Polski Ład 2.0: Składka zdrowotna - opodatkowanie działalności ryczałtem

 

1. Miesięczna podstawa wymiaru 

 

Miesięczną podstawę wymiaru składki dla Ciebie jako osoby, która uzyskuje przychody z działalności gospodarczej opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, stanowi kwota odpowiadająca: 

  • 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o podatku ewidencjonowanym) osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczyły 60 000 zł;

  • 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o podatku ewidencjonowanym) przekroczyły 60 000 zł, ale nie przekroczyły 300 000 zł;
  • 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o podatku ewidencjonowanym) przekroczyły 300 000 zł.

Przychody te pomniejsz o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zaliczyłeś ich do kosztów uzyskania przychodów lub odliczyłeś od dochodu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy o PIT).

Oznacza to, że jeśli przekroczysz kwotę przychodów w danym miesiącu, za ten miesiąc musisz rozliczyć składkę od podstawy wymiaru obowiązującej dla kolejnego progu przychodów.

Ważne

Gdy ustalasz wysokość przychodów, aby na ich podstawie wyliczyć podstawę wymiaru składki, nie uwzględniasz przychodów, które osiągnąłeś w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, ani poniesionych w tym czasie kosztów.

Ustalając wysokość przychodów nie uwzględniasz przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z wyjątkiem przychodów zwolnionych z podatku PIT w ramach tzw. ulgi: PIT zero na powrót, PIT zero dla rodzin 4+, PIT zero dla pracujących seniorów.

Ważne

Od 1 lipca 2022 r. dla celów obliczania przychodów na potrzeby ustalenia miesięcznej podstawy wymiaru składki nie uwzględniasz przychodów i składek na ubezpieczenia społeczne osiągniętych/opłaconych w miesiącu, w którym spełniałeś warunki do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie art. 82 ust. 8-9b ustawy zdrowotnej.

 


Przykład 1

Celina jest wspólnikiem spółki cywilnej od 2019 r. W 2022 r. rozlicza się z podatku dochodowego, stosując ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W styczniu 2022 r. przychody z działalności gospodarczej wyniosły 58 000 zł, do końca lutego suma przychodów liczonych od początku 2022 roku wyniosła 90 000 zł, do końca marca – 120 000 zł, do końca kwietnia – 200 000 zł, do końca maja – 250 000 zł, a do końca czerwca – 280 000 zł. Od 1 lipca do 30 września wspólnicy zawiesili działalność, a w październiku nie mieli przychodów, więc suma przychodów nadal wynosiła 280 000 zł. Do końca listopada osiągnięte przychody wyniosły 300 010 zł, a od 1 grudnia 2022 r. wspólnicy ponownie zawiesili działalność.

Celina za styczeń 2022 r. musi rozliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od podstawy wymiaru wynoszącej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale. Za miesiące od lutego do czerwca i za październik 2022 r. – od 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale. Natomiast za listopad 2022 r. – od 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

Przykład 2

Czesław od stycznia do kwietnia 2022 r. rozliczał się z podatku dochodowego, stosując ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Następnie zakończył prowadzenie działalności. W lipcu 2022 r. otworzył nową działalność i również stosuje tę samą formę opodatkowania. W lipcu 2022 r. suma przychodów liczonych od początku 2022 r. przekroczyła 60 000 zł. Za lipiec 2022 r. Czesław musi rozliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od podstawy wymiaru wynoszącej 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.


 

Ważne

Jeżeli stosujesz opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to przy ustaleniu miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne możesz przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli przez cały poprzedni rok kalendarzowy prowadziłeś działalność gospodarczą. Możliwość taką masz wtedy, jeśli w poprzednim roku stosowałeś tą formę opodatkowania lub płaciłeś podatek według zasad ogólnych. Tak ustaloną podstawę wymiaru musisz stosować przez cały rok, za wyjątkiem przypadków, w których zakończysz, a następnie podejmiesz, nową działalność gospodarczą.

