Praca wakacyjna a zeznanie roczne

Wakacje to czas, którego część niektórzy uczniowie czy studenci przeznaczają na pracę. Może być ona świadczona w oparciu o umowę o pracę lub umowę zlecenia, niekiedy – umowę o dzieło. Rozliczenia podatkowe z tego tytułu zwykle spoczywają na pracodawcy lub zleceniodawcy. Młody człowiek musi jednak pamiętać o tym, że co do zasady po zakończeniu roku będzie miał obowiązek złożenia zeznania podatkowego obejmującego uzyskane przychody.

Przychody z umowy o pracę

Jeśli źródłem przychodów jest umowa o pracę, wówczas zaliczki na podatek dochodowy oblicza, potrąca i odprowadza na rachunek urzędu skarbowego pracodawca. Po zakończeniu roku, ewentualnie na pisemne żądanie podatnika po rozwiązaniu umowy o pracę, pracodawca ma obowiązek wystawienia informacji PIT-11.

Przychody z umów zlecenia i umów o dzieło

W przypadku umów zlecenia czy o dzieło to, czy będzie obowiązek odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy (ewentualnie poboru zryczałtowanego podatku dochodowego), a może dopiero wykazania uzyskanego przychodu w zeznaniu rocznym, jest uzależnione od tego, z kim taka umowa jest zawarta.

a) przychody z działalności wykonywanej osobiście

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, zgodnie z art. 13 pkt 8 ustawy z 27 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

• osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
• właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (czyli kontraktów menedżerskich)

Zasadą jest, że od przychodów, których źródłem jest działalność wykonywana osobiście, zleceniodawca jako płatnik pobiera zaliczki na podatek dochodowy i po zakończeniu roku, ewentualnie na żądanie podatnika po rozwiązaniu umowy, wystawia PIT-11.

Tylko jeśli kwota należności określona w takiej umowie zlecenia czy o dzieło, której źródłem jest działalność wykonywana osobiście, nie przekracza 200 zł, w oparciu o art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PIT płatnik – zamiast zaliczek na podatek dochodowy – pobiera zryczałtowany podatek dochodowy. W takiej sytuacji płatnik nie wystawia i nie wydaje podatnikowi PIT-11.

b) przychody z innych źródeł

Konsekwencją tego, że przychody z działalności wykonywanej osobiście muszą być uzyskiwane wyłącznie od podmiotów wskazanych w wyżej zacytowanym art. 13 pkt 8 ustawy o PIT, jest to, że w przypadku umów zlecenia czy o dzieło, zawartych z innym zleceniodawcą (czyli np. osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej), nie będziemy mieli do czynienia z przychodami z działalności wykonywanej osobiście, lecz z przychodami z innych źródeł. To z kolei wpływa na sposób opodatkowania uzyskiwanych przychodów. Co do zasady przychody te wykazuje się dopiero w zeznaniu rocznym.

Od tej zasady przewidziany jest wyjątek. Otóż zgodnie z postanowieniami art. 44 ust. 1c ustawy o PIT podatnik uzyskujący przychody z innych źródeł na podstawie umowy, do której stosuje się przepisy prawa cywilnego dotyczące umowy zlecenia lub o dzieło, może w ciągu roku podatkowego, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał dochód, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego, wpłacać zaliczki miesięczne, obliczając je zgodnie z zasadami wskazanymi w tym przepisie. Istotne przy tym jest to, że jeśli podatnik zdecyduje się na wpłacanie miesięcznych zaliczek, to taki sposób rozliczania będzie musiał stosować do końca danego roku podatkowego. Stanowi o tym art. 44 ust. 1d ustawy o PIT.

Obowiązek złożenia zeznania rocznego

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT podatnicy są obowiązani składać do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Przepis ten dotyczy wszystkich podatników, także więc tych uczniów i studentów, którzy uzyskali dochody, które z uwagi na kwotę wolną od podatku (wynoszącą 3091 zł) nie powodują obowiązku zapłaty podatku dochodowego. W konsekwencji (z wyjątkiem sytuacji, gdy zawierane były wyłącznie umowy do 200 zł, opodatkowane w formie ryczałtu) mają oni obowiązek złożenia zeznania podatkowego.

Red.