Pomyłkowe opodatkowanie usługi budowlanej na zasadach ogólnych

Odwrotne obciążenie jest nowym mechanizmem podatkowym w polskiej rzeczywistości prawnej. A ponieważ jest takim właśnie i obejmuje stosunkowo szeroki zakres aktywności gospodarczej podatników mogą w tym sposobie rozliczania VAT pojawiać się pomyłki. Ten sposób rozliczania VAT obejmuje dostawę towarów określonych w załączniku nr 11 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz świadczenie usług wskazanych w załączniku nr 14 do niej. Obowiązanym do rozliczenia VAT w takiej sytuacji jest nabywca. Może jednak zdarzyć się gdy usługodawca na skutek błędu nie zastosuje odwrotnego obciążenia i nie przeniesie obowiązku rozliczenia podatku na nabywcę.

Błąd taki może być następstwem nieprawidłowej klasyfikacji statystycznej danej czynności. Jeżeli usługa otrzyma nieprawidłowy symbol PKWiU skutkować to będzie niezastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia tam gdzie VAT powinien być w ten sposób rozliczony. Przy usługach budowlanych i budowlano-montażowych zasadnicza trudność w określeniu czy niezbędne będzie zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia polega na tym, iż jest on obowiązkowy wówczas gdy usługi takie są świadczone przez podwykonawcę. Jeżeli główny wykonawca nieoczekiwanie dowiaduje się, że w przeprowadzonej transakcji występował jako podwykonawca, a więc powinien zastosować odwrotne obciążenie.

Wadliwe opodatkowanie nie daje prawa do odliczenia VAT

Tego rodzaju błąd może przynieść dla podatników poważne niekorzystne konsekwencje. Pokazuje to wyraźnie wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE C-691/17 z 11 kwietnia 2019 r. w sprawie PORR Építési Kft. v. Nemzeti Adó-és Vámhivatal Fellebviteli Igazgatósága. Stan faktyczny, na gruncie którego wydane zostało niniejsze orzeczenie był następujący. Przedmiotem działalności firmy PORR Építési Kft. było budownictwo drogowe na terenie Republiki Węgierskiej. Otrzymywała ona od swych kontrahentów „zwykłe” faktury VAT. Odliczała w deklaracjach VAT wykazany w nich podatek i występowała o jego zwrot. Węgierskie organy skarbowe uznały jednak, iż ten obrót gospodarczy dotyczył działalności w sferze budownictwa. Ta zaś zgodnie z węgierskim systemem VAT podlega odwrotnemu obciążeniu (podatnikiem jest nabywca). To spowodowało zakwestionowanie prawa do odliczenia VAT wykazanego w fakturach kontrahentów, pomimo iż nie poddano w wątpliwość samego ich przeprowadzenia. Podatnik zakwestionował zasadność stanowiska organów skarbowych, podnosząc iż błędnie oceniły one stan faktyczny sprawy, czy istotnie zawierane przez niego transakcje podlegały procedurze reverse char...