Przyjętą kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym pomniejszasz o kwotę opłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – jeżeli nie zaliczyłeś ich do kosztów uzyskania przychodów lub odliczyłeś od dochodu, na podstawie ustawy o PIT.

 


Przykład 3

Dorota w 2022 r. stosuje opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W 2021 r. rozliczała się z podatku dochodowego w formie podatku liniowego.

Za 2021 r. uzyskała przychody w wysokości 57 000 zł (po stosownym odliczeniu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne). Dorota w składanej deklaracji rozliczeniowej za styczeń 2022 r. może zadeklarować, że będzie ustalała miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za cały 2022 r. w wysokości ustalonej dla limitu przychodów, jakie uzyskała w roku poprzednim. Po złożeniu tej deklaracji obowiązującą miesięczną podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za cały 2022 r. będzie podstawa odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

Przychody Doroty z działalności gospodarczej w 2022 r. przekroczyły jednak 60 000 zł, ale nie przekroczyły 300 000 zł. Wysokość składki rocznej powinna wynieść: 12 (liczba miesięcy podlegania ubezpieczeniu) x 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale x 9%.

Dorota po zakończeniu 2022 r. musi dopłacić różnicę w wysokości składki.

Przykład 4

Dariusz w 2022 r. stosuje opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tak samo jak w roku poprzednim. W 2021 r. uzyskał przychody w wysokości 357 000 zł (po stosownym odliczeniu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne). Dariusz w składanej deklaracji rozliczeniowej za styczeń 2022 r. zadeklarował, że będzie ustalał miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za cały 2022 r. w wysokości ustalonej dla limitu przychodów, jakie uzyskał w roku poprzednim.

Dariusz 30 kwietnia 2022 r. zakończył prowadzenie działalności. Zatem za styczeń, luty, marzec i kwiecień 2022 r. rozlicza składkę od podstawy wymiaru wynoszącej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

W lipcu 2022 r. rozpoczął prowadzenie nowej pozarolniczej działalności gospodarczej i również rozlicza się z podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od lipca Dariusz nie jest związany swoją deklaracją o opłacaniu składki na podstawie wysokości przychodów za rok poprzedni. Za lipiec 2022 r. może zatem ustalić swoją podstawę wymiaru składki zdrowotnej na podstawie przychodów z działalności osiągniętych od początku 2022 r. Przyjmując, że przychody te do lipca wyniosły 75 000 zł i do końca roku nie przekroczyły 300 000 zł, to za lipiec i następne miesiące 2022 r. podstawa wymiaru będzie wynosiła 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

Przykład 5

Mariola prowadziła działalność gospodarczą do czerwca 2022 r. i jako formę opodatkowania stosowała zasady ogólne. Następnie ją zakończyła. Kolejną działalność rozpoczęła w sierpniu i jako formę opodatkowania wybrała ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Jej przychody z drugiej działalności na ryczałcie od sierpnia do września 2022 r. nie przekroczyły 60 000 zł. Przekroczyły ten limit w październiku. W takiej sytuacji Mariola oblicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne w następujący sposób:

  • za styczeń – na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2021 r.,
  • za miesiące od lutego do czerwca – na podstawie dochodów,
  • za sierpień i wrzesień – od podstawy wymiaru odpowiadającej kwocie 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale,
  • za miesiące od października do grudnia – od podstawy wymiaru odpowiadającej kwocie 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

 

Ważne

Jeśli nie złożyłeś oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r., możesz złożyć do 22 sierpnia 2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na rzecz opodatkowania na zasadach ogólnych (podatkiem wg skali).

W przypadku zmiany formy opodatkowania od 1 lipca 2022 r., tj. rezygnacji ze zryczałtowanego podatku ewidencjonowanego na rzecz podatku według skali, nie korygujesz rozliczeń miesięcznych za styczeń-czerwiec 2022 r.

