Rozliczenie wydatków na zakup roweru

To, jakie wydatki nie są uznane przez ustawodawcę za koszt uzyskania przychodu, jest enumeratywnie wymienione w art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) oraz w art. 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT). W katalogu tym nie ma wydatków poniesionych na zakup roweru.

Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku koszt taki będzie stanowił koszt uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z ogólną zasadą, wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 (art. 16 ust. 1).

Wskazany w tym przepisie związek może mieć zarówno charakter bezpośredni, jak i pośredni. Związek bezpośredni wystąpiłby wówczas, gdyby nabywany rower stanowił towar handlowy przeznaczony do dalszej odsprzedaży. W sytuacji zaś, gdy wydatek mógłby mieć pośredni związek z celem, jakim jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów – wtedy odpowiedź na pytanie, czy przedsiębiorca ma prawo ujęcia go w kosztach uzyskania przychodów, zależy od konkretnych okoliczności.

Obowiązek wykazania zasadności wydatku na zakup roweru

Podatnik, który zdecyduje się na ujęcie w kosztach uzyskania przychodów wydatku na zakup roweru, musi mieć na uwadze to, co zostało podkreślone w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 sierpnia 2004 r., sygn. akt FSK 356/04:

Z chwilą bowiem zakwestionowania zaliczenia przez organy podatkowe konkretnego wydatku, jako niebędącego kosztem uzyskania przychodów, na podatniku ciąży obowiązek wykazania, iż zamiar poniesionych wydatków był obiektywnie związany z osiągniętym lub nawet zamierzonym przychodem. (...) Skutki materialnoprawne w postaci potrącenia z przychodu wydatków poniesionych w celu jego osiągnięcia mogą nastąpić bowiem jedynie wtedy, gdy podatnik przedstawi lub wskaże źródła bądź środki dowodowe, które umożliwią organowi podatkowemu przeprowadzić dowód na okoliczność ich faktycznego poniesienia w celu osiągnięcia przychodu oraz związku pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiągniętym lub zamierzonym przychodem.

Niekiedy nie ma żadnych wątpliwości, że rower jest niezbędny w prowadzonej działalności. Będzie tak w przypadku kurierów rowerowych czy pracowników firm świadczących usługi konserwatorskie na osiedlach mieszkaniowych.

Warto przypomnieć też interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 6 marca 2008 r., nr ITPB1/415-802/08/MM, w której organ podatkowy przyznał rację wnioskodawcy będącemu lekarzem, iż kosztem uzyskania przychodów może być rower, który został zakupiony w celu dojazdów do czterech gabinetów lekarskich, w których lekarz ten świadczy usługi. Jak wskazał wnioskodawca: (...) chciałby dojeżdżać rowerem do gabinetów lekarskich, ponieważ pomiędzy nimi są niezbyt duże odległości, a przejazd samochodem (szczególnie w okresach szczytu) jest bardzo utrudniony i trwa dłużej niż przejazd rowerem. Argumentacja zawarta w tej interpretacji niewątpliwie może dotyczyć wielu innych przedsiębiorców.

Podkreślić należy, że nie ma żadnych przeszkód – o ile rzeczywiście rower miałby być przydatny w działalności gospodarczej – aby został on ujęty w kosztach uzyskania przychodów w sytuacji, gdy przedsiębiorca wykorzystuje również samochód: własny, użyczony czy leasingowany. Każdy z tych środków transportu może być bowiem używany w innych okolicznościach.

Rower elektryczny

W interpretacji indywidualnej z 4 listopada 2019 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.369.2019.3.MD, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

(...) jeżeli podstawowym celem i sposobem korzystania z roweru elektrycznego jest wykorzystywanie go w działalności gospodarczej prowadzonej w formie Spółki jawnej, to Wnioskodawca wydatek poniesiony na jego zakup może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, proporcjonalnie do posiadanego udziału w Spółce jawnej.

Z wnioskiem o interpretację zwrócił się podatnik prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki jawnej, której przedmiotem jest sprzedaż artykułów wyposażenia wnętrz oraz wykonywanie usług związanych z montażem i dostarczaniem poszczególnych elementów stanowiących przedmiot działalności do klientów. Działalność ta wykonywana jest nie tylko w sklepie należącym do spółki, ale także w miejscach wskazanych przez klientów, w których dokonywany jest montaż. Montaż materiałów jest wykonywany przy pomocy odpowiedniego transportu samochodowego. Istnieje jednak konieczność dokonywania różnego typu poprawek, załatwiania różnego typu spraw urzędowych oraz unikania korków i smogu występującego nawet w małych miejscowościach, także tych, w których jest prowadzona działalność gospodarcza. Jak wyjaśnił podatnik, rower elektryczny będzie służył do czynności związanych z działalnością gospodarczą, jako środek transportu dla celów określonych powyżej. Wykorzystywanie roweru elektrycznego zapewnia więc także realizację podstawowych zadań dotyczących działalności gospodarczej w zakresie wykonywanym przez spółkę, a ponadto wpływa korzystnie na zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza. Zakupił rower elektryczny oznaczony X o wartości 2700 zł brutto, kierując się względami opisanymi powyżej. Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych rower jest także wykorzystywany w celu dojazdu z miejsca z mieszkania do miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz do klienta.

