Przychody z działalności gospodarczej: Sprzedaż gruntu stanowiącego współwłasność małżeńską

Z uzasadnienia: Przychód ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, które wykorzystywane było w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej stanowić będzie na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z tej działalności. Z punktu widzenia prawa podatkowego istotne znaczenie przy kwalifikacji przychodów ma bowiem przedmiotowe i funkcjonalne powiązanie danego rodzaju przychodu ze źródłem jego uzyskania, nie ma zaś znaczenia dla sposobu opodatkowania sprzedanego prawa okoliczność, że stanowiło ono przedmiot wspólności majątkowej małżeńskiej.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Wojtysiak (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Joanna Wojciechowska,, Sędzia WSA Elżbieta Woźniak, Protokolant Anna Kalisiak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2013 r. sprawy ze skargi I. R. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w B. działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zastosowania przepisów prawa podatkowego oddala skargę.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie interpretacją indywidualną przepisów prawa podatkowego z dnia [...] r., znak:[...], w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, Minister Finansów, działający przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej, stwierdził, że stanowisko Wnioskodawcy, I. R. wskazane we wniosku z dnia [...] r., jest nieprawidłowe. We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu [...] r. Wnioskodawca nabył wraz z żoną prawo wieczystego użytkowania działki gruntu. Nabycie nastąpiło z majątku dorobkowego małżonków. Małżonkowie nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Wymieniona nieruchomość nadal pozostaje wspólną własnością małżonków na zasadzie współwłasności małżeńskiej. Grunt objęty prawem wieczystego użytkowania jest przeznaczony pod budownictwo o charakterze komercyjnym. W 2002 r. na ww. gruncie Wnioskodawca wybudował budynek gospodarczy, trwale z gruntem związany. Za zgodą małżonki budynek ten wykorzystywany jest w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, którą nadal prowadzi. Budynek ujęty jest w ewidencji środków trwałych i amortyzowany od 2003 r., w którym to roku nastąpiło oddanie budynku do użytkowania. Przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej jest handel i usługi wypożyczania maszyn budowlanych. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu nieruchomościami, a przedmiotowy grunt oraz budynek nie są towarami handlowymi związanymi z działalnością gospodarczą. Prawo wieczystego użytkowania działki gruntu, na której wybudowano budynek nie zostało wprowadzone do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Grunt był wykorzystywany dla działalności jednego z małżonków - współwłaścicieli, ale nie był zaliczony do składników majątku tej działalności przez niewprowadzenie do odpowiedniej ewidencji prowadzonej dla potrzeb przedmiotowej działalności gospodarczej. Opłaty z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntu, jako mające związek z przychodami z działalności gospodarczej Wnioskodawcy i niezbędne dla możliwości wykonywania tej działalności w budynku posadowionym na powołanym gruncie, były zaliczane do kosztów uzyskania przychodów z tej działalności. Małżonka Wnioskodawcy nie prowadziła i nie prowadzi działalności gospodarczej. Dla niej oraz dla Wnioskodawcy nabyte prawo wieczystego użytkowania gruntu było przez prawie już [...] lat składnikiem majątku osobistego, a jedynie za zgodą małżonki Wnioskodawca wybudował na przedmiotowym gruncie budynek i ten składnik majątku wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej. Przedmiotowego prawa nie nabyto także w celu jego dalszej odsprzedaży, o czym świadczy okres posiadania oraz wybudowanie (oddanie do użytkowania w 2003 r.) na przedmiotowym gruncie budynku wykorzystywanego dla potrzeb działalności gospodarczej. Obecnie Wnioskodawca wraz z małżonką zawarli przedwstępną umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz odrębnej własności posadowionego na nim budynku. Umowa przyrzeczona będzie zawarta we wrześniu bieżącego roku. Sprzedającymi w powołanej umowie są wymienieni małżonkowie będący właścicielami prawa i budynku na zasadzie wspólności małżeńskiej majątkowej, a przedmiotem sprzedaży będzie prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz odrębna własność budynku posadowionego na przedmiotowym gruncie. Dla każdego z wymienionych składników majątku jest już wyznaczona w umowie przedwstępnej cena sprzedaży (odrębnie dla prawa użytkowania wieczystego grantu i odrębnie dla budynku).

Na gruncie wyżej przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca zwrócił się z następującym pytaniem, a mianowicie, czy dochód ze sprzedaży w 2012 r. prawa wieczystego użytkowania gruntu nabytego w 2001 r. podlega wyłączeniu spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w części przypadającej na Wnioskodawcę jako współwłaściciela prawa użytkowania wieczystego gruntu na zasadzie współwłasności małżeńskiej majątkowej, którego nie wprowadzono do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę?

