Postępowanie zabezpieczające czyli jak skutecznie zapewnić realizację wyroku

Bardzo często w praktyce zdarza się tak, że pomimo otrzymania przez stronę wyroku sądowego, który zawiera rozstrzygnięcie satysfakcjonujące, nie jest możliwe wyegzekwowanie roszczenia objętego wyrokiem. Egzekucja okazuje się bezskuteczna, ponieważ nasz dłużnik nie posiada wystarczających środków na zapłatę zobowiązania lub też celowo wyzbył się majątku.

Należy zaznaczyć, iż celowe wyzbycie się majątku przez dłużnika co do zasady nie stanowi przeszkody w prowadzeniu egzekucji, gdyż w naszym systemie prawnym istnieją konstrukcje prawne, które umożliwiają prowadzenie egzekucji również przeciwko osobie, na rzecz której dłużnik rozporządził prawem. Za takie instrumenty należy uznać przykładowo możliwość domagania się uznania czynności za bezskuteczną wobec wierzyciela, jeśli poprzez dokonanie tej czynności dłużnik stał niewypłacalny lub wypłacalny w mniejszym stopniu, aniżeli był wypłacalny dotychczas. Należy jednak wskazać, że skorzystanie z instytucji prawnych chroniących wierzyciela wiąże się z obowiązkiem poniesienia kosztów oraz znacznym wydłużeniem czasu oczekiwania na tytuł wykonawczy uprawniający do zastosowania środków egzekucyjnych przeciwko osobie na której rzecz nastąpiło rozporządzenie majątkiem.

Aby temu zapobiec, przyjrzyjmy się, jak w praktyce wygląda instytucja zabezpieczenia roszczenia na gruncie przepisów ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.).

W każdej sprawie można żądać udzielenia zabezpieczenia

Zgodnie z art. 730 § 1 i 2 Kodeksu postępowania cywilnego, w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Wyróżniamy zatem dwa rodzaje zabezpieczenia - zabezpieczenie przed wszczęciem procesu oraz zabezpieczenie w toku procesu.

Zgodnie z art. 733 Kodeksu postępowania cywilnego, udzielając zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania w sprawie, sąd musi wyznaczyć termin, w którym postępowanie cywilne powinno zostać wszczęte, przy czym termin nie może przekroczyć dwóch tygodni.

Do udzielenia zabezpieczenia właściwy jest sąd, do którego właściwości należy rozpoznanie sprawy w pierwszej instancji. Jeżeli nie można ustalić takiego sądu, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma być wykonane postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, a z braku tej podstawy lub w przypadku, w którym postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia miałoby być wykonane w okręgach różnych sądów - sąd rejonowy dla m. st. Warszawy. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia zgłoszony w toku postępowania rozpoznaje sąd tej instancji, w które...