Składki ZUS: Żona na etacie w firmie męża. Pracownik czy osoba współpracująca?

W przypadku zawarcia z osobami spełniającymi przesłanki do uznania ich za osoby współpracujące umów o pracę, zostaną one objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem pozostawania przez te osoby we wspólnym gospodarstwie domowym.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą ubezpieczoną w KRUS, bowiem podlega ubezpieczeniom w KRUS. Przedsiębiorca od maja chciałby rozszerzyć swoją działalność gospodarczą o dodatkowe usługi, zamierza otworzyć salę bankietową, gdzie będą organizowane przyjęcia okolicznościowe. Przedsiębiorca poinformował, że za sprawy organizacyjne dotyczące sali bankietowej będzie odpowiedzialna jego żona. Przedsiębiorca chciałby zatrudnić żonę na podstawie umowy o pracę. Przedsiębiorca dodaje, że żona nie jest ubezpieczona w KRUS, obecnie figuruje jako osoba bezrobotna w Urzędzie Pracy i nie spełnia warunków do objęcia jej ubezpieczeniem w KRUS.

Przedsiębiorca chciał wiedzieć, czy zatrudniona żona na podstawie umowy o pracę będzie traktowana jako osoba współpracująca z kodem 0511.

Przedsiębiorca uważa, że prowadząc działalność gospodarczą ubezpieczoną w KRUS oraz zatrudniając żonę na umowę o pracę, nie spełnia warunków do uznania żony jako osoby współpracującej. Tym samym nie powinna być zgłoszona do ubezpieczeń w ZUS jako osoba współpracująca z kodem 0511. Według przedsiębiorcy, żona będzie traktowana jako osoba zatrudniona na umowę o pracę z kodem 0110.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące. Jednocześnie, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami współpracującymi z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 8 ust. 11 powołanej ustawy - za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Natomiast, stosownie do ustępu 2 powyższego artykułu, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących dla celów ubezpieczeń społecznych traktowany jest jako osoba współpracująca.

Powyższe oznacza, że w przypadku zawarcia z osobami spełniającymi przesłanki do uznania ich za osoby współpracujące umów o pracę - zostaną one objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem pozostawania przez te osoby we wspólnym gospodarstwie domowym. Jednakże, w przypadku małżonków, zgodnie z art. 27 ustawy z 25 lutego 1964 r . Kodeks rodzinny i opiekuńczy, oboje obowiązani są, każdy według swoich sił oraz swoich możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Można zatem zasadnie twierdzić, że osoba bliska (małżonek) przedsiębiorcy podejmuje aktywność przynoszącą mu określone dochody, zaś pomoc świadczona przez osobę bliską jest współpracą w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej, stanowiącą w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy, podstawę do objęcia tej osoby obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi.

Ponadto, za osoby prowadzące pozarolniczą działalność na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uważa się osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych ustaw szczególnych. Z danych ujawnionych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że przedsiębiorca prowadzi działalność usługową. Jednocześnie, bez znaczenia dla ustalenia tytułu, z jakiego żona przedsiębiorcy podlega ubezpieczeniom społecznym jest fakt, iż przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom społecznym w KRUS.

W konsekwencji, żona przedsiębiorcy jako osoba spełniająca kryteria określone dla osób współpracujących, będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym nie z tytułu umowy o pracę lecz z tytułu współpracy na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5.

(Interpretacja indywidualna z 9 maja 2022 r., sygn. WPI/200000/43/589/2022 (decyzja nr 589/2022) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie)

Redakcja podatki.biz