Rodziny zastępcze muszą płacić podatek od darowizn dla swoich wychowanków

Interpelacja nr 3169 do ministra finansów w sprawie podatku od spadków i darowizn

Szanowny Panie Ministrze!

Problematykę zasad i form sprawowania pieczy zastępczej oraz pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków regulują m.in. przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z postanowieniami wskazanych aktów prawnych, utworzenie rodziny zastępczej nie skutkuje powstaniem więzi o charakterze rodzinnoprawnym między rodziną zastępczą a dzieckiem. W konsekwencji nie otrzymują oni pełni władzy rodzicielskiej, a stan cywilny dziecka nie ulega zmianie. Nie powstają też między nimi obowiązki i uprawnienia alimentacyjne czy dotyczące dziedziczenia.

W praktyce, niejednokrotnie dzieci pozostają w pieczy zastępczej przez kilkanaście lat. Między nimi i rodzicami zastępczymi powstają trwałe więzi emocjonalne. Rodziny zastępcze, które swoich podopiecznych traktują, jak własne dzieci, podkreślają, że chciałyby pomóc im się usamodzielnić oraz wspierać je w dorosłym życiu. Znacznym utrudnieniem jest jednak fakt, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, rodziny zastępcze nie mogą korzystać z ulg i zwolnień, właściwych zstępnym i wstępnym. Podkreślają one, że wychowankowie najczęściej nie będą w stanie spełnić obowiązku zapłaty podatku np. od darowanej, czy dziedziczonej nieruchomości lub środków pieniężnych, mających zapewnić im godny start w dorosłe życie.
Jednocześnie, jak wskazują rodziny zastępcze, prawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn przewiduje, że zwalnia się od podatku nabycie w drodze dziedziczenia lub darowizny przez osoby tworzące rodzinę zastępczą lub prowadzące rodzinny dom dziecka, pieniędzy lub innych rzeczy pod warunkiem, że pieniądze te lub rzeczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania zostaną przeznaczone na cele bezpośrednio związane ze sprawowaniem pieczy zastępczej (art. 4 ust. 1 pkt 17). Ustawodawca kierował się w tym przypadku potrzebą zapewnienia wszechstronnej pomocy rodzicom i dzieciom rodzinnej pieczy zastępczej. Nie przewidział, jednak rozwiązań skutkujących zastosowaniem wobec dzieci z rodzin zastępczych ulg i zwolnień podatkowych, co służyłoby budowaniu i trwaniu więzi rodzinnych między nimi i ich opiekunami.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:

1. Czy Ministerstwo Finansów dostrzega potrzebę wprowadzenia wobec dzieci z rodzin zastępczych ulg i zwolnień w zakresie podatku od spadków i darowizn ?
2. Czy Ministerstwo Finansów przewiduje wprowadzenie stosownych rozwiązań? W przypadku odpowiedzi twierdzącej, proszę o wskazanie, czy prowadzone są prace w tym zakresie. W przypadku odpowiedzi przeczącej, proszę o wskazanie uzasadnienia.

Posłowie

Jerzy Małecki, Jerzy Wilk, Adam Ołdakowski

11 maja 2016 r.

Odpowiedź na interpelację nr 3169 w sprawie podatku od spadków i darowizn

W odpowiedzi na int...