Według Wnioskodawcy, w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego wartość 50% dochodu z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu jest wyłączona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przypadająca na małżonka, który nie wprowadził do działalności gospodarczej tego składnika majątku i posiadał powołane prawo do nieruchomości przez okres ponad 5 lat licząc od końca roku jego nabycia. W Jego ocenie w niniejszej sprawie znajduje przede wszystkim zastosowanie przepis art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który przesądza o odrębnym opodatkowaniu każdego z małżonków z tytułu dochodu osiągniętego ze wspólnej własności. Dochód ten dzieli się w proporcji 50/50, jeżeli umowa małżeńska majątkowa nie stanowi inaczej, a tak jest w przedmiotowej sprawie, gdyż Wnioskodawca wraz z żoną umów małżeńskich majątkowych nie zawierali. Zatem, dochód z ich wspólnej własności (tu sprzedaży prawa) podlega podziałowi po 50% na każdego z małżonków. Jednocześnie w niniejszej sprawie żona jest podatnikiem nie prowadzącym działalności gospodarczej i sprzedawane składniki majątku nie miały związku z jej działalnością. Okres ponad 5 lat, jaki upłynął od końca roku nabycia prawa wieczystego użytkowania, skutkuje wyłączeniem dochodu ze sprzedaży tego prawa spod opodatkowania na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że prawo wieczystego użytkowania gruntu nie było zaliczone do składników majątkowych działalności prowadzonej przez niego, a ta okoliczność w ogóle wyłącza możliwość przypisania obowiązku podatkowego z tytułu dochodu z planowanej sprzedaży składnika osobistego majątku. W tym zakresie ujęcie w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych jest literalną przesłanką uznania sprzedaży składnika majątku za przychód z działalności gospodarczej. Taka okoliczność w niniejszej sprawie nie zachodziła.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, dochód z planowanej sprzedaży prawa do nieruchomości gruntowej (prawa wieczystego użytkowania) podlega podziałowi na oboje małżonków po równo i w części przypadającej na niego jest wyłączony spod opodatkowania, jako niezwiązany z działalnością gospodarczą i dotyczy nieruchomości sprzedawanej po upływie 5 lat licząc od końca roku nabycia prawa, a dodatkowo prawo to nie jest składnikiem majątku wprowadzonym do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych oraz obrót nieruchomościami nie jest przedmiotem działalności gospodarczej. Zdaniem Wnioskodawcy, istotne jest więc w niniejszej sprawie to, że nie prowadzi on działalności w zakresie obrotu nieruchomościami i powołany grunt nie jest dla tej działalności towarem handlowym, a wyłącznie budynek posadowiony na gruncie i wybudowany dla potrzeb działalności jest składnikiem majątkowym tej działalności. Rozpoczęcie działalności gospodarczej w budynku wybudowanym na przedmiotowym gruncie nastąpiło w roku 2003 r. a więc po upływie roku od nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntu przez oboje małżonków. Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe przesądza o braku prawnej możliwości uznania, iż w części dotyczącej sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu dochód osiągnięty przez niego powinien być w całości mu przypisany. Szczególnie istotne dla oceny prawidłowości jego stanowiska jest także prawne oddzielenie prawa wieczystego użytkowania gruntu od własności posadowionego na nim budynku. Konstrukcja ta obliguje do odrębnej kwalifikacji podatkowej tych dwóch składników majątkowych i oceny skutków ich sprzedaży w świetle okoliczności dotyczących odrębnie każdej z nieruchomości. W zakresie prawa użytkowania wieczystego, w opisanych okolicznościach zdarzenia przyszłego, dojdzie do sprzedaży majątku wspólnego małżonków nie będącego składnikiem działalności gospodarczej i przedmiotem tej działalności u współmałżonka, co przesądza o obowiązku podzielenia dochodu na oboje małżonków w proporcjach po 50%. W konsekwencji dochód przypadający na Wnioskodawcę jest wyłączony spod opodatkowania na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ze względu na upływ odpowiedniego okresu od nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntu. Stanowisko to - jak wskazał Wnioskodawca -znajduje umocowanie w orzeczeniach aktualnych sądów administracyjnych wydanych w sprawach interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, a więc kształtujących prawidłową wykładnię norm objętych przedmiotem sprawy (vide: wyroki NSA z dnia 15 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1151/10 oraz z dnia 8 marca 2012 r. sygn. akt II FSK 1545/10).

Dyrektor Izby Skarbowej, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał ww. interpretację indywidualną, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe wskazując przy tym, że przychód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży wskazanego we wniosku prawa wieczystego użytkowania gruntu, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Wskazano nadto, że prawo wieczystego użytkowania gruntów, wykorzystywane do prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, stanowi wartość niematerialną i prawną w tej działalności i jako takie winno zostać ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, od której to wartości nie dokonuje się jednak odpisów amortyzacyjnych, na co organ przywołał przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej "u.p.d.o.f.", a w szczególności art. art. 9 ust.1, 10 ust. 1, art. 10 ust. 2 pkt 3 i 8, 14 ust. 1, 14 ust. 2 pkt 1, 22 a ust.1, 22c pkt 1 oraz art. 22d ust. 2. Zdaniem organu, z przepisów tych wynika, że przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej będzie cała kwota uzyskana ze sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu, a nie tylko jej część, z uwagi na fakt posadowienia na tymże gruncie budynku wykorzystywanego do prowadzonej działalności gospodarczej i trwale z tym gruntem związanym (wpisanym do ewidencji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, w której nie ujęto gruntu, zaś odpisy amortyzacyjne od budynku jak i opłaty z tytułu wieczystego użytkowania gruntu zaliczano do kosztów uzyskania przychodu). Zdaniem organu, przepisy podatkowe nie przewidują możliwości podziału prawa użytkowania wieczystego gruntu i zakwalifikowania przychodu uzyskanego z jego sprzedaży do różnych źródeł przychodu. W konsekwencji tego, dochód z tej transakcji, jako część składowa dochodu (lub straty) z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu według formy opodatkowania wybranej przez Wnioskodawcę dla opodatkowania dochodów z tej działalności. Zdaniem organu, dla rozstrzygnięcia przedmiotowej kwestii, tj. dla kwalifikacji przychodu uzyskanego ze zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu do źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, bez znaczenia jest to, że prawo to nie było wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz, że podatnik nie prowadził działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami i że grunt ten nie jest dla tej działalności towarem handlowym, bowiem treść art. 22d ust. 2 u.p.d.o.f. nie pozostawia wątpliwości, że podatnik ma obowiązek wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych składników majątku stanowiących środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. A zatem, nie może podatnik z tego faktu, że nie wypełnił jednego z obowiązków, tj. nie wprowadził do ww. ewidencji prawa wieczystego użytkowania gruntu, wywodzić dla siebie korzystnych skutków podatkowych. Ponadto, o kwalifikacji przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie ma przedmiotowe i funkcjonalne powiązanie danego źródła przychodu ze źródłem jego uzyskania. Wskazany zaś budynek z przypadającym do niego prawem użytkowania wieczystego gruntu wykorzystywany był do prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Natomiast 5-letni termin, po upływie którego dochód uzyskany ze sprzedaży nie podlega opodatkowaniu, dotyczy wyłącznie nieruchomości objętych dyspozycją art. 10 ust.1 pkt 8 u.p.d.o.f.

Wnioskodawca nie zgodził się ze stanowiskiem organu i pismem z dnia [...] r. wezwał organ interpretacyjny do usunięcia naruszenia prawa, który po dokonaniu analizy zarzutów przytoczonych w wezwaniu stwierdził brak podstaw do zmiany stanowiska zawartego ww. indywidualnej interpretacji.

W złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie skardze na ww. indywidualną interpretację, I. R., reprezentowany przez pełnomocnika, wnosząc o uchylenie interpretacji indywidualnej i zobowiązanie organu do wydania aktu potwierdzającego stanowisko strony w przedmiocie skutków podatkowych zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu jako prawidłowe oraz o zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, zarzucił jej naruszenie:

1. art. 121 w zw. z art. 14h oraz w zw. z art. 14c § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), zwanej dalej "Ordynacja podatkową", przez naruszenie zasady zaufania do organów podatkowych przejawiające się w wydaniu interpretacji dokonanej z pominięciem właściwych przepisów prawa oraz utrwalonego orzecznictwa sądów administracyjnych, co wskazuje na wydanie interpretacji z naruszeniem prawa;

2. art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. przez jego niezastosowanie w wyniku nie objęcia sprzedaży nieruchomości wspólnej małżonków dyspozycją tego przepisu;

3. art. 14 ust 2 pkt 1 lit. a) w związku z art. 10 ust 2 pkt 3 u.p.d.o.f. przez błędną jego wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym, uznając, że przychód uzyskany ze sprzedaży wskazanego we wniosku prawa wieczystego użytkowania gruntu, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej mimo nieujęcia tego prawa w ewidencji wartości niematerialnych i prawnych;

4. art. 22d ust. 2 u.p.d.o.f. przez jego błędną wykładnię, uznającą sprzedaż przedmiotowego prawa wieczystego użytkowania gruntu za przychód z działalności gospodarczej w konsekwencji błędnego uznania tego prawa za środek trwały wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i pr...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »