Przedawnienie zobowiązania podatkowego

Zobowiązanie podatkowe, to – jak stanowi art. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst. jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.; dalej: O.p.) – wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Przedawnienie jest jedną z podstawowych instytucji prawa, w tym również prawa podatkowego, która chroni pewność obrotu. Polega ono na tym, że po upływie określonego czasu, liczonego od momentu powstania zobowiązania podatkowego, zobowiązanie to wygasa, a w konsekwencji organ podatkowy nie może domagać się zapłaty podatku. Z upływem terminów przedawnienia związane są także inne skutki, takie jak np. konieczność umorzenia postępowania, gdy dojdzie do przedawnienia zobowiązania podatkowego, zanim organ podatkowy wyda decyzję dotyczącą tego zobowiązania.

Jakie są okresy przedawnienia?

Zgodnie z art. 70 § 1 O.p. zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Taka redakcja tego przepisu oznacza, że nie jest istotna data powstania zobowiązania podatkowego, ale to, kiedy upłynął termin płatności podatku. Termin ten wynika zaś z odpowiedniej ustawy regulującej dany podatek.

Tytułem przykładu, dla podatku od towarów i usług rozliczanego za okresy miesięczne termin ten upływa 25. dnia następnego miesiąca. Jeśli więc pod uwagę weźmiemy zobowiązanie w tym podatku za listopad 2015 r., którego termin płatności upłynie 28 grudnia 2015 r., to przedawni się ono 31 grudnia 2020 r. Natomiast zobowiązanie za grudzień 2015 r. przedawni się zaś rok później, czyli 31 grudnia 2021 r. Stanie się tak dlatego, że termin płatności tego podatku przypadać tu będzie na 25 stycznia 2016 r., a co za tym idzie pięcioletni okres, o którym mowa w art. 70 § 1 O.p., upłynie dopiero 31 grudnia 2021 r.

Wydłużenie terminu przedawnienia podatku

Podatnicy muszą mieć na uwadze to, że może dojść do wydłużenia terminu przedawnienia podatku. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być to, że bieg terminu przedawnienia:

1. nie rozpoczął się, a rozpoczęty uleg zawieszeniu

Przyczyny takiego stanu rzeczy są wymienione w art. 70 § 2 oraz 6 O.p. Warto tu wymienić chociażby:

• wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przes...