Skutki podatkowe wymiany udziałów

Pytanie podatnika: Czy wskazana w opisie zdarzenia przyszłego Wymiana udziałów będzie dla Wnioskodawcy neutralna na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. czy w związku z aportem udziałów Spółki A do Spółki B w zamian za udziały Spółki B, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r, poz 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 16 grudnia 2015 r. (data wpływu 31 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wymiany udziałów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE
W dniu 31 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wymiany udziałów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca jest osobą fizyczną będącą polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca lokuje część posiadanego kapitału w akcje/udziały/certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych. W ramach restrukturyzacji posiadanego portfela prywatnych inwestycji, Wnioskodawca zamierza w przyszłości objąć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej jako: „Spółka A"). Wnioskodawca zamierza również nabyć udziały w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej jako: „Spółka B”). Wnioskodawca zamierza nabyć jedynie część udziałów Spółki B - poza Wnioskodawcą inne osoby fizyczne będą w tym samym czasie udziałowcami Spółki B.

Wnioskodawca rozważa w przyszłości wniesienie do Spółki B udziałów w Spółce A. Aport zostanie wniesiony do Spółki B według wartości rynkowej, zgodnie ze sporządzoną w tym celu wyceną udziałów w Spółce A. W związku z aportem, o którym mowa powyżej, Spółka B dokona podwyższenia kapitału zakładowego poprzez emisję nowych udziałów. W zamian za wniesione udziały, Spółka B wyda Wnioskodawcy własne udziały o wartości nominalnej odpowiadającej wartości rynkowej udziałów w Spółce A (dalej jako: „Wymiana udziałów”).

Na moment Wymiany udziałów, Wnioskodawca nie będzie jedynym udziałowcem Spółki A - pozostali udziałowcy Spółki B będą również udziałowcami Spółki A. Równocześnie z Wnioskodawcą dokonają oni aportu udziałów w Spółce A do Spółki B - aport przez wszystkich wspólników Spółki A nastąpi w ramach jednej operacji. Oznacza to, że wniesienie aportu udziałów Spółki A przez Wnioskodawcę i pozostałych wspólników nastąpi tego samego dnia i na podstawie jednej uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki B. Przed wniesieniem aportu Spółka B nie będzie posiadać żadnych udziałów Spółki A - na moment Wymiany udziałów jedynymi udziałowcami Spółki A będą osoby fizyczne, które będą uczestniczyły w transakcji Wymiany udziałów.

Udziały wnoszone do Spółki B przez Wnioskodawcę mogą nie przekraczać 50% udziałów Spółki A (tj. posiadane przez Wnioskodawcę udziały w Spółce A mogą nie dawać mu bezwzględnej większości praw głosu w Spółce A). Niemniej jednak, łącznie Wnioskodawca i pozostali wspólnicy Spółki A wniosą do Spółki B pakiet udziałów zapewniający 100% głosów w Spółce A. Oznacza to, że w wyniku Wymiany udziałów Spółka B stanie się jedynym udziałowcem w Spółce A.

W związku z Wymianą udziałów, Spółka B nie wypłaci dopłat pieniężnych ani Wnioskodawcy, ani pozostałym podmiotom wnoszącym aport.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy wskazana w opisie zdarzenia przyszłego Wymiana udziałów będzie dla Wnioskodawcy neutralna na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. czy w związku z aportem udziałów Spółki A do Spółki B w zamian za udziały Spółki B, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazana w opisie zdarzenia przyszłego Wymiana udziałów będzie dla Wnioskodawcy neutralna na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, co oznacza, że w związku z aportem udziałów Spółki A do Spółki B w zamian za udziały Spółki B, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

Powyższe stanowisko wynika z przesłanek podsumowanych poniżej.

Jak wskazuje art. 17 ust. 1 pkt 9 updof, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny.

Z przytoczonej powyżej regulacji wynika, że objęcie udziałów w spółce kapitałowej w zamian za wkład niepieniężny, co do zasady, powoduje powstanie po stronie wnoszącego aport przychodu z kapitałów pieniężnych w wysokości wartości nominalnej objętych udziałów.

Niemniej jednak, updof przewiduje szczególną regulację art. 24 ust. 8a updof, zgodnie z którą jeżeli spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje jej wspólnikowi własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikowi tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:

1. spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo
2. spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce

- do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikowi tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem, że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).

Z przytoczonych powyżej regulacji wynika, że objęcie udziałów w spółce kapitałowej w zamian za wkład niepieniężny nie powoduje powstania po stronie wnoszącego aport przychodu z kapitałów pieniężnych pod warunkiem spełnienia określonych w art. 24 ust. 8a updof warunków.

Należy jednak wskazać, że na podstawie art. 24 ust. 8b updof, szczególne zasady ustalania przychodu na podstawie art. 24 ust. 8a updof stosuje się, jeżeli:

1. spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, są podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy lub są spółkami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
2. wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej.

Jednocześnie wskazać należy na art. 28 ust. 8c updof, zgodnie z którym art. 24 ust. 8a updof stosuje się również w przypadku dokonania więcej niż jednej transakcji nabycia udziałów (akcji), przeprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy, liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie.

Podsumowując treść wyżej przytoczonych regulacji, po stronie podmiotu wnoszącego aport nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki:

1. dojdzie do transakcji, w ramach której spółka nabędzie od wspólnika innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki, w zamian za które przekaże jej wspólnikowi własne udziały (akcje),
2. spółka nabywająca udziały (akcje) innej spółki, nie przekaże wspólnikom spółki, której udziały (akcje) nabywa, dopłat przekraczających 10% wartości nominalnej (a w przypadku jej braku - wartości rynkowej) swoich udziałów (akcji),
3. w wyniku nabycia, spółka nabywająca udziały (akcje) innej spółki uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane lub zwiększy ilość udziałów (akcji) w tej spółce (jeżeli przed omawianą transakcją spółka nabywająca posiadała już bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane),
4. podmioty biorące udział w transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia,
5. wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego sytuacji, wyżej wskazane warunki wynikające z art. 24 ust. 8a i 8b updof zostaną spełnione, wobec czego po jego stronie, jako podmiotu wnoszącego do Spółki B aport w postaci udziałów w Spółce A, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu (Wymiana udziałów będzie neutralna na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych).

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w ramach przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego transakcji Spółka B nabędzie od Wnioskodawcy udziały w Spółce A, w zamian za które przekaże własne udziały w podwyższonym kapitale zakładowym. Oznacza to, że pierwszy ze wskazanych powyżej warunków zostanie spełniony.

Drugi ze wskazanych warunków dotyczący dopłat ze strony Spółki B również zostanie w przedstawionej sytuacji spełniony z uwagi na fakt, że w ramach opisanej transakcji Spółka B nie wypłaci dopłat ani Wnioskodawcy, ani pozostałym podmiotom wnoszącym aportem akcje Spółki A.

W ocenie Wnioskodawcy również trzeci ze wskazanych warunków również pozostanie spełniony w omawianym zdarzeniu przyszłym - w wyniku Wymiany udziałów Spółka B stanie się jedynym udziałowcem Spółki A, na skutek czego uzyska bezwzględną większość praw głosu w Spółce A.

W ocenie Wnioskodawcy, bez znaczenia pozostaje w omawianej sytuacji okoliczność, że Wnioskodawca może być na moment dokonania transakcji Wymiany udziałów mniejszościowym wspólnikiem Spółki A (tj. może nie posiać bezwzględnej większości praw głosu w Spółce A). Należy bowiem wskazać, że art. 24 ust. 8a updof w istocie wprowadza wymóg uzyskania przez spółkę nabywającą udziały bezwzględnej większości głosów w spółce, której udziały są nabywane, niemniej jednak updof nie przewiduje wymogu wniesienia większościowego pakietu udziałów przez jedną osobę - na gruncie obecnie obowiązującego stanu prawnego, dla klasyfikacji transakcji jako wymiany udziałów, o której mowa w art. 24 ust. 8a updof, nie ma znaczenia liczba wspólników, od których spółka nabywająca otrzyma udziały zapewniające jej bezwzględną większość praw głosów. W efekcie, zdaniem Wnioskodawcy, oceny czy wartość udziałów w Spółce B otrzymanych przez niego i pozostałych wspólników Spółki A będzie zaliczana do przychodu, należy dokonywać biorąc pod uwagę sumę praw głosu reprezentowanych łącznie przez udziały wnoszone przez wszystkich wspólników dokonujących aportu.

Należy bowiem podkreślić, że art. 25 ust. 8a updof został wprowadzony do updof w związku z potrzebą dostosowania polskich przepisów do przepisów unijnych, tj. Dyrektywy Rady 2009/133/WE z 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (Dz. U. UE L 310/34 z 25 listopada 2009 r., s. 34-46, ze zm.; dalej jako: „Dyrektywa”). Jak wskazano w preambule Dyrektywy, wspólny system podatkowy powinien zapobiegać nakładaniu podatku w związku z łączeniem, podziałami, podziałami przez wydzielenie, wnoszeniem aktywów lub wymianą udziałów. Dyrektywa wskazuje, że „wymiana udziałów” oznacza czynność, w wyniku której spółka nabywa udziały w...