Rekompensata za opóźnienie w płatnościach czasami jest nadużyciem prawa

Zgodnie z praktyką polskich sądów ubieganie się o rekompensatę, gdy kwota niezapłaconej należności jest niewielka, może być uznane za nadużycie prawa i w takiej sytuacji zastosowanie może znaleźć art. 5 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, zgodnie z którym nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. To jednak jest uzależnione od indywidualnych okoliczności konkretnej sprawy - czytamy w odpowiedzi Ministerstwa Rozwoju i Technologii na interpelację poselską.

Interpelacja nr 36827 do ministra rozwoju i technologii w sprawie skutków kilkudniowych opóźnień w płatnościach zobowiązań

Szanowna Pani Minister,

zwracam się z poniższą interpelacją w związku z interwencją w moim biurze poselskim, jednej z gminnych spółdzielni z mojego okręgu.

Opisany problem dotyczy skutków kilkudniowych opóźnień w płatnościach zobowiązań spółdzielni, spowodowanych trudną sytuacją na rynku - pandemią i kryzysem inflacyjnym.

Interweniująca spółdzielnia to firma z długą tradycją, funkcjonuje od 1948 roku. Posiada sklepy, bazę obrotu rolnego, pomieszczenie do najmu oraz piekarnię z certyfikowanym pieczywem, zatrudnia średnio od 30 do 40 pracowników.

W lutym 2021 r. spółdzielnia zakończyła współpracę z jednym z dostawców w związku z zakończeniem swojej działalności detalicznej w placówkach handlowych i wynajęciem tej powierzchni. Zakończyli umowę współpracy z saldem zerowym, wszystkie zobowiązania były regulowane na bieżąco, z kilkudniowymi opóźnieniami.

W październiku br. (po niemal dwóch latach) spółdzielnia otrzymała wezwanie do zapłaty tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Cel ustawy, która miała zapobiec i przeciwdziałać nadużyciom z terminami płatności, został w ocenie spółdzielni wykorzystany nieadekwatnie do sytuacji. Firma bowiem nie poniosła żadnych kosztów ze ściąganiem należności.

W związku z tym proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy nie należałoby, w nawiązaniu do obecnej trudnej sytuacji gospodarczej, zweryfikować przepisów i bardziej szczegółowo odnieść je do rzeczywistości - krótkich przekroczeń terminów, które i tak są obciążone odsetkami, żeby nie dochodziło do tego, że firmy będą chciały się bogacić wysyłając noty z rekompensatami?
2. Czy resort ma informacje o skali zatorów płatniczych?

Poseł Maria Małgorzata Janyska

26 października 2022 r.

Odpowiedź na interpelację nr 36827 w sprawie skutków kilkudniowych opóźnień w płatnościach zobowiązań

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację nr 36827 Pani Poseł Marii Małgorzaty Janyski, w sprawie skutków kilkudniowych opóźnień w płatnościach zobowiązań, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

Pytanie nr 1: Czy nie należałoby, w nawiązaniu do obecnej trudnej sytuacji gospodarczej, zweryfikować przepisów i bardziej szczegółowo odnieść je do rzeczywistości - krótkich przekroczeń terminów, które i tak są obciążone odsetkami, żeby nie dochodziło do tego, że firmy będą chciały się bogacić wysyłając noty z rekompensatami?

Rekompensata uregulowana w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych jest instrumentem, którego wprowadzenie do polskiego systemu prawa wynikało z obowiązku implementacji dyr...