Przedsiębiorcy nadużywają rekompensaty za opóźnienie w płatności

Krajowy ustawodawca jest związany prawem unijnym – nie jest możliwe na gruncie prawa polskiego uzależnienie prawa do rekompensaty 40 euro tytułem kosztów odzyskiwania należności od czasu opóźnienia. Na podstawie analizy obecnego funkcjonowanie tej instytucji, MPiT dostrzegło natomiast następujące zagadnienia wymagające interwencji ustawodawcy: możliwość kumulowania rekompensat, brak zróżnicowania rekompensaty w zależności od wysokości dochodzonego świadczenia pieniężnego, dochodzenie przez podmioty publiczne rekompensaty, w sytuacji gdy jej kwota (równowartość 40 euro) jest równa albo nawet większa od należności głównej.

Interpelacja nr 30303 do ministra przedsiębiorczości i technologii w sprawie nadużywania przez przedsiębiorców oraz firmy windykacyjne prawa do naliczania tzw. rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, wynikającego z art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

Szanowny Panie Ministrze,

w ostatnim czasie do mojego biura poselskiego zgłaszają się przedsiębiorcy oraz kierownicy samorządowych jednostek budżetowych, którzy czują się pokrzywdzeni w związku z nadużywaniem przez jednego z dużych lokalnych przedsiębiorców, działającego w branży budowlanej, instytucji, o której mowa w art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a mianowicie o możliwości naliczania w relacjach handlowych pomiędzy przedsiębiorcami rekompensaty w kwocie 40 euro, tytułem kosztów odzyskiwania należności.

Opisany powyżej problem, z którym obecnie borykają się podmioty gospodarcze z regionu tarnowskiego, nie jest przypadkiem odosobnionym, lecz jest to z pewnością problem ogólnopolski, któremu warto się szerzej przyjrzeć, nie tylko po to, aby doraźnie pomóc pokrzywdzonym, ale w szczególności po to, aby dać sygnał do zmiany przepisów prawa w tej materii, tak aby były one dostosowane do potrzeb obrotu profesjonalnego oraz zapobiegały licznym nadużyciom ze strony nieuczciwych przedsiębiorców oraz firm windykacyjnych.

Warto tylko wspomnieć, że transponowana do polskiego prawodawstwa dyrektywa zakładała, że przyjęte w niej rozwiązania zapobiegną nieterminowym płatnościom w obrocie pomiędzy przedsiębiorcami. Zgodnie z tezą nr 1 opinii prawnej w sprawie rządowego projektu ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (druk nr 1001) z dnia 18 stycznia 2013 roku ww. ustawa "zawiera szereg korzystnych dla uczestników obrotu gospodarczego rozwiązań dyscyplinujących przedsiębiorców do stosowania krótkich terminów zapłaty i przeciwdziałania negatywnemu zjawisku powstawania zatorów płatniczych”. Pomimo wzniosłych celów przyjętej w 2013 roku ustawy, praktyka obrotu pokazała, że niektóre zawarte w niej instrumenty prawne, zamiast pomagać przedsiębiorcom w terminowym odzyskiwaniu należności, szkodzą całemu rynkowi profesjonalnemu (kupieckiemu), a także podważają zaufanie obywateli - przedsiębiorców do powszechnie obowiązującego prawa.

Przechodząc do meritum problemu, należy wskazać, iż w relacjach handlowych pomiędzy przedsiębiorcami dochodzi coraz częściej do nadużywania instytucji rekompensaty tytułem kosztów odzyskiwania należności za nieterminowe płatności (art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych). Działanie to polega na obciążaniu kontrahenta w transakcjach handlowych opłatą w kwocie 40 euro od każdej wystawionej faktury, która została zapłacona z choćby najmniejszym opóźnieniem, nawet jednodniowym. Nie ma przy tym znaczenia, na jaką kwotę opiewa wystawiona faktura VAT, bowiem zgodnie z dosłowną interpretacja przepisów ustawy dłużnik zalegający z płatnością nawet kilkudziesięciu groszy, np. w związku z naliczoną wobec niego notą odsetkową, zgodnie z prawem może zostać obciążony przez wierzyciela kosztem odzyskiwania należności w wysokości 40 euro (nawet jeśli dłużnik uregulował w pełni zaległości, a wierzyciel nie poniósł żadnych kosztów jej odzyskiwania).

