Samochód służbowy dla pracownika w VAT: paliwo, kasa fiskalna i JPK

Przedsiębiorca udostępnia pracownikom samochody służbowe do wykonywania zadań służbowych. Z tytułu używania samochodu do celów prywatnych, pracownik obowiązany jest zapłacić na rzecz pracodawcy wynagrodzenie ryczałtowe (na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu). Opłata ta obejmuje zarówno samo udostępnienie samochodów do celów prywatnych, jak i koszty eksploatacji (np. paliwa). Czy obciążenie pracownika kosztami korzysta ze zwolnienia z obowiązku rejestrowania przy pomocy kasy fiskalnej? Czy wiąże się z obowiązkiem oznaczenia faktury w pliku JPK kodem GTU_02? W jakim momencie powstaje obowiązek w VAT?

Wynagrodzenie ryczałtowe zależne jest od ilości przejechanych km oraz od pojemności skokowej silnika. Przykładowo dla pojazdu o pojemności skokowej do 1600 cm3, pracownik obowiązany jest zapłacić 250 zł brutto, jeśli przejechał do 600 km w celach prywatnych w danym miesiącu, 350 zł brutto jeśli przejechał między 601 a 800 km oraz 500 zł brutto, jeśli przejechał powyżej 801 km.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści przywołanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W odniesieniu do powyższego podkreślić należy, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Świadczenie złożone (kompleksowe) będzie mieć miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy będzie miała charakter świadczenia podstawowego i świadczenia pomocniczego (lub świadczeń pomocniczych), a zatem takich, które umożliwiają skorzystanie (względnie lepsze skorzystanie) ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego).

Zatem w analizowanej sprawie z punktu widzenia pracownika nabywa on jedno świadczenie, którym jest udostępnienie pojazdu samochodowego zdatnego do użytkowania.

Podkreślić należy, że poszczególne czynności wymienione przez przedsiębiorcę nie stanowią dla pracownika celu samego w sobie, lecz stanowią zwartą całość funkcjonalną która prowadzi do lepszego wykorzystania przedmiotu udostępnienia, bowiem wszystkie działania podejmowane przez Wniosk...