Pożyczka w obrębie rodziny może być zwolniona od podatku PCC

Pytanie: Mam zamiar pożyczyć od brata dość dużą kwotę, z przeznaczeniem na budowę nieruchomości. Czy od tej pożyczki będę musiała zapłacić podatek PCC? Czy powinnam dopełnić jakichś formalności? Jak należy postępować, jeśli pożyczka będzie wypłacana w ratach?

Pożyczka w obrębie najblioższej rodziny objęta jest zwolnieniem podatkowym, jednak w przypadku większych kwot dopiero po spełnieniu pewnych warunków. Sposób ich realizacji będzie zależał od tego, czy na całą kwotę zostanie sporządzona jedna umowa, czy też będzie ich więcej (np. do każdej transzy będzie osobna umowa) - oraz od tego, czy znana jest wartość pożyczki i poszczególnych transz.

Ustawa o PCC wymienia umowę pożyczki wśród tytułów powodujących powstanie obowiązku podatkowego. Ale jednocześnie, wsród wielu różnych zwolnień wymienia i te, które odnoszą się do członków rodziny.

Zwalnia od podatku mianowicie:

a) pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej do wysokości 9637 zł – na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn;

(do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów)

b) pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn (małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym, macocha), w wysokości przekraczającej 9637 zł.

To drugie zwolnienie, nie limitujące wartości pożyczanej kwoty wymaga spełnienia pewnych warunków:

• złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności pożyczki, z wyłączeniem przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego,

• udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę dowodem przekazania na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, lub przekazem pocztowym.

Obowiązują tu więc podobne zasady jak w przypadku darowizn pomiędzy osobami bliskimi, których przedmiotem są środki pienięzne.

Deklaracja PCC

Powinniśmy rozważać trzy różne sytuacje:

1. Umowa pożyczki będzie zawarta jednorazowo, i zostaną w niej określone wysokości poszczególnych transz - należy złożyć jedną deklarację PCC, w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy, wykazując w niej jako zwolnioną całą kwotę pożyczki określoną w umowie.

2. Będą podpisywane kolejne umowy na określone kwoty - obowiązek podatkowy (czyli konieczność złożenia deklaracji w terminie 14 dni) powstanie każdorazowo z tytułu każdej nowej umowy.

3. Sporządzona zostanie jedna umowa, ale nie jest możliwe określenie w niej wartości kolejnych wypłacanych transz - obowiązek podatkowy powstanie w momencie przekazania każdej kolejnej transzy - i każdorazowo należy złożyć wtedy deklarację.

Ważne

Należy pamiętać o tym ,że warunki zwolnienia pożyczanych kwot z podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczą każdej transzy wypłacanej kwoty. Ta część, dla której warunki nie byłyby ew. spełnione, nie będzie korzystać ze zwolnienia.

Redakcja podatki.biz