Powyższy schemat działań nie budziłby tak silnego sprzeciwu, gdyby nie fakt, iż pakiety rzekomych rekompensat, często liczone w milionach złotych, są sprzedawane firmom windykacyjnym, które w sposób nader uciążliwy starają się zmusić przedsiębiorców do zapłaty uzurpowanej przez nich wierzytelności. Z takową sytuacją mają do czynienia przedsiębiorcy regionu tarnowskiego, którzy od wielu miesięcy borykają się z nachalnym windykatorem, który nęka ich ciągłymi wezwaniami do zapłaty, kierowanymi drogą pocztową, mailową oraz telefoniczną, mimo iż wierzytelności te są w dużej mierze przedawnione lub zostały naliczone bezpodstawnie.

Zjawisko naliczania rekompensat tytułem poniesionych kosztów odzyskiwania wierzytelności przybiera na sile i ma charakter ogólnopolski, co w konsekwencji może sparaliżować system finansowy kraju poprzez wykreowanie ogromnej puli spornych wierzytelności w obrocie gospodarczym, które z uwagi na skalę problemu mogą zdestabilizować obrót profesjonalny. Ponadto powstanie tak dużej liczby wierzytelności może w dłuższej perspektywie czasu sparaliżować system sądowniczy w Polsce, który z uwagi na mnogość potencjalnych tytułów prawnych do dochodzenia należności może zostać zarzucony sprawami o zapłatę ciągnącymi się latami. Innym, pozaprawnym skutkiem dalszego utrzymywania obecnej regulacji ustawowej będzie w dłuższej perspektywie czasu zniszczenie dobrych relacji handlowych pomiędzy przedsiębiorcami, opartych na wzajemnym zaufaniu uczestników obrotu gospodarczego, które z uwagi na wzajemne obciążanie się kosztami odzyskiwania należności zostaną nieodwracalnie zniszczone.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:

  1. Czy Minister Sprawiedliwości podziela przedstawiony powyżej pogląd o konieczności nowelizacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych?
  2. Jeżeli tak, to jakie kroki prawne Minister Sprawiedliwości zamierza podjąć w celu ustabilizowania napiętej obecnie sytuacji w obrocie profesjonalnym związanej z wzajemnym obciążaniem się rekompensatami tytułem kosztów odzyskiwania należności?
  3. Czy podmiot skupujący wierzytelności sporne, przedawnione, nieprzenoszalne lub nieistniejące może legalnie wystawiać je do sprzedaży na internetowych giełdach długów, np. na portalu dlugi.info.pl, oraz umieszczać informacje o tego typu wierzytelnościach w rejestrach dłużników, np. w Krajowym Rejestrze Długów, i czy takowe działania nie naruszają przepisów powszechnie obowiązującego prawa, w szczególności ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 roku (Dz. U. z 2010 r. Nr 81 poz. 530, z późn. zm.) o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych?

Poseł Wiesław Krajewski

14 marca 2019 r.

Odpowiedź na interpelację nr 30303 w sprawie nadużywania przez przedsiębiorców oraz firmy windykacyjne prawa do naliczania tzw. rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, wynikającego z art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

Szanowny Panie Marszałku,

uprzejmie przekazuję odpowiedź na pytania zawarte w interpelacji nr 30303 Pana Posła Wiesława Krajewskiego w sprawie nadużywania przez przedsiębiorców oraz firmy windykacyjne prawa do naliczania tzw. rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, wynikającego z art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, przekazanej zgodnie z właściwością do Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii (MPiT).

Ad 1. Czy Minister Sprawiedliwości podziela przedstawiony powyżej pogląd o konieczności nowelizacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych?

Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (dalej: „ustawa o terminach zapłaty”) stanowi wdrożenie do prawa polskiego dyrektywy 2011/7/WE. Jej celem było skrócenie terminów zapłaty i zwiększenie dyscypliny płatniczej w obrocie gospodarczym. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 28 listopada 2007 r., sygn. akt V CSK 276/07, rozwiązania przyjęte w tej ustawie miały na celu przyznanie „ochrony małym przedsiębiorcom, których pozycja w kontaktach handlowych z przedsiębiorcami nie posiadającymi takiego stat...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »