Rozliczenie PIT: zwroty i dopłaty podatku za 2022 r.

Od 1 stycznia 2022 r.  weszły duże zmiany, kilka miesięcy później w lipcu dokonano kolejnych korekt, które zostały podzielone na dwa etapy: zlikwidowano tzw. ulgę dla klasy średniej i przesunięcie w czasie części zaliczek, a w zamian obniżono z 17 proc. do 12 proc. pierwszą stawkę na skali podatkowej. Widocznym efektem reformy będzie liczba osób, która w tym roku będzie musiała dopłacić podatek. Z dopłatą może się liczyć 1,2 mln podatników. Korzystna zmiana w rocznym zobowiązaniu podatkowym nie zmienia faktu, że dopłaty wystąpią i to z różnych powodów.

Zmiany, które weszły w życie 1 lipca 2022 r. uwzględniły głosy obywateli, przedsiębiorców, zgłaszane postulaty społeczne oraz uwagi ekspertów w trakcie konsultacji. Wspólnie wypracowano nowe przepisy. Zapewniają one większą przewidywalność rozliczeń i zmniejszą należne podatki.

W Niskich Podatkach pozostały wszystkie korzystne zmiany ze stycznia 2022 r. w tym m.in.: wyższa kwota wolna (30 tys. zł) i 32-proc. podatek dopiero od nadwyżki ponad 120 tys. zł rocznie.

Rozwiązania, które już w skali roku 2022 pozwoliły zauważyć obniżenie obciążeń podatkowych:

• obniżono stawkę PIT z 17 proc. do 12 proc. dla wszystkich podatników na skali (pracowników, zleceniobiorców, emerytów, przedsiębiorców),
• przedsiębiorcom, którzy nie mogą korzystać z obniżonej stawki PIT umożliwiono limitowane odliczenie składki zdrowotnej,
• dano możliwość powrotu na skalę przedsiębiorcom, którzy wybrali podatek liniowy lub ryczałt,
• zlikwidowano tzw. ulgę dla klasy średniej i mechanizm „rolowania zaliczek”,
• od 2023 r. uelastyczniono zasady stosowania kwoty wolnej, która jest dzielona nawet pomiędzy 3 płatników i stosowana również przy umowach zlecenia,
• wprowadzono preferencyjne rozliczenie dochodów rodziców samotnie wychowujących dzieci
• wprowadzono nowe preferencje prorodzinne,
• zwiększono wpływy dla OPP do 1,5 proc.,
• zabezpieczono dochody samorządów.

Korzystne zmiany podatkowe

Obecny 2023 rok jest wyjątkowym, jeśli chodzi o rozliczenia podatkowe.

Od 1 stycznia 2022 r.  weszły duże zmiany, kilka miesięcy później w lipcu dokonano kolejnych korekt, które zostały podzielone na dwa etapy: zlikwidowano tzw. ulgę dla klasy średniej i przesunięcie w czasie części zaliczek, a w zamian obniżono z 17 proc. do 12 proc. pierwszą stawkę na skali podatkowej.

Druga część reformy, która weszła od 1 stycznia 2023 r. jest bardzo istotna dla osób, które mają dochody z umowy zlecenia, lub uzyskują dochód z kilku źródeł. Zleceniobiorcy  otrzymali bowiem z początkiem tego roku prawo rozliczania już na etapie zaliczek miesięcznych kwoty wolnej. Od tego roku podatnik może także swobodniej dysponować miesięczną kwotą wolną i może podzielić ją maksymalnie na trzech płatników.

Niskie Podatki to bardziej sprawiedliwy system podatkowy, to mniejsze obciążenia dla mniej zarabiających. Dzięki reformie zarobki na rękę osoby na płacy minimalnej są wyższe o 15 proc. w porównaniu do 2021, natomiast przy wysokich zarobkach obciążenie podatkiem i składką wzrosło w stosunku do 2021 r. Beneficjentami reformy są: pracownicy, zleceniobiorcy, przedsiębiorcy, seniorzy, rodziny. Wprowadzone zmiany to korzyści na lata. To prostszy i stabilniejszy system podatkowy.

Dla znakomitej większości podatników rozliczenie będzie korzystne w stosunku do zasad z 2021 r. (szacuje się, że będzie to 20 mln podatników). Dodatkowa grupę (5 mln) stanowią Ci wszyscy, którzy nie zyskali, ale też  i nie stracili na rozliczeniu i są neutralni w stosunku do 2021 r.

Rozliczenie PIT za 2022 r.

