Składki ZUS przy prowadzeniu kilku działalności

Osoba prowadząca kilka rodzajów pozarolniczej działalności jest obejmowana obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi tylko z jednego, wybranego przez siebie rodzaju działalności. Z tytułu prowadzenia pozostałych rodzajów pozarolniczej działalności nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie - wyjaśnił ZUS.

Poniżej cała treść interpretacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie z 17 października 2014 r. (znak: WPI/200000/43/1112/2014):

Decyzja nr 1112/2014

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie rozpatrując wniosek złożony w dniu 22 września 2014 r. przez przedsiębiorcę Pana ... uznaje:

1. za prawidłowe stanowisko w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji prowadzenia pozarolniczej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
2. za nieprawidłowe stanowisko w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
3. odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej złożenia dokumentów ubezpieczeniowych.

Uzasadnienie

W dniu 22 września 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy Pana ... o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że ... z siedzibą w ... którego przedsiębiorcą jest ... zarejestrowane w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Wójta Gminy ... pod numerem ewidencyjnym ... nabyło udziały Województwa ... w spółce działającej pod firmą ... spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ...

Wnioskodawca wskazał, iż z przedstawionego stanu wynika, iż udziałowcem spółki o której mowa wyżej jest ... z siedzibą w ...

Nabycie udziałów spółki sfinansowane zostało z rachunku i środków przedsiębiorstwa ... Udziały stanowiące kapitał zakładowy spółki stanowią własność ... i w sporządzonych sprawozdaniach finansowych wykazywane są w aktywach bilansu ... Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że ... którego przedsiębiorcą jest ... opłaca składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.

W przedstawionej sytuacji Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy kolejna firma, której udziałowcem jest ... z siedzibą w ... stanowi tytuł do ubezpieczenia, która z nich jest właściwa ewentualnie do opłacania składek oraz czy należy zgłosić „dodatkową” firmę do ubezpieczenia, której udziałowcem jest ... z siedzibą w ... . a jej właścicielem ...

W związku z przedstawionym stanem faktycznym, Zakład Ubezpieczeń Społecznych pismem z dnia 25 września 2014 r. wezwał Wnioskodawcę o doprecyzowanie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku poprzez udzielenie informacji, czy Wnioskodawca jest jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... z siedzibą w ...

Wnioskodawca uzupełniając wniosek poinformował, że ... jest właścicielem ... z siedzibą w ... a ponadto ... jest 100% udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ... z siedzibą w ...

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy, składki ubezpieczenia społecznego opłacane są tylko z jednego wybranego rodzaju działalności w przypadku tym opłacane są przez ... z siedzibą w ... Pozostałe rodzaje działalności nie stanowią dla niej tytułu zarówno do obowiązkowych, jak i dobrowolnych ubezpieczeń społecznych. Z tego rodzaju działalności opłacana jest ponadto składka zdrowotna.

W ocenie Wnioskodawcy przedsiębiorca ... nie powinien opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne będąc udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, bowiem przychody z działalności spółki uzyskuje firma działająca pod nazwą ... sp. z o.o. z siedzibą w ... a nie osoba fizyczna. Zdaniem Wnioskodawcy, opłacanie więcej niż jednej składki zdrowotnej jest naruszeniem zasad równości podwójnego opłacania składki.

Odnośnie zgłoszenia w ZUS kolejnej firmy zdaniem Wnioskodawcy, nie składu sie do ZUS dodatkowego zgłoszenia płatnika składek jak również zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Dotyczy to również opłacania składki zdrowotnej, która ewentualnie winna płacić spółka z o.o. z siedzibą w ...

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, ze przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

W świetle art. 4 powołanej ustawy pod pojęciem przedsiębiorcy należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną i jednostkę organizacyjną nie będącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Powołany przepis wskazuje jednoznacznie, iż podmiotem uprawnionym do złożenia wniosku o wydanie pisemnej interpretacji jest jedynie przedsiębiorca, za którego uważa się m. in. osobę prowadzącą działalność pozarolniczą na podstawie powołanych powyżej przepisów. Interpretacja może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą, odnośnie świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia.

Z treści przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, ze osoba prowadząca działalność pozarolniczą jest płatnikiem składek na własne ubezpieczenie (art. 4 ust. 2 pkt. d), a w myśl art. 16 ust. 4 ustawy składki na ubezpieczenia społeczne za wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zobowiązany jest finansować w całości z własnych środków sam wspólnik, zatem sprawy dotyczące odprowadzania przez nich składek na ubezpieczenia są indywidualnymi sprawami wspólników, a nie spółek.

Uwzględniając fakt, iż z przedmiotowym wnioskiem wystąpił ubezpieczony posiadający status przedsiębiorcy, prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz pozarolniczą działalność w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Zakład rozpatrując niniejszy wniosek odniósł się do kwestii obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia z obu rodzajów prowadzonej działalności W tym miejscu należy nadmienić, że w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku podmiotem zobowiązanym do odprowadzania składek jest przedsiębiorca (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą), będący jednocześnie płatnikiem składek, nie zaś prowadzone przez niego przedsiębiorstwo, albowiem przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, przeznaczone jest do prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym nie może być traktowane jako podmiot praw i obowiązków.

Odnosząc się do wątpliwości wnioskodawcy dotyczących ewentualnego dokonania zgłoszenia jako płatnika składek „dodatkowej” firmy do ubezpieczenia Zakład wskazuje, że powołana ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 83d wskazuje katalog spraw, w których Zakład wydaje interpretacje indywidualne Zgodnie z tym przepisem, Zakład zobowiązany jest do wydania pisemnych interpretacji, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Wiążące interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do wskazanych w cytowanym przepisie spraw. W przypadku, gdy wniosek o wydanie pisemnej interpretacji zostanie złożony w sprawie nie odnoszącej się do powyżej wskazanego zakresu, Zakład obowiązany jest odmówić wydania takiej interpretacji. Zakład podkreśla, iż kwestie związane ze składaniem dokumentów ubezpieczeniowych nie mieszczą się we wskazanym ustawowo w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych katalogu spraw w których Zakład wydaje pisemne interpretacje.

W konsekwencji powyższego Zakład odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej złożenia dokumentów ubezpieczeniowych.

Rozpatrując wniosek w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji prowadzenia pozarolniczej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Jednocześnie Zakład wskazuje, że katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1-5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się: osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, twórcę i artystę, osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Powyższe oznacza, iż m.in. w sytuacji prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej (ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) oraz posiadania statusu jednoosobowego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zaistnieje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych, który należy rozstrzygnąć zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem, osoba prowadząca kilka rodzajów działalności pozarolniczej jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z jednego wybranego przez siebie rodzaju działalności.

Z powyższego przepisu wynika, że osoba prowadząca kilka rodzajów pozarolniczej działalności jest obejmowana obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi tylko z jednego, wybranego przez siebie rodzaju działalności. Z tytułu prowadzenia pozostałych rodzajów pozarolniczej działalności nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji prowadzenia pozarolniczej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe.

Odnośnie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne Zakład uznaje stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Jednocześnie Zakład przedstawiając prawidłowe stanowisko, wskazuje, iż obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r., nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).

Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt. 1) lit. c) powołanej ustawy - obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 82 ust. 1 i ust. 2 powyższej ustawy, składki na ubezpieczenie zdrowotne należy opłacić od wszystkich przychodów uzyskiwanych z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Jednocześnie, zgodnie z art. 82 ust. 3 tej ustawy, jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5 ustawy, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności.

Rodzajami działalności określonymi w art. 82 ust. 5 powołanej ustawy są: działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej, działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczona odpowiedzialnością, działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej, działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej, działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej, wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej jako twórca lub artysta, wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz inna niż powyżej określona pozarolniczą działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Podnieść w tym miejscu należy, że ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie zawiera definicji przychodu, przepisy ustawy wyraźnie łączą istnienie obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułem, o którym mowa w art. 66 ust. 1. W konsekwencji dla powstania obowiązku opłacania przedmiotowej składki na ubezpieczenie zdrowotne ma znaczenie forma prowadzonej działalności pozarolniczej. W sytuacji gdy dana osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej, a jednocześnie jest także wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to składkę na ubezpieczenie zdrowotne odprowadza w podwójnej wysokości.

Należy również podkreślić, iż ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 poz. 1030 ze zm.) wspólnikom spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przyznaje prawo do udziału w zysku, zatem ubezpieczony, prowadzący działalność w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, na zasadach określonych w powołanej ustawie Kodeks spółek handlowych, uzyskuje przychody z tytułu uczestnictwa w spółce.

Mając powyższe na uwadze Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej obowiązku odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

(...)