Rozliczanie faktur korygujących w 2016 r.

Pytanie: Spółka otrzymała w styczniu 2016 r. faktury korygujące na plus lub na minus cenę jednostkową towaru w ostatnim dniu grudnia, tj. 31 grudnia 2015 r. (data wystawienia faktury korygującej) oraz faktury korygujące na plus lub na minus cenę jednostkową towaru w styczniu 2016 r. (data wystawienia faktur korygujących w tym przypadku to XX stycznia 2016 r.). Czy w pierwszym przypadku spółka będzie miała obowiązek zaliczenia do kosztów podatkowych faktury korygujące w dacie ich wystawienia, tj. w grudniu 2015 r., a w drugim zaliczenia do kosztów faktury korygujące w dacie ich otrzymania, tj. w styczniu 2016 r.?

Zmiany ceny wynika z zapisów umowy (kalkulacji na podstawie dostępnych informacji) i nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Spółka w ramach swojej działalności nabywa towary z innych krajów Unii Europejskiej. Na podstawie umów podpisanych z dostawcami, w trakcie danego miesiąca cena jednostkowa towaru jest oparta o notowania z ostatnich pięciu lub dziesięciu notowań publikowanych przed dokonaniem dostawy towaru. Po zakończeniu danego miesiąca cena ta jest korygowana np. w oparciu o średnią ze wszystkich notowań publikowanych w miesiącu dostaw.

Odpowiedź:

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz. U. z 2015 r. poz. 1595; dalej: „ustawa nowelizująca”). Ustawa ta dokonała nowelizacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) m.in. poprzez dodanie do art. 15 ustępu 4i. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Art. 11 ustawy nowelizującej stanowi z kolei, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, stosuje się do korekty przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów, uzyskanych lub poniesionych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej. Mając na uwadze powyższy przepis przejściowy, należy zaznaczyć, że nowe regulacje mają zastosowanie również do korekty przychodów i kosztów uzyskania przychodów, uzyskanych lub poniesionych przed 1 stycznia 2016 r., jeżeli zdarzenie powodujące korektę wystąpi po 31 grudnia 2015 r. Z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej wynika, że moment ujęcia faktury korygującej, zarówno po stronie przychodów, jak i kosztów podatkowych, powinien być uzależniony od okoliczności, jakich dotyczy ta faktura. Jeżeli pierwotnie sporządzona faktura błędnie dokumentowała stan faktyczny, a więc korekta jest wynikiem błędu (zawierała pomyłki np. w ilości, cenie lub kwocie podatku VAT), wówczas korekta powinna być przyporządkowana wstecznie do okresu, którego dotyczy, czyli do daty wystąpienia przychodu należnego (odpowiednio daty poniesienia kosztu), wynikającego z faktury pierwotnej. Natomiast w przypadku, gdy faktura pierwotna prawidłowo dokumentowała zdarzenie gospodarcze, które miało miejsce w dacie jej wystawienia (stan faktyczny), a faktura korygująca została wystawiona przez sprzedawcę z powodu późniejszych zdarzeń, a więc okoliczności mających wpływ na zmianę przychodów powstałych już po wystawieniu faktury pierwotnej, takich jak np. obniżenie ceny, udzielenie rabatu czy zwrot towaru, fakturę korygującą należy rozliczyć na bieżąco, z datą jej wystawienia.

Jak wynika z treści pytania zdarzeniem powodującym konieczność dokonania przez spółkę korekty kosztów uzyskania przychodów jest skorygowanie ceny jednostkowej towaru przez dostawcę. Zmiana ceny następuje przez wystawienie przez dostawcę faktury korygującej do faktury pierwotnej, a zatem data wystawienia faktury korygującej jest jednocześnie datą zmiany na plus lub na minus ceny jednostkowej towaru.

Jak wskazano wyżej, przepis przejściowy ustawy nowelizującej stanowi, że nowe regulacje mają zastosowanie również do korekty kosztów uzyskania przychodów poniesionych przed 1 stycznia 2016 r., jeżeli zdarzenie powodujące korektę wystąpi po 31 grudnia 2015 r. Skoro w rozpatrywanym przypadku zdarzeniem powodującym korektę jest zmiana ceny jednostkowej przez dostawcę poprzez wystawienie faktury korygującej, to od daty jej wystawienia zależeć będzie stosowanie przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2016 r. bądź obowiązujących od tego dnia. Jeżeli zatem dostawca wystawił fakturę korygującą po 31 grudnia 2015 r. zastosowanie znajdzie przepis art. 15 ust. 4i ustawy o CIT wprowadzony ustawą nowelizującą, zgodnie z którym, korekty należy dokonać poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca.

W związku z powyższym grudniowe korekty powinny być ujęte jako koszty podatkowe w grudniu 2015 r., natomiast styczniowe korekty powinny być ujęte jako koszty podatkowe w styczniu 2016 r.

(Interpretacja indywidualna z 16 maja 2016 r., sygn. IBPB-1-2/4510-278/16/MM - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach)

Red.