Jak co roku, część podatników będzie musiała dopłacić podatek a część otrzyma jego zwrot.

Widocznym efektem reformy będzie mniejsza liczba osób, która w tym roku będzie musiała dopłacić podatek. Z dopłatą może się liczyć 1,2 mln podatników. Oczywiście liczba ta może być jeszcze mniejsza jeśli przy rozliczaniu skorzystają przykładowo ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub też z odliczeń od dochodu, czy podatku. Dla porównania w ostatnich latach dopłaty dotyczyły około 2 mln osób (zeznanie PIT-37). Warto przy tej okazji wspomnieć, jak duże znaczenie dla rozliczenia rocznego miały ubiegłoroczne lipcowe zmiany.

Zwroty podatku

Zwroty podatku to efekt:  

• obniżenia z 17 proc. do 12 proc. pierwszej stawki na skali podatkowej (w zaliczkach stawka ta była stosowania od lipca 2022 r., a w rozliczeniu za 2022 r. – za cały rok),
• braku możliwości stosowania kwoty zmniejszającej podatek w zaliczkach pobieranych w 2022 r. od przychodów z umowy zlecenia,
• korzystania z ulg podatkowych, np. ulgi na dzieci, darowizn, ulgi na termomodernizację,
• korzystania z możliwości łącznego opodatkowania dochodów małżonków i preferencyjnego opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci.

Grupy podatników, którzy otrzymają zwrot podatku to:

1. podatnicy rozliczający się indywidualnie, niekorzystający z preferencji podatkowych, których jedyne źródłu przychodu stanowi:

1. emerytura - zwroty otrzymają świadczeniobiorcy otrzymujący świadczenie od 2,5 tys. zł do 9,3 tys. zł oraz powyżej 12,8 tys. zł

2. należności ze stosunku pracy - zwroty otrzymają pracownicy otrzymujący wynagrodzenie od 3,2 tys. zł do 10,3 tys. zł oraz powyżej 12,8 tys. zł

3. z umowy zlecenia - zwroty otrzymają wszyscy zleceniobiorcy

Przykłady (przyjęto, że są to umowy oskładkowane ZUS):

2. podatnicy korzystający z preferencji podatkowych, np.:

1. osoba samotnie wychowująca 2 dzieci (korzysta z preferencyjnego opodatkowania i ulgi na dzieci)

2. małżonkowie rozliczający się wspólnie, wychowujący 2 dzieci (korzystają z ulgi na dzieci)

Dopłaty podatku

Widocznym efektem reformy będzie mniejsza liczba osób, która w tym roku będzie musiała dopłacić podatek. Z dopłatą może się liczyć 1,2 mln podatników. Korzystna zmiana w rocznym zobowiązaniu podatkowym nie zmienia faktu, że dopłaty wystąpią i to z różnych powodów. Przede wszystkim w pierwszym półroczu zaliczki na PIT były pobierane z uwzględnianiem tzw. mechanizmu „rolowania” (w uproszczeniu: porównywano zaliczki obliczone wg zasad z 2022 r. i z 2021 r. i pobierano niższą z nich). Dopłacać mogą również ci podatnicy, którzy mają kilka źródeł dochodu.

Dopłaty podatku to efekt wysokości zaliczek, które pobrano w ciągu roku na podatek w wyniku:

• zamrożenia zaliczek na poziomie z 2021 r. (dotyczy to zarówno jednego źródła, jak i kilku źródeł przychodów),
• stosowania niższej stawki podatkowej (17/12 proc.) w przypadku kilku źródeł przychodów, do których w wyniku kumulacji w zeznaniu ma zastosowanie 32 proc. stawka podatku,
• stosowania preferencji podatkowych w zaliczkach, których w całości nie może zastosować w zeznaniu (np. 50% kosztów lub ulgi dla młodych – w części wykraczającej poza limit kwotowy).

Dopłata w rozliczeniu rocznym u tych podatników stanowi zwrot kwot, którymi podatnik dysponował w wyższej wysokości w trakcie roku.

Przykładowo pracujący emeryt ze świadczeniem 2,5 tys. zł, dorabiający na etacie 1 tys. zł dopłaci 217 zł. Osoba ta zapłaci za 2022 r. o 1815 zł mniej podatku niż w 2021 r.

W przypadku gdy świadczenie wynosi  2,5 tys. zł a wynagrodzenie 3 tys. zł dopłata wyniesie 500 zł. Roczny podatek za 2022 r. w stosunku do 2021 r. będzie niższy o 1245 zł.