 

2. Roczna podstawa wymiaru

 

Jeśli uzyskujesz przychody z działalności gospodarczej i opłacasz podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne obliczasz jako:

  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej nie przekroczyły w tym okresie kwoty 60 000 zł;
  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej przekroczyły w tym okresie 60 000 zł, ale nie przekroczyły 300 000 zł;
  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty odpowiadającej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale, jeżeli przychody z działalności gospodarczej przekroczyły 300 000 zł.

 


Przykład 6

Dariusz był wspólnikiem spółki jawnej i rozliczał się z podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przez cały 2022 r. Jego przychody z działalności gospodarczej przekroczyły w 2022 r. 300 000 zł. W lutym 2023 r. Dariusz ustala roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jako iloczyn 12 x 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale 2021 r.

Od tak ustalonej podstawy wymiaru Dariusz oblicza składkę roczną w wysokości (9%). Jest ona potrzebna do rozliczenia rocznego w dokumentach rozliczeniowych za luty 2023 r. Jeśli składka roczna okaże się wyższa od sumy wpłaconych za poszczególne miesiące 2022 r. składek, Dariusz będzie musiał dopłacić różnicę. Jeśli składka roczna okaże się niższa – będzie mu przysługiwał zwrot różnicy.


 

Ważne

Od 1 lipca 2022 r.:

  • do liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, które uwzględniasz do wyliczenia rocznej podstawy wymiaru składki nie wliczasz miesięcy, w których spełniałeś warunki do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie art. 82 ust. 8-9b ustawy zdrowotnej,
  • dla celów obliczania przychodów na potrzeby ustalania rocznej podstawy wymiaru składki nie uwzględniasz przychodów i składek na ubezpieczenia społeczne osiągniętych/opłaconych w miesiącu, w którym spełniałeś warunki do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie art. 82 ust. 8-9b ustawy zdrowotnej.

W przypadku zmiany formy opodatkowania za rok 2022 r. z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na podatek według skali, tj. w przypadku wstecznej zmiany zgłaszanej w terminie składania zeznania podatkowego za rok 2022 r., miesięczne składki na ubezpieczenie zdrowotne należne za 2022 r. rozliczasz i opłacasz na podstawie zasad obowiązujących dla poprzedniej (przed zmianą) formy opodatkowania, tj. dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Natomiast roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne należną za 2022 r. ustalasz na podstawie zasad obowiązujących dla zmienionej formy opodatkowania, tj. dla skali.

Nie korygujesz rozliczeń miesięcznych.

Ważne

Jeśli nie złożyłeś oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r., możesz złożyć do 22 sierpnia 2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na rzecz opodatkowania na zasadach ogólnych (podatkiem wg skali).

W przypadku zmiany formy opodatkowania od 1 lipca 2022 r., tj. rezygnacji ze zryczałtowanego podatku ewidencjonowanego na rzecz podatku według skali, roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne należną za rok składkowy rozpoczynający się 1 lutego 2022 r., ustalisz odrębnie dla każdej formy opodatkowania (za okres styczeń-czerwiec 2022 r. – według zasad obowiązujących dla ryczałtu, za lipiec-grudzień 2022 r. – według zasad obowiązujących dla zasad ogólnych).

 

3. Okresy prowadzenia działalności, których nie uwzględnia się do ustalenia składek na ubezpieczenie zdrowotne

 

Do okresu prowadzenia działalności, który jest potrzebny ustalenia miesięcznej i rocznej składki zdrowotnej, nie wliczasz okresów, w których nie podlegasz ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. Oznacza to, że nie sumujesz przychodów uzyskanych z działalności gospodarczej w tym czasie.

Dotyczy Cię to, jeżeli przez część roku:

  • spełniasz warunki do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
  • nie podlegasz ustawodawstwu polskiemu. 

 

źródło: www.zus.pl

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...