Amortyzacja roweru

Jeśli wartość początkowa roweru wykorzystywanego przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą będzie wyższa niż 10 000 zł, a jednocześnie przewidywany okres jego używania będzie dłuższy niż rok, wtedy trzeba ująć rower w ewidencji środków trwałych i amortyzować. Rower należy uznać za pozostały środek transportu, sklasyfikowany pod symbolem 79 w Klasyfikacji Środków Trwałych. Roczna stawka amortyzacji w tym wypadku wynosi 18%.

W interpretacji indywidualnej z 16 sierpnia 2018 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.320.2018.2.KS1, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

(...) jeżeli rower, który Wnioskodawca zamierza zakupić będzie wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy i będzie spełniał kryteria wymienione w art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jego wartość będzie wyższa niż 10 000 zł, to Wnioskodawca będzie zobowiązany ująć przedmiotowy rower w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawych jako środek trwały. Zatem wydatki na zakup tego roweru nie będą mogły być przez Wnioskodawcę bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Do kosztów podatkowych Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć jedynie odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej ww. środka trwałego (roweru), na zasadach określonych w przepisach art. 22a-22n ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli zaś podatnik spełnia warunki umożliwiające mu dokonywanie jednorazowej amortyzacji, a te określone są w art. 22k ust. 7 ustawy o PIT (art. 16k ust. 7 ustawy o CIT), wówczas ma możliwość dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od wartości początkowej roweru. Jak czytamy bowiem w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 grudnia 2015 r., sygn. ITPB1/4511-1011/15/AK, jeżeli przedsiębiorca: 

(...) będzie spełniał kryteria uznania za „małego podatnika”, a zakupiony rower zostanie zakwalifikowany do grupy 7 (podgrupa 79 rodzaj 790) Klasyfikacji Środków Trwałych, należy stwierdzić, że istnieje możliwość skorzystania z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od zakupionego i wprowadzonego do ewidencji środków trwałych roweru, do wysokości limitu 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów, przy jednoczesnym zachowaniu warunków pomocy de minimis.

Podobnie uznał także Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 28 sierpnia 2015 r., sygn. IBPB-1-1/4511-320/15/NL.

Podatek naliczony od zakupu roweru

Mimo że rower jest środkiem transportu, to jednak nie jest pojazdem samochodowym, a to oznacza, że jeśli tylko wykorzystywany jest do wykonywania czynności opodatkowanych, możliwe jest odliczenie podatku naliczonego wykazanego na fakturze. Potwierdzają to także organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 16 lipca 2014 r., sygn. IBPP2/443-377/14/KO, wyjaśnił, że:

Skoro (...) ustawodawca, dla zdefiniowania, dla potrzeb podatku od towarów i usług, pojęcia pojazdu samochodowego, odwołał się do przepisów o ruchu drogowym, zatem uzasadnionym jest zdefiniowanie pojęcia rower przy wykorzystaniu przepisów o ruchu drogowym. I tak, zgodnie z art. 2 pkt 47 ustawy Prawo o ruchu drogowym rower to pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h.

Analiza wskazanych wyżej definicji prowadzi do wniosku, że rower nie jest pojazdem samochodowym, a tym samym nie mają do niego zastosowania uregulowania prawne art. 86a ustawy o VAT. Rozstrzygając zatem kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu roweru, należy mieć przede wszystkim na względzie przepisy przywołanego wcześniej art. 86 ustawy o VAT.

Ponieważ jak wskazał Wnioskodawca jest on czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zakupiony rower będzie wykorzystywany przez niego do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zatem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, będzie mu przysługiwać prawo do odliczenia całej kwoty VAT wynikającej z faktury dokumentującej zakup roweru, oczywiście przy założeniu, że nie zaistnieją przesłanki ograniczające prawo do odliczenia podatku naliczonego przewidziane przepisem art. 88 ustawy o VAT.

Powyższe potwierdził także Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 8 września 2015 r., sygn. ITPP1/4512-661/15/IK. Z wnioskiem o interpretację zwróciła się podatniczka, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego oraz wywozu odpadów. Jak wyjaśniła, współpracuje z dwiema miejscowymi firmami, oddalonymi o 2 i 4 kilometry od siedziby firmy, co zmusza ją i pracowników do częstego przemieszczania się (konsultacje, nadzór robót, odbiory itp.). Zatrudnia kilku pracowników, którzy używają samochodów firmowych w celu dojazdu na miejsce pracy i w związku z tym często brakuje jej lub brygadziście szybkiego środka transportu, którym mógłby jeździć do kontrahentów w celu konsultacji, nadzoru prac. W powyższym celu postanowiła nabyć rower. Organ podatkowy uznał, że:

(...) o ile zakupiony rower będzie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i będzie służyć sprzedaży opodatkowanej, będzie (...) przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy.

Redakcja podatki.biz