Przychody małżonków z najmu wspólnej nieruchomości

Z uzasadnienia: Jeżeli małżonkowie, między którymi istniała wspólność majątkowa, osiągnęli przychód ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, a żaden z nich nie złożył pisemnego oświadczenia o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich, to należało przypisać każdemu z małżonków połowy przychodów.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Tomasz Kolanowski (sprawozdawca), Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz, Protokolant Agnieszka Sułkowska, po rozpoznaniu w dniu 16 lipca 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013 r. sygn. akt I SA/Łd 1488/12 w sprawie ze skargi B. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 września 2012 r. nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2010 r.:

1) uchyla zaskarżony wyrok w całości;
2) oddala skargę;
3) zasądza od B. G. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi kwotę 700 (słownie: siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi kasacyjnej jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 1488/12, mocą którego uchylono zaskarżoną przez B. G. (dalej: skarżąca, strona) decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 27 września 2012 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2010 r.

W motywach orzeczenia Sąd podał, że Dyrektor Izby Skarbowej w L. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego L. z dnia 17 kwietnia 2012 r., określającą skarżącej zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2010 r. w wysokości 10.957,00 zł.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w dniu 2 listopada 2010 r. wpłynęło do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego L. pismo strony z 26 października 2010 r., informujące, że jej mąż W. G. wynajmuje - bez jej zgody i bez pełnomocnictwa - lokal położony w L. przy ul. (...), stanowiący współwłasność majątkową małżeńską. Strona dodała, że w odniesieniu do tego źródła mąż wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nie wykazując w stosownym oświadczeniu, że lokal stanowi współwłasność majątkową. Jednocześnie strona podniosła, że z wynajmu przedmiotowego lokalu nie osiąga żadnych przychodów.

W toku czynności sprawdzających przeprowadzonych wobec męża skarżącej organ ustalił, że W. G. wykazał przychód osiągnięty z najmu wskazanego lokalu, który według okazanego aktu notarialnego z dnia 29 stycznia 2003 r. stanowi współwłasność małżeńską. Łączny przychód osiągnięty w 2010 r. z tytułu najmu lokalu wyniósł 12.900,00 zł i w całości został wykazany przez W. G. w zeznaniu podatkowym PIT-28 za 2010 r.

W dniu 29 września 2011 r. mąż skarżącej złożył korektę tego zeznania, wykazując przychód w wysokości 6.450,00 zł (1/2 kwoty 12.900,00 zł). Skarżąca w zeznaniu podatkowym PIT- 37 złożonym za 2010 r. nie wykazała przychodów z tytułu najmu lokalu, a jedynie przychody ze stosunku pracy w kwocie 97.863,17 zł, podatek należny w kocie 8.918 zł.

W dniu 28 grudnia 2011 r. (data wpływu do urzędu skarbowego) strona poinformowała organ podatkowy pierwszej instancji, że nie złoży korekty zeznania podatkowego za 2010 r., ponieważ nigdy nie była beneficjentem dochodów uzyskiwanych z tytułu najmu przedmiotowego lokalu, a dochody z tego tytułu były przekazywane przez najemców na indywidualne konto jej męża. Ponadto wyjaśniła, że nie udzielała mężowi żadnych pełnomocnictw do zawarcia umowy najmu tego lokalu i zwróciła się o pomoc do kancelarii prawnej, aby rozwiązać problem prawnie nieskutecznej umowy.

Po wszczęciu postępowania podatkowego, organ pierwszej instancji określił stronie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2010 w wysokości 10.957,00 zł.

Dyrektor Izby Skarbowej nie uwzględnił odwołania skarżącej od tej decyzji. Wskazał na art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, ze zm.; dalej: u.p.d.o.f.), zgodnie z którym źródłem przychodów jest m.in. najem.

