylnym i mało konstruktywnym podejściem firm energetycznych. Niejednokrotnie w takich przypadkach dostawca prądu nie odpowiada na pisma zainteresowanych lub sugeruje bezpłatne przekazanie gruntów na swoją rzecz. Przedstawiciele koncernów energetycznych doskonale wiedzą, że dopóki sąd nie orzeknie o odszkodowaniu czy ustanowieniu płatnej służebności, dopóty nic im nie można zrobić. Nie jest w ich interesie odpowiadanie na potrzeby właścicieli gruntów, jakkolwiek nie byłyby one uzasadnione i usprawiedliwione. Prowadząc taką politykę, firmy energetyczne skutecznie zniechęcają dużą część właścicieli gruntów do dochodzenia prawa do odszkodowania i ustanowienia służebności za opłatą. Długi i kosztowny proces sądowy jest sposobem na podniesienie progu, jaki musi przejść zainteresowany, by skutecznie dojść swoich praw.

Zakłady energetyczne często powołują się na zasiedzenie służebności przesyłu w związku z nieprzerwanym korzystaniem z urządzeń przez 20 lat (w dobrej wierze) lub 30 lat (w przypadku złej wiary). Zasiedzenie służebności nie oznacza jednak, że zakłady nabywają własność części gruntu i są zwolnione z obowiązku płacenia wynagrodzenia za utrudnienia i spadek wartości nieruchomości. Zgodnie z treścią art. 3052 par. 2 k.c., jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń przesyłowych, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu Co więcej, Sąd Najwyższy orzekł, że korzystanie z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu, nawet realizowane w dobrej wierze, nie wyłącza – o ile nie uczynią tego strony – uprawnienia właściciela do żądania wynagrodzenia (wyrok z 9 czerwca 2009 r., sygn. akt II CSK 49/2009). Niestety w swojej codziennej praktyce firmy energetyczne zdają się ignorować i pomijać powyższą wykładnię prawną.

W minionych latach pojawiały się propozycje rozwiązania problemu słupów energetycznych posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach na drodze ustawy. Projekt ustawy o korytarzach przesyłowych zakładał uregulowanie stanów prawnych wszystkich sieci przesyłowych, zarówno istniejących, jak i tych, które dopiero powstaną. Obok słupów energetycznych dotyczył także sieci ciepłowniczych i gazowych. Projekt regulował kwestie planowania inwestycji i pozyskiwania nieruchomości, w tym także wypłaty odszkodowań dla właścicieli gruntów. Wobec skali problemu, dotykającego właścicieli milionów działek w całym kraju, właściwym wydaje się powrót do koncepcji uregulowania kwestii statusu słupów energetycznych posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach na drodze ustawy.

Wobec powyższego kieruję do Pana Ministra następujące pytania:

1. Czy Ministerstwo Energii monitoruje problem bezumownego korzystania przez firmy energetyczne z prywatnych gruntów i jak ocenia skalę problemu w całym kraju?

2. Czy są prowadzone prace nad uregulowaniem ww. problemu na drodze ustawy?

3. Czy podejmie Pan Minister działania celem kompleksowego uregulowania kwestii statusu słupów energetycznych oraz innych sieci przesyłowych, posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach?

Z poważaniem, Krzysztof Paszyk, 11-04-2018 r.

Szanowny Panie Marszałku,

poniżej udzielam odpowiedzi na interpelację Pana posła Krzysztofa Paszyka z dnia 20 kwietnia br. nr K8INT21465 w sprawie uregulowania statusu słupów energetycznych posadowionych bezumownie na prywatnych posesjach.

1. Czy Ministerstwo Energii monitoruje problem bezumownego korzystania przez firmy energetyczne z prywatnych gruntów i jak ocenia skalę problemu w całym kraju?

Ministerstwo Energii, w związku z pełnionym nadzorem właścicielskim nad spółkami energetycznymi, zna problem prawnego uregulowania nieruchomości, które wykorzystywane były i są przez przedsiębiorstwa energetyczne. Skala ilości nieruchomości, których ta sprawa może dotyczyć, uwzględniając cały sektor energetyczny jest rzędu 20 mln działek.

2. Czy są prowadzone prace nad uregulowaniem ww. problemu na drodze ustawy?

Prace nad projektem ustawy o korytarzach przesyłowych zostały podjęte z własnej inicjatywy przez ówczesne Ministerstwo Gospodarki w 2009 r. W tym czasie przeprowadzono szereg spotkań i uzgodnień z resortami oraz partnerami społecznymi, w wyniku których powstawały nowe wersje przedmiotowej regulacji. W prace nad projektem ustawy zaangażowani byli nie tylko przedstawiciele administracji publicznej, ale także organizacje społeczne i zawodowe, których przywołany wyżej projekt ustawy dotyczył.

W maju 2011 r. projekt został po raz pierwszy skierowany pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów. Następnie w styczniu 2012 r. Ministerstwo Gospodarki przesłało projekt do ponownych uzgodnień międzyresortowych i społecznych, po czym w grudniu 2012 r. projekt został ponownie skierowany pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Ze względu na szereg uwag, jakie zostały zgłoszone przez poszczególne resorty, nie został on rozpatrzony. Ponowne skierowanie poprawionego projektu pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów w 2013 r. spowodowało zgłoszenie kolejnych istotnych uwag, a tym samym konieczność dalszej ich analizy i uzgadniania.

Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 11 lutego 2014 r. postanowiła, że ministrem właściwym w zakresie przygotowania projektu ustawy o korytarzach przesyłowych oraz przedstawienia projektu ustawy pod obrady Rady Ministrów miał być ówczesny Minister Infrastruktury i Rozwoju. W związku z tym faktem, zakończono prace nad przedmiotowym projektem w Ministerstwie Gospodarki oraz całość sprawy została przekazana do Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

Chcę w tym miejscu przedstawić krótki opis problemu i trudności, które sprawiły, że próba kompleksowego uregulowania tej sprawy - co było intencją autorów tego projektu - zakończyła się niepow...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »