Skutki podatkowe darowizny od siostry z jej majątku wspólnego

Po spełnieniu kilku warunków darowizna od najbliższej rodziny jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Czy tak samo będzie również, jeśli darowane pieniądze pochodzą z majątku wspólnego siostry i jej męża? Czy przypadkiem nie pojawi się konieczność zapłacenia podatku od części pochodzącej niejako od szwagra? Zobaczmy.

Kwestie opodatkowania darowizn uregulowane są w ustawie z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 205, z późn. zm.). Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe m.in. w postaci darowizny. Płatnikami podatku od spadków i darowizn są notariusze - od darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie. Co do zasady, podatek od spadków i darowizn płaci się według skali podatkowej. Stawki podatkowe, a także kwoty wolne wskazane są w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Aktualnie kwoty wolne wynoszą:

  • dla nabywców zaliczonych do pierwszej grupy podatkowej - 9.637 zł.
  • dla drugiej grupy - 7.276 zł.
  • dla trzeciej - 4.902 zł.

Wyjaśnijmy, że:

  • do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
  • do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych,
  • do grupy III - innych nabywców.

Możliwe zwolnienie z podatku

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  • zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku oraz
  • udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9.637 zł  - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Jak wynika z powyższego, najbliższa rodzina może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania darowizny o wartości wyższej niż 9.637 zł, jeśli osoba obdarowana dokona zgłoszenia faktu otrzymania darowizny w ciągu 6 miesięcy. Zgłoszenia dokonuje się w urzędzie skarbowym na formularzu SD-Z2. Zgłoszenie takie nie jest wymagane w sytuacji, gdy wartość darowizny nie przekracza kwoty 9.637 zł. Trzeba jednak pamiętać, że do limitu tego wlicza się darowizny z ostatnich pięciu lat.

Warto dodać, że zgodnie z przepisem art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje również przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Darowizna z majątku wspólnego

Co ważne, na opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn nie ma wpływu fakt, że otrzymane pieniądze pochodzą np. ze wspólnego majątku małżeńskiego naszego rodzeństwa. Potwierdza to m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 7 października 2016 r., nr 2461-IBPB-2-1.4515.237.2016.2.JWe. Czytamy w niej, że na opodatkowanie pozostaje bez wpływu fakt, że darowizna pochodzić będzie z majątku wspólnego siostry i jej męża. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego, gdyż stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r., poz. 2082, ze zm.), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W art. 37 § 4 ww. Kodeksu ustawodawca postanowił, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Krzysztof Koślicki

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...