Organ stwierdził, że w 2010 r. strona nie posiadała z małżonkiem rozdzielności majątkowej, a wynajmowany lokal stanowił współwłasność małżeńską. Ponadto do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego L. nie wpłynęło pismo informujące o wyborze przez stronę i W. G. opodatkowania przychodów z tytułu najmu uzyskanych przez jednego z małżonków. Brak też oświadczenia o wyborze ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Stosownie więc do art. 8 ust. 3 u.p.d.o.f. uzyskane przychody zgodnie z udziałem (współwłasność małżeńska) powinny być opodatkowane odrębnie przez każdego z małżonków.

Organ wskazał też, że z treści umów najmu zawartych przez W. G. wynika, że stronami tej czynności prawnej byli oboje małżonkowie, a W. G. działał w ramach pełnomocnictwa swojej żony. Zdaniem organu odwoławczego kwestia przekroczenia pełnomocnictwa czy też działanie bez niego, należą do właściwości sądu cywilnego.

Organ zwrócił również uwagę, że wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 27 lutego 2012 r., VIII RC 201/11, między małżonkami G. została ustanowiona rozdzielność majątkowa z dniem 22 marca 2011 r. Cytując we wskazanym wyroku zeznania stron Sąd ten wskazał, że umowy najmu podpisywał wyłącznie W. G., działający w imieniu obojga małżonków, przy czym żona nie udzielała mu pełnomocnictwa na piśmie. Wszystkie należności z tego tytułu wpływały na konto bankowe męża. Z zeznań W. G. wynikało również, że pobierany dochód z najmu przeznaczał na zapłatę wspólnych zobowiązań kredytowych obojga małżonków.

Organ nie podzielił stanowiska strony, że w związku z brakiem stosownego pełnomocnictwa przedmiotowe umowy najmu były nieważne, zatem w sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 2 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f., dotyczący czynności niemogących być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Zdaniem organu za takie czynności należy uznać jedynie te, które stanowią czyny przestępne, ewentualnie inne czyny karalne. Natomiast fakt zawarcia umowy nieważnej w świetle prawa cywilnego nie oznacza, że ewentualne przychody z niej wynikające nie podlegają ustawie.

Zdaniem organu nie zaistniała potrzeba wystąpienia do sądu powszechnego na podstawie art. 199a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613; dalej: o.p.). Wskazany przepis dotyczy bowiem ustalenia treści czynności prawnej, skutków podatkowych w przypadku pozorności czynności prawnej oraz ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie wystąpiła. Bezsporne jest bowiem, że umowa najmu lokalu mieszkalnego została wykonana, a przychód w kwocie 12.900,00 zł został objęty wspólnością majątkową, gdyż taki ustrój w zakresie majątku istniał pomiędzy małżonkami w 2010 r.

Decyzja Dyrektora Izby Skarbowej została przez stronę zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Organowi zarzucono naruszenie art. 120, art. 121, art. 122, art. 187 § 1, art. 122 oraz art. 199a o.p., a także art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 16a w zw. z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w L. wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał, że skarga jest zasadna. Sąd podzielił stanowisko skarżącej, że z materiału dowodowego sprawy nie wynika, aby doszło do skutecznego zawarcia umowy najmu lokalu, gdyż na podstawie art. 37 § 1 pkt 1 K.r.o. zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków. W myśl § 4 jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. W odniesieniu do umowy najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego, brak takiej zgody wynika zarówno z cytowanego przez organ wyroku Sądu Rejonowego ustanawiającego rozdzielność majątkową między małżonkami G., jak i załączonych do akt sprawy pism skarżącej z dnia 1 grudnia 2010 r. i 28 kwietnia 2011 r., skierowanych do najemcy lokalu. Organ pominął znaczenie tych dowodów, uznając, że kwestia przekroczenia pełnomocnictwa czy też działanie bez niego, nie wymagają oceny w postępowaniu podatkowym. Zdaniem Sądu pogląd taki jest błędny. Dla zakwalifikowania przychodów do źródła określone...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »