Premia pieniężna a VAT. Nota księgowa jako faktura

Z uzasadnienia: W myśl art. 219 Dyrektywy 112 każdy dokument lub notę, która zmienia fakturę pierwotną i odnosi się do niej w sposób wyraźny i jednoznaczny, uznaje się za fakturę. Ponieważ nota otrzymana od producenta, potwierdzająca premię udzieloną skarżącej, dotyczy konkretnego towaru nabytego wcześniej na podstawie faktur wystawionych przez dystrybutora należy stwierdzić, iż dokumentuje ona rabat, czyli obniżenie ceny tego towaru, zatem w konsekwencji otrzymanie rabatu powinno prowadzić do obniżenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących dostawę towarów dokonaną przez dystrybutora na rzecz skarżącej Spółki.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Danuta Oleś, Sędzia NSA Barbara Wasilewska, Sędzia WSA (del.) Joanna Tarno (sprawozdawca), Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. spółki z o. o. w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 12 marca 2014 r., sygn. akt I SA/Lu 33/14 w sprawie ze skargi S. spółki z o.o. w L. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 18 września 2013 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od S. spółki z o.o. w L. na rzecz Ministra Finansów kwotę 180 zł (słownie: sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12 marca 2014 r. l SA/Lu 33/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę firmy S. Spółka z o.o. w L. (dalej: "Spółka") na interpretację Ministra Finansów z dnia 18 września 2013 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że wnioskiem z dnia 6 czerwca 2013 r. (uzupełnionym pismem z 10 września 2013 r.) Spółka zwróciła się do Ministra Finansów o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej, przedstawiając następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży detalicznej artykułów FMCG (artykuły szybkozbywalne i szybkorotujące, np.: artykuły spożywcze, kosmetyki, chemia gospodarcza, wyroby tytoniowe, alkohole) poprzez sieć placówek handlowych - supermarketów zlokalizowanych na terenie całego kraju.

Spółka zawiera umowy handlowe z producentami artykułów FMCG, których produkty posiada w swojej ofercie handlowej, ale nie nabywa tych produktów bezpośrednio od producentów. Dostawcami produktów są dystrybutorzy, z którym Spółka posiada odrębną umowę na dostawę towarów. Czynności dostawy towarów od dystrybutora są udokumentowane wystawianymi przez niego fakturami VAT z zastosowaniem stawek podatku zgodnie z obowiązującymi przepisami dla danego towaru. Na podstawie tych faktur Spółka dokonuje pomniejszenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów.

Natomiast na podstawie umowy handlowej zawartej z producentem Spółce przysługuje premia pieniężna od producenta w przypadku przekroczenia przez Spółkę określonej wartości zakupów netto produktów producenta w danym okresie rozliczeniowym. Spółka nie wykonuje żadnych świadczeń na rzecz producenta poza nabyciem określonego wolumenu towarów z jego oferty. Do obliczenia premii, wartość zakupów netto produktów producenta jest obliczana na podstawie faktur lub innych dokumentów księgowych potwierdzających nabycie produktów producenta przez Spółkę, bez względu na wskazanego sprzedawcę/dostawcę tych produktów, wystawionych w danym okresie rozliczeniowym. Wartość premii jest obliczana jako określony procent od wartości zakupów produktów producenta w danym okresie rozliczeniowym.

Spółka zaznaczyła również, że otrzymała indywidualną interpretację prawa podatkowego z 14 maja 2013 r. w sprawie opodatkowania VAT premii pieniężnych uzyskanych od producenta.

W ocenie Spółki premie pieniężne otrzymane od producenta, stanowiące de facto rabat pośredni, nie podlegają VAT i w związku z tym zostaną udokumentowane notami księgowymi wystawionymi przez Spółkę na producenta (nota obciążeniowa) lub wystawionymi przez producenta na Spółkę (nota uznaniowa), w zależności jak strony uregulują w umowie handlowej.

Spółka zapytała, czy w sytuacji przyznania jej przez producenta premii pieniężnej i wystawienia z tego tytułu przez Spółkę lub producenta noty księgowej, zaistnieje obowiązek pomniejszenia przez Spółkę kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktur wystawionych przez dystrybutora, w odniesieniu do tych towarów, w stosunku do których została przyznana Spółce premia pieniężna przez producenta?

Zdaniem Spółki taki obowiązek nie powstanie, gdyż producent udzielający premii pieniężnej (stanowiącej w opinii organu rabat) nie może wystawić Spółce faktury korygującej, a podstawą obniżenia podatku naliczonego przez Spółkę jest wyłącznie dokument w postaci faktury korygującej.

Uzasadniając swoje stanowisko Spółka odwołała się do art. 86 ust. 1, 2 i 10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm. - dalej: "ustawa o VAT") oraz regulacji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360, ze zm. - dalej: "rozporządzenie"). W przedstawionym stanie faktycznym, ze względu na brak bezpośredniej transakcji (zakupu towarów) pomiędzy producentem a Spółką, udokumentowanej fakturą, producent nie może wystawić faktury korygującej w związku z udzieleniem Spółce rabatu pośredniego (premii pieniężnej), zatem dokumentem właściwym do udokumentowania transakcji przyznania premii pieniężnej jest nota księgowa wystawiona przez Spółkę lub otrzymywana od producenta nota uznaniowa. Natomiast powołane przepisy ustawy o VAT w zakresie podatku naliczonego nie przewidują możliwości zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w sytuacji otrzymania rabatu na podstawie innych dokumentów niż faktura korygująca.

Interpretacją z dnia 18 września 2013 r. Minister Finansów uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Organ odwołał się m.in. do definicji obrotu z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT i uzasadniał, że obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Organ wskazał również na art. 106 ust. 1 ustawy o VAT i § 13 ust. 1 i § 14 ust. 1 rozporządzenia, dotyczących podstawowych elementów faktury, faktury korygującej i zasad ich wystawiania.

Odnosząc powyższe regulacje do przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego i przywołanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów podzielił stanowisko Spółki, że ze względu na brak bezpośredniej transakcji pomiędzy producentem a Spółką, udokumentowanej fakturą VAT, faktu przyznania przez producenta premii pieniężnej, stanowiącej rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, nie można potwierdzić fakturą korygującą określoną w § 13 i § 14 rozporządzenia. Nie można bowiem wystawić faktury korygującej na podatnika, który odkupił towar od nabywcy. Dlatego też, w omawianym przypadku nie znajdzie zastosowania art. 29 ust. 4a ustawy o VAT, ale art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, który wyraźnie wskazuje o jakie kwoty obrót ulega zmniejszeniu, jako podstawa obniżenia przez producenta obrotu w omawianym przypadku. Organ zaznaczył, że przepis ten pozostaje w zgodzie z art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm. - dalej: "Dyrektywa 112"), który określa podstawę opodatkowania i przewiduje uprawnienie do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zatem, w ocenie organu, wystarczającą przesłanką do ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go (dokumentowania) w jeden konkretny sposób. Tym samym zarówno wystawienie faktury korygującej, jak również noty, stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Minister Finansów dodał, że zarówno przepisy ustawy o VAT jak i Dyrektywy 112 wyraźnie wskazują, że rzeczywiste kwoty rabatów mają być udokumentowane, a więc to podatnik powinien przedstawić dowód rzeczywistej kwoty poniesionych kosztów.

W ocenie organu wystawiona nota jest pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwia udokumentowanie premii pieniężnej. Skoro na podstawie noty producent jest w stanie określić kwotę udzielonej Spółce premii i w związku z tym posiada prawo do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu przyznanej Spółce premii pieniężnej od nabytych produktów, w konsekwencji więc Spółka na podstawie noty, dokumentującej wartość przyznanej premii pieniężnej, powinna obniżyć swój podatek VAT naliczony o kwoty podatku VAT wynikające z wystawionej noty księgowej.

Powyższą argumentację wzmacnia dodatkowo konstrukcja podatku VAT oparta na zasadzie proporcjonalności i neutralności. Skoro ekonomiczny ciężar podatku VAT, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik, to w ślad za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu, powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług.

Rzeczywisty obrót gospodarczy powinien mieć bowiem odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji i do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji, a skoro przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik przyznający premię pieniężną może tę premię udokumentować i skoro nie jest tym dokumentem faktura korygująca, to nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota.

Spółka po wezwaniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa, złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, wnosząc o uchylenie zaskarżonej interpretacji i zarzucając naruszenie:

- art. 120 w związku z...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »