Rachunkowość 2017. Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości. Nowy limit

Co do zasady księgi rachunkowe powinny być prowadzone przez każdą firmę. Ustawa o rachunkowości dopuszcza także możliwość powierzenia prowadzenia ksiąg rachunkowych innym podmiotom. Sprawdźmy, które podmioty mają obowiązek stosowania przepisów ustawy o rachunkowości, a tym samym prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2017 roku.

Stosowanie przepisów o rachunkowości

Zgodnie z zapisem zawartym w samej ustawie (art. 2 ust. 1) regulacje ustawy o rachunkowości stosuje się do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

  1. spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego,
  2. osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro,
  3. jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów,
  4. gmin, powiatów, województw i ich związków, a także:
    • państwowych, gminnych, powiatowych oraz wojewódzkich jednostek budżetowych,
    • gminnych, powiatowych oraz wojewódzkich zakładów budżetowych,
  5. jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2 (m.in. handlowych i spółek osób fizycznych),
  6. oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
  7. jednostek niewymienionych wyżej, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego albo funduszów celowych – od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

Zawiadomienie urzędu skarbowego

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. Prowadzenie ksiąg rachunkowych przez te podmioty jest więc w tym przypadku dobrowolne. Osoby te lub wspólnicy mają obowiązek zawiadomienia urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym, o chęci prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Dodajmy, że wartość 2 mln euro obowiązuje od 1 stycznia 2017 r. Określa ją podpisana przez prezydenta tuż przed końcem roku ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Wcześniej limit ten wynosił 1,2 mln euro.

Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ksiąg

Jak wynika z powyższych zapisów, w odniesieniu do osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, ustawa o rachunkowości wprowadza zwolnienie z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ze zwolnienia można jednak skorzystać pod warunkiem, że przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy nie wyniosły więcej niż 2 000 000 euro.

Wyjaśnijmy w tym miejscu, że zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości powyższą wartość przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. Limit przychodów za rok 2016, przekroczenie którego zobowiązuje do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2017 roku, wynosi zatem 8 595 200 zł. Kurs euro z 3 października 2016 r. to bowiem 4,2976 zł.

Powierzenie prowadzenia ksiąg innym podmiotom

Co do zasady księgi rachunkowe prowadzone są przez jednostkę. Ustawa o rachunkowości dopuszcza jednak możliwość powierzenia prowadzenia ksiąg rachunkowych innym podmiotom. Artykuł 11 ust. 2 ustawy wskazuje, że jednostka może powierzyć prowadzenie ksiąg rachunkowych podmiotom uprawnionym do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych lub przedsiębiorcy prowadzącemu działalność w tym zakresie z innego państwa członkowskiego.

Trzeba jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy księgi rachunkowe są prowadzone poza siedzibą jednostki lub miejscem sprawowania zarządu, kierownik jednostki jest obowiązany powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg rachunkowych w terminie 15 dni od dnia ich wydania. Kierownik jednostki ma również obowiązek zapewnienia dostępności ksiąg rachunkowych wraz z dowodami księgowymi uprawnionym organom zewnętrznej kontroli lub nadzoru w siedzibie jednostki albo w miejscu sprawowania zarządu bądź w innym miejscu za zgodą organu kontroli lub nadzoru.

Co zawierają księgi?

Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie o rachunkowości księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald. Tworzą je:

  • dziennik,
  • księga główna,
  • księgi pomocnicze,
  • zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,
  • a także wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).

Księgowość przy użyciu komputera

Przepisy ustawy o rachunkowości wskazują, że przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera za równoważne z nimi uważa się odpowiednio zasoby informacyjne rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych jej części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania. Warunkiem utrzymywania zasobów informacyjnych systemu rachunkowości w formie określonej powyżej jest posiadanie przez jednostkę oprogramowania umożliwiającego uzyskiwanie czytelnych informacji w odniesieniu do zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, poprzez ich wydrukowanie lub przeniesienie na informatyczny nośnik danych.

Na zakończenie podkreślmy jeszcze, że księgi rachunkowe, z uwzględnieniem techniki ich prowadzenia, powinny być:

  1. trwale oznaczone nazwą (pełną lub skróconą) jednostki, której dotyczą (każda księga wiązana, każda luźna karta kontowa, także jeżeli mają one postać wydruku komputerowego lub zestawienia wyświetlanego na ekranie monitora komputera), nazwą danego rodzaju księgi rachunkowej oraz nazwą programu przetwarzania,
  2. wyraźnie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego i daty sporządzenia,
  3. przechowywane starannie w ustalonej kolejności.

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera należy dodatkowo zapewnić automatyczną kontrolę ciągłości zapisów, przenoszenia obrotów lub sald. Wydruki komputerowe ksiąg rachunkowych powinny składać się z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem pierwszej i ostatniej, oraz być sumowane na kolejnych stronach w sposób ciągły w roku obrotowym.

Krzysztof Koślicki

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...