Z kolei przy emeryturze wynoszącej 2,5 tys.  zł i zarobkach na umowie o pracę wynoszących 6 tys. zł dopłata wyniesie 933 zł. zł. Co warte podkreślenia osoba taka wciąż zyska w stosunku do 2021 r. ok. 978 zł.

Natomiast gdy świadczenie wynosi  2  tys. zł a wynagrodzenie 5 tys. zł dopłata wyniesie  63 zł. Roczny podatek za 2022 r. w stosunku do 2021 r. będzie niższy o 841 zł.

Przykładowo podatnik pracujący na dwa etaty, na jednym zarabia 3 tys. zł i na drugim też 3 tys. zł, dopłaci 447 zł. Jednocześnie jego roczna korzyść w stosunku do 2021 r. wyniesie 1142 zł. Podatnik pracujący na dwa etaty, na jednym zarabia 3 tys. zł, a na drugim 4 tys. zł, dopłaci 592 zł. Jego roczna korzyść w stosunku do 2021 r. wyniesie 857 zł.

Pracujący na dwa etaty, na pierwszym zarabia 3 tys. zł, a na drugim 6 tys. zł dopłaci 881 zł. Jego roczna korzyść w stosunku do 2021 r. wyniesie 802 zł.

W przypadku gdy na pierwszym etacie zarabia 4 tys. zł, a na drugim 2 tys. zł dopłaci 333 zł. Jego roczna korzyść w stosunku do 2021 r. to 1142 zł

Natomiast gdy na pierwszym etacie zarabia 4 tys. zł, a na drugim 5 tys. zł dopłaci 755 zł. Jego roczna korzyść w stosunku do 2021 r. to 802 zł.

Wystąpienie dopłaty w tych przypadkach to zatem efekt zaniżonych zaliczek, które pobrano w ciągu roku na podatek. Zaliczek tych może nie zrównoważyć obniżenie z 17 proc. do 12 proc. niższej stawki podatkowej. Dopłata w rozliczeniu rocznym u tych podatników stanowi jednakże zwrot kwot, którymi podatnik mógł dysponować już w trakcie roku, a które powinny być pobrane wcześniej, w trakcie roku.

Podsumowując: po likwidacji ulgi dla klasy średniej oraz mechanizmu „rolowania” zaliczek od lipca 2022r., w grupie osób korzystających wcześniej z tych rozwiązań, dla około 1,2 mln. podatników może być konieczne dopłacenie podatku. Przede wszystkim w tej grupie mogą się znaleźć osoby pracujące na kilku umowach lub łączące emeryturę z pracą zarobkową, w znacznie mniejszym stopniu osoby pracujące na jednej umowie i emeryci otrzymujący wyższe świadczenia.

Rozliczenie za 2022 r. przyjazne podatnikowi

W 2022 r. zaliczka była pobierana na dwa różne sposoby ale rozliczenie roczne będzie dokonane w jednolity sposób, taki jaki obowiązuje od szeregu lat. Sytuacja każdego z podatników może być nieco inna, z tego względu, że podatnik może korzystać z preferencji i odliczeń i trzeba ją traktować indywidualnie.

Dla podatników, którzy przed wprowadzeniem lipcowych zmian spełniliby warunki do ulgi dla klasy średniej (uzyskiwali przychody ze źródeł objętych ulgą, tj. z pracy i z działalności gospodarczej, i we wskazanych przedziałach), będzie obliczany hipotetyczny podatek należny.

Hipotetyczny podatek zostanie obliczony niezależnie od formy złożenia zeznania podatkowego (papierowo, za pomocą usługi Twój e-PIT, czy elektronicznie) oraz bez względu na to, czy zeznanie było indywidualne, czy złożone na preferencyjnych zasadach (wspólnie z małżonkiem lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci). Podatnik nie będzie zaangażowany w żaden sposób w ten proces. Przepisy zostały tak skonstruowane, żeby nie sprawiały jakichkolwiek komplikacji przy rozliczeniu rocznym. Stworzony przez Krajową Administracje Skarbową system automatycznie obliczy hipotetyczny podatek należny i jeżeli będzie on niższy od podatku należnego wykazanego przez podatnika w złożonym zeznaniu podatkowym, to podatnik otrzyma pocztą lub za pośrednictwem portalu e-US informację na ten temat.

Przedsiębiorcy składają deklaracje analogicznie, jak w latach ubiegłych. System Krajowej Administracji Skarbowej dokona obliczenia hipotetycznego podatku należnego przy uwzględnieniu min. ulgi dla klasy średniej również u tych podatników.

źródło: www.gov.pl