Przekazanie nieruchomości na cele prywatne bez podatku od darowizny

Podatnik jest osobą fizyczną, wspólnikiem spółki jawnej i posiada 10% prawa do udziału w jej zysku. W okresie istnienia spółka nabyła nieruchomości w postaci wieczystego użytkowania. Obecnie planowane jest wycofanie tych nieruchomości z ewidencji środków trwałych i majątku spółki i ich nieodpłatne przekazanie na potrzeby własne wspólników, proporcjonalnie do udziału każdego ze wspólników w zysku spółki. W wyniku tej czynności wkłady wspólników w spółce nie ulegną obniżeniu. Czy od nieodpłatnego przekazania nieruchomości powstanie zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn?

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie. Należy tu stwierdzić, iż katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym.

Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Podatkiem będzie obłożona np. darowizna, która ma na celu przysporzenie majątkowe z majątku darczyńcy bez ekwiwalentu ze strony obdarowanego lub nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy stosować prawną definicję tego pojęcia unormowaną w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie akt...