Skutki w VAT przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego pojazdu z opóźnieniem

Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zasadę stanowi prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika a dotyczącej wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. To ograniczenie prawa do odliczenia nie ma zastosowania w przypadku gdy pojazdy samochodowe wykorzystywane są wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jak wynika z art. 86a ust 3 pkt 1 lit. a powołanej ustawy. W myśl art. 86a ust. 4 ustawy o VAT pojazdy uznawane są za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika gdy:

  1. sposób ich wykorzystywania, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
  2. konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów z nią niezwiązanych jest nieistotne.

Do pojazdów wymienionych w punkcie drugim ustawodawca zalicza m.in.:

  • pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń oddzielony od części ładunkowej ścianą lub trwałą przegrodą,
    1. klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju wielozadaniowy, van lub
    2. z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
  •  pojazdy inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Termin uzyskania zaświadczenia oraz adnotacji w dowodzie rejestracyjnym

Spełnienie technicznych kryteriów dających prawo do 100% odliczenia VAT od zakupu, leasingu, nabycia paliwa itp. do tych pojazdów zgodnie z art. 86a ust. 10 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań. Ustawa o VAT nie określa jednak terminu w jakim podatnik powinien poddać samochód takiemu badaniu aby móc bez przeszkód odliczać podatek naliczony od zakupów związanych z omawianymi pojazdami.

Zatem pojawia się bardzo praktyczne pytanie: od kiedy podatnik powinien posiadać tego rodzaju zaświadczenie wraz z adnotacją w dowodzie rejestracyjnym skoro ustawa o VAT milczy w tym w względzie? Taki stan prawny spowodował, iż zagadnienie to pozostawione zostało praktyce organów skarbowych. Ich zdaniem dodatkowe badanie techniczne oraz wpis do dowodu rejestracyjnego powinny zostać przez podatnika uzyskane niezwłocznie po nabyciu czy wzięciu w leasing samochodu, najpóźniej do momentu złożenia deklaracji VAT za okres rozliczeniowy, w którym takie zdarzenie miało miejsce. Potwierdzają to np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 9 stycznia 2017 r., sygn. 1462-IPPP1.4512.1000.2016.1.MP , czy Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 15 grudnia 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.756.2017.1.RS.

Konsekwencją niewykonania dodatkowego badania technicznego – zdaniem fiskusa – do czasu złożenia deklaracji VAT za okres, w którym miał miejsce zakup związany z samochodem jest, uznanie że pojazd bez dodatkowych badań nie mieści się w zbiorze pojazdów uznawanych ze względu na swą konstrukcję za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej.

Takie rygorystyczne stanowisko organów skarbowych ma swe źródło w odpowiedzi Ministerstwa Finansów z 18 września 2014 r. na interpelację poselską nr 28072 z 12 sierpnia 2014 r. w sprawie dodatkowych badań technicznych pojazdów. Ministerstwo uznało w niej, że badanie takie ma zostać przeprowadzone niezwłocznie po zakupie pojazdu bowiem posiadanie zaświadczenia potwierdzającego spełnienie przez pojazd wymagań wskazanych w ustawie oraz odpowiednia adnotacja w dowodzie rejestracyjnym wpływają na prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem sądów

Całkiem inne stanowisko zajmuje sądownictwo administracyjne. WSA w Olsztynie w wyroku z 17 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 54/16, wskazał, że nowe, nieużywane i nieprzerabiane samochody od chwili zakupu posiadają określone parametry techniczne, bez względu na moment przeprowadzenia badania technicznego. To właśnie te warunki techniczne pojazdu sprawiają, iż może być on wykorzystywany tylko i wyłącznie w działalności gospodarczej. Podobnie WSA w Poznaniu w wyroku z 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Po 1073/15, uznał, że przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego nie stanowi warunku, którego niespełnienie lub spełnienie z opóźnieniem odbiera prawo do pełnego odliczenia VAT, skoro cechy konstrukcyjne pojazdu wskazują, iż może on być używany jedynie do działalności gospodarczej. WSA w Łodzi w wyroku z 19 października 2017 r., sygn. akt I SA/Łd 448/17, wskazał, że ustawa o VAT odrębnie określa wymogi materialne (konstrukcja pojazdu) aby możliwe było pełne odliczenie i odrębnie sposób ich stwierdzania (wymóg formalny). Wobec tego to nie badanie techniczne i wpis do dowodu rejestracyjnego przesądzają o istnieniu lub braku prawa do odliczenia 100% VAT. Ponadto Sąd podkreślił, że gdyby w pojeździe wprowadzono zmiany konstrukcyjne powodujące, że nie spełnia on wymogów materialnych do pełnego odliczenia VAT, podatnik traci takie prawo. Posiadanie zaświadczenia i wpisu do dowodu rejestracyjnego o spełnianiu warunków do pełnego odliczenia VAT w takiej sytuacji prawa takiego nie może dawać, gdyż ich treść nie byłaby zgodna z rzeczywistą konstrukcją pojazdu. To w ocenie Sądu jednoznacznie wskazuje, że dodatkowe badanie techniczne i wpis do dowodu rejestracyjnego mają wyłącznie charakter dowodowy nie zaś dający podatnikowi uprawnienie do odliczenia VAT w całości.

VAT-26 może pomóc

Taka rozbieżność stanowisk administracji skarbowej i sądownictwa administracyjnego nie jest niczym nowym. Lecz jak w takiej sytuacji powinien zachować się podatnik aby nie „podpaść” urzędowi skarbowemu a z drugiej strony nie narazić na szwank swoich finansów. Zdecydowanie przychylne podatnikom stanowisko sądów administracyjnych daje nadzieję na wygraną z organem skarbowym, lecz dopiero na drodze sądowej. Wydaje się, że lepszym rozwiązaniem niż wejście w spór jest po prostu jak najszybsze poddanie samochodu dodatkowym badaniom technicznym i uzyskanie stosownego wpisu do dowodu rejestracyjnego. Aby było to możliwe podatnik musi dysponować samochodem, którego te czynności miałyby dotyczyć. Jak jednak vatowiec ma postąpić gdy samochód nie jest jeszcze w jego posiadaniu, np. gdy podatnik chce odliczyć VAT z faktury za czynsz inicjalny (wstępną opłatę leasingową) otrzymanej jeszcze przed odbiorem pojazdu. Sytuacje takie są na porządku dziennym zaś zastosowanie omówionego podejścia organów skarbowych byłoby w takim przypadku szczególnie niesprawiedliwe. Z pomocą przychodzi tu złożenie we właściwym urzędzie skarbowym informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (VAT-26) w terminie 7 dni od dnia poniesienia pierwszego wydatku związanego z pojazdem, gdy do dnia złożenia deklaracji podatkowej podatnik nie ma możliwości poddania samochodu dodatkowemu badaniu technicznemu. Taki sposób działania podatników został przez organy skarbowe uznany za prawidłowy. Potwierdza to choćby treść interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 kwietnia 2016 r., sygn. ILPP1/4512-1-97/16-4/NS.

Adam Okonkwo

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...