Rozliczenie roczne za 2019: nowe zasady odliczania straty

W przypadku ,w którym podatnik w poprzednich latach podatkowych poniósł stratę ze źródła przychodów (z wyjątkiem źródeł wskazanych w przepisach), może uwzględnic ten fakt w przyszłości, poprzez obniżenie dochodu do opodatkowania. Od 1.01.2019 roku obowiązują w tym zakresie nowe, bardziej elastyczne zasady niż poprzednio. Ministerstwo Finansów przedstawiło je w broszurze informacyjnej.

Podatnik, który w roku podatkowym poniósł stratę, tj. u którego przychód z danego źródła przychodów był niższy od kosztów poniesionych w celu jego uzyskania, ma możliwość:

1. obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo

2. obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

Przy czym powyższe zasady mają zastosowanie do strat powstałych począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu 31.12.2018 r. [1]

Oznacza to, że dopiero w rozliczeniu rocznym składanym za 2020 rok , podatnik który wykazał stratę w roku 2019, będzie mógł ją rozliczyć jednorazowo, według nowych zasad, o ile osiągnie wystarczający dochód, pozwalający na zmniejszenie podstawy opodatkowania o pełną kwotę straty z 2019 roku. Natomiast straty za lata wcześniejsze powstałe przed 2019 rokiem będą rozliczane nadal na starych zasadach tj. według przepisów obowiązujących do 31.12.2018 roku, tj. podatnicy mogą obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Zasady powyższe nie dotyczą strat:

• z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawa wieczystego użytkowania gruntów;

• z odpłatnego zbycia rzeczy;

• z odpłatnego zbycia walut wirtualnych,

• z niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30 da,

• ze źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego,

• z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli przez okres pięciu następnych lat podatkowych dochód nie będzie ustalany na podstawie ksiąg podatkowych: księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Warunki i zasady korzystania z obniżenia dochodu o straty z lat ubiegłych

Podatnik może dokonać odliczenia straty:

1. jeżeli w roku podatkowym wystąpił dochód do opodatkowania z tego samego źródła przychodu, z którego w roku (latach) ubiegłym została poniesiona strata. Brak dochodu do opodatkowania w określonym roku podatkowym oznacza brak możliwości rozliczenia straty podatkowej w tej jednostce czasowej. W skrajnym przypadku, kiedy w kolejnych pięciu latach podatkowych nie wystąpi dochód z tego samego źródła przychodów, strata podatkowa może nie być w ogóle rozliczona;

2. w dowolnej proporcji ustalonej przez siebie, maksymalnie w ciągu 5 lat, w kwocie nie większej niż 50% kwoty poniesionej straty w jednym roku podatkowym. Oznacza to, że w przypadku uzyskiwania przez podatnika dostatecznie wysokich dochodów z tego samego źródła przychodów, z którego poniesiona była strata – pełne rozliczenie poniesionej straty może nastąpić w ciągu dwóch lat podatkowych.

W danym okresie rozliczeniowym może być rozliczona część straty z kilku poprzednich lat. Wysokość odliczenia – maksymalnie 50% kwoty poniesionej straty – należy ustalić odrębnie dla każdej ze strat podatkowych poniesionych w latach ubiegłych.

Sposób odliczenia

Przy rozliczaniu straty należy przestrzegać zasady, że strata z danego źródła przychodu może być odliczona jedynie od dochodów z tego samego źródła.

Kwotę odliczonej w roku podatkowym straty wykazuje się w odpowiednim dla podatnika zeznaniu podatkowym:

• w zeznaniu PIT-36, PIT-36S,

• w zeznaniu PIT 36L, PIT-36LS,

• w zeznaniu PIT-28, PIT-28S,

• w zeznaniu PIT-38.

Informacje dodatkowe oraz wybrane przykłady

1. Podatnik może odliczyć stratę z dochodów osiągniętych w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Podatnik ma w tym zakresie możliwość wyboru, w których latach i w jakiej wysokości dokonuje odliczeń, z zachowaniem warunku co do dopuszczalnej kwoty odliczenia w roku podatkowym, tj. 50% kwoty poniesionej straty.

Przykład 1

Strata została poniesiona w 2014 r. w wysokości 500 zł. Może ona podlegać rozliczeniu w kilku wariantach:

Wariant 1

Rozliczenie w pięciu kolejnych latach podatkowych – w wysokości 1/5 straty za każdy rok podatkowy, tj. 100 zł w każdym roku:
 

Wariant 2

Rozliczenie w wybranych dwóch latach podatkowych z okresu pięciu kolejnych lat podatkowych – w wysokości ½ straty za każdy rok podatkowy, tj. po 250 zł:
 

Wariant 3

Rozliczenie częściowe w wybranych latach z okresu pięciu kolejnych lat podatkowych – w wysokości określonej przez podatnika, z zastrzeżeniem, że maksymalna wysokość odliczenia za rok podatkowy nie przekroczy 50% poniesionej straty:
 

Przykład 2

Strata została poniesiona w dwóch kolejnych latach podatkowych: 2016 r. w wysokości 400 zł i w 2017 r. w wysokości 500 zł. Rozliczenie w wybranych dwóch latach podatkowych – w wysokości ½ straty za każdy rok podatkowy, tj. 450 zł (200 zł za 2016 r. i 250 zł za 2017 r.):
 

2. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą bądź uzyskujący przychody z najmu prywatnego, który zmienił formę opodatkowania z zasad ogólnych na ryczałt ewidencjonowany, ma możliwość obniżenia kwoty poniesionej straty od przychodu uzyskanego z tego samego źródła, a opodatkowanego ryczałtem.

3. W sytuacji gdy podatnik poniósł stratę z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki osobowej opodatkowanej podatkiem liniowym. Dodatkowo prowadził również jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem i z tego tytułu uzyskał przychód – może poniesioną stratę w spółce osobowej odliczyć od przychodu opodatkowanego ryczałtem (wykazywanego w PIT-28) w ciągu kolejnych pięciu lat. Strata poniesiona została w ramach tego samego źródła przychodów.

Podstawa prawna:

• art. 9 ust. 3 - 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1387 ze zm.),

• art. 11 ust. 1-3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 43 ze zm.).

Broszura ma charakter informacyjny i nie stanowi wykładni prawa.
Broszura dotyczy zeznań rocznych składanych za 2019 r.

[1] art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym ( Dz. U. z 2018 r. poz. 2244).

Broszura informacyjna sygn. 84758/K.