Polski Ład 2.0: Powrót wspólnego rozliczenia z dzieckiem, czyli zmiana goni zmianę

8 czerwca br. Senat zajął się projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która ma m.in. przywrócić wspólne rozliczenie z dzieckiem. W wersji senackiej projektu zrezygnowano z rozróżniania sposobu tego rozliczenia w zależności od niepełnosprawności dziecka. Dla wszystkich uprawnionych (samotnych rodziców) podatek ma być określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci. Dodatkowo, z ulgi będą mogli skorzystać również wychowujący dziecko wspólnie z drugim rodzicem/opiekunem, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną.

 

Wersja sejmowa projektu ustawy zmieniającej

 

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. wprowadziła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tzw. ulgę 1500 zł, która zastąpiła dotychczasowe preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci (rodzica, opiekuna prawnego), istniejące niemal od początku obowiązywania ustawy o PIT. Ulga 1500 zł, jako odliczenie od podatku, w założeniu miała sprawić, że korzystające z niej osoby samotnie wychowujące dzieci nie stracą w porównaniu z dotychczasowym rozwiązaniem. Została bowiem tak skalibrowana, jak czytamy w uzasadnieniu do nowego projektu zmian tzw. Polskiego Ładu 2.0, że odpowiadała średniej korzyści z zastosowania preferencyjnego opodatkowania przed wejściem w życie ustawy z 29 października 2021 r.

 


Więcej o zmianie od 1 stycznia 2022 r.:

Polski Ład: Wspólne rozliczenie z dzieckiem do likwidacji, a w zamian 1500 zł


 

Zastąpienie preferencyjnego opodatkowania dochodów ulgą 1500 zł zostało jednak odebrane przez samotnych rodziców jako niekorzystne i podatkowo dyskryminujące dla ich niepełnych rodzin. Zgłaszano postulaty dotyczące przywrócenia możliwości korzystania z tego sposobu opodatkowania. Ustawodawca postanowił wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom. Wspólne rozliczenie z dzieckiem ma być przywrócone, ale na nieco innych zasadach.

I tak, preferencyjne opodatkowanie dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci będzie polegało, zgodnie z sejmową wersją projektu, na obliczeniu podatku:

  • w podwójnej wysokości od połowy dochodu tej samotnej osoby, w przypadku gdy przynajmniej jedno z dzieci, które są wychowywane przez tę osobę, ma orzeczoną niepełnosprawność na podstawie odrębnych przepisów,
  • jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5 - w pozostałych przypadkach.

Dzięki takiemu sposobowi obliczenia podatku kwota wolna od podatku ma być realizowana dwukrotnie, analogicznie jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków, w przypadku rodzica/opiekuna wychowującego samotnie dziecko z niepełnosprawnością albo nadal preferencyjnie przy uwzględnieniu 1,5 tej kwoty (czyli 45 000 zł) w pozostałych przypadkach.

Ponadto, renty małoletnich dzieci (w tym renty rodzinne) mają nie być kumulowane z dochodami rodzica. Oznacza to, że świadczenia te będą korzystały z odrębnej kwoty wolnej od podatku wynoszącej 30 000 zł.

Biorąc pod uwagę podwyższenie kwoty wolnej od podatku, proponowany preferencyjny sposób opodatkowania w porównaniu do ulgi 1500 zł będzie bardziej korzystnym rozwiązaniem dla osoby samotnie wychowującej dzieci.

Projektodawca proponuje także zmianę kwoty kryterium dochodowego pełnoletniego uczącego się dziecka. Kwota ta ma wynosić dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Limit ten jest więc kwotą zmienną, w zależności od wysokości renty socjalnej w danym roku podatkowym. Przed 2022 r. limit ten wynosił sztywno 3089 zł rocznie. Od marca 2022 r. kwota renty socjalnej wynosi 1338,44 zł, zatem jej dwunastokrotność to kwota 16 061,28 zł.

Szczegóły proponowanych zmian zamieszczono w tabeli na końcu artykułu.

 

Co na to Senat?

 

Senat uznał, że powyższa propozycja wymaga modyfikacji:

  • wspólne rozliczenie na takich samych zasadach dla wszystkich dzieci

W opinii Senatu przepisy w zakresie, w jakim:

  1. nie przewidują prawa osoby samotnie wychowującej dziecko niemające orzeczonej niepełnosprawności, które jest osobą pełnoletnią, a zarazem otrzymuje zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, do wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem,
  2. przewidują prawo osoby samotnie wychowującej dziecko niemające orzeczonej niepełnosprawności, które jest osobą małoletnią, do częściowo wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem poprzez określenie podatku jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5,
  3. przewidują prawo osoby samotnie wychowującej dziecko niemające orzeczonej niepełnosprawności, które jest osobą pełnoletnią, a zarazem nie ukończyło 25. roku życia, i uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, do częściowo wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem poprzez określenie podatku jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5,

- są niezgodne z art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Jak czytamy w uchwale Senatu z 8 czerwca br. ws. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Unormowanie to wyraża prawo podmiotowe podlegające ochronie w trybie skargi konstytucyjnej, przy czym pomoc dla rodzin w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietnych i niepełnych, ma mieć charakter „szczególny”, a więc wