Refakturowanie podatku od nieruchomości

Podatniczka, osoba fizyczna niepodlegająca rejestracji w CEiDG, wykonuje czynność pokrywającą się z definicją działalności gospodarczej na gruncie ustawy o VAT. Wynajmuje działki zabudowane kompleksem hal produkcyjno-magazynowych. Podatniczka również opłaca podatek od nieruchomości. Czy obciążenie podatkiem od nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT? Czy należy wystawić faktury VAT? Czy podatek od nieruchomości może być refakturowany, a w związku z tym jaka powinna być zastosowana stawka VAT?

Podatek od nieruchomości a VAT

Zauważyć należy, że z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że to nie odpłatność sama w sobie podlega opodatkowaniu, a świadczenie, za które odpłatność przysługuje. Dotyczy to także podatku od nieruchomości, który nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy.

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Jest to więc świadczenie pieniężne nieekwiwalentne (w zamian za wpłacony podatek od nieruchomości podatnikowi nie przysługuje wzajemne świadczenie ze strony gminy). Z tych też względów podatek od nieruchomości nie może być przedmiotem sprzedaży lub innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w efekcie nie podlega „refakturowaniu”. Podatek ten ma charakter majątkowy i związany jest z posiadanym majątkiem, a nie wynagrodzeniem uzyskiwanym z tytułu posiadania nieruchomości.

Koszty podatku od nieruchomości są należnościami bezpośrednio związanymi z odpłatnym świadczeniem usługi dzierżawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach właściwych dla wiążącego strony stosunku cywilnoprawnego, tak jak czynsz.

Zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości ciąży na wynajmującym, jako właścicielu i nie może być w drodze umowy przeniesione na osobę dzierżawcy ze skutkiem zwalniającym wynajmującego z obowiązku podatkowego. Strony stosunku cywilnoprawnego mogą jednak w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych, zawrzeć w umowie postanowienie co do zwrotu (refundacji) należności z tytułu ponoszonych przez dzierżawcę opłat lub kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości, a więc również z tytułu podatku od nieruchomości. Niezależnie jednak od tego, czy zwracana wynajmującemu przez dzierżawcę kwota podatku od nieruchomości została włączona do czynszu i stanowi jego element kalkulacyjny, czy jest wyodrębniona z czynszu, zawsze jest należnością obciążającą wynajmującego, wynikającą z odpłatnego świadczenia usługi dzierżawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, sam podatek od nieruchomości, jako że nie może być przedmiotem odsprzedaży, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie jest zatem dopuszczalne wystawianie przez wynajmującego faktury, na której jako przedmiot sprzedaży będzie wykazany sam „podatek od nieruchomości”.

Jeżeli jednak strony umowy dzierżawy postanowią, że wynajmujący „przerzuca” koszt podatku od nieruchomości na dzierżawcę, wówczas koszt ten stanowi element cenotwórczy usługi dzierżawy.

W tej sytuacji, przedmiotem opodatkowania jest skategoryzowana usługa, a nie zbiór wyodrębnionych w jej ramach kosztów. Z uwagi na powyższe, opodatkowaniu nie podlega koszt podatku od nieruchomości, ale usługa dzierżawy, w której jako element kalkulacyjny znajduje się koszt ww. podatku.

Zatem, podatek od nieruchomości stanowi w przypadku podatniczki element rozliczeń z biorącym nieruchomość w dzierżawę, jest on należnością związaną z odpłatnym świadczeniem usługi dzierżawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach właściwych dla wiążącego strony stosunku cywilnoprawnego. Wobec powyższego z uwagi na fakt, że koszt podatku od nieruchomości stanowiąc element świadczenia należnego z tytułu umowy dzierżawy, stanowi wraz z czynszem zapłatę będącą podstawą opodatkowania, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku VAT, z tytułu świadczenia usługi dzierżawy.

Wystawienie faktury dot. podatku od nieruchomości.

Fakturę wystawia podatnik dokonujący sprzedaży towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej transakcji. Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt dostawy określonych towarów lub świadczenie usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

W związku z powyższym należy wskazać, że umieszczenie na fakturze w osobnych pozycjach kilku różnych świadczeń może sugerować, że przedmiotem sprzedaży było kilka odrębnych świadczeń, a nie jedno kompleksowe.

Koszt podatku od nieruchomości, przerzucany na dzierżawcę, jako element kalkulacyjny ceny dzierżawy, zwiększa kwotę należną od dzierżawcy z tytułu dzierżawy nieruchomości oraz jest opodatkowany według stawki podatku właściwej dla usługi dzierżawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że podatniczka powinna wystawić fakturę, w której podstawa opodatkowania składa się z usługi dzierżawy obejmującej koszt podatku od nieruchomości, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy. Koszty podatku od nieruchomości nie mogą bowiem stanowić samodzielnego świadczenia, lecz są elementem podstawowej czynności, jaką jest dzierżawa nieruchomości, zatem co do zasady nie powinny być wykazywane na fakturze w odrębnej pozycji.

Należy jednak zauważyć, że elementy faktury określone w przepisach prawa podatkowego nie są jedynymi, które mogą być zamieszczone na dokumencie faktury. Ustawodawca w żaden sposób nie ograniczył prawa podatnika do zamieszczania na fakturach dodatkowych informacji. Zatem kwotę podatku od nieruchomości podatniczka może przedstawić w części informacyjnej faktury lub na oddzielnym załączniku do niej.

Usługa dzierżawy nieruchomości zabudowanej budynkami użytkowymi nie korzysta ze zwolnienia od VAT oraz z preferencyjnych stawek podatku VAT, to również kwota podatku od nieruchomości stanowiąca element kalkulacyjny czynszu dzierżawnego nie korzysta ze zwolnienia od VAT oraz z preferencyjnych stawek podatku VAT. Zatem należy opodatkować łącznie usługę dzierżawy wraz z kwotą podatku od nieruchomości podstawową stawką podatku VAT w wysokości 23% zgodnie z 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.

Stawka VAT

Refakturowanie samego podatku od nieruchomości na dzierżawcę i opodatkowanie go na odrębnej fakturze stawką podstawową, nie będzie działaniem poprawnym. Jak już wskazano, podatek od nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z czym, podatniczka nie może wystawiać dzierżawcy faktur dokumentujących jego uiszczenie. Stanowi on element kalkulacyjny czynszu i powinien zostać włączony do kwoty należnego czynszu podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.

Usługa dzierżawy budynków użytkowych wraz z działką podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 23%, zatem podatek od nieruchomości jako element składowy czynszu będzie podlegał opodatkowaniu tożsamą stawką podatku VAT.

Interpretacja indywidualna z 30 czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.241.2020.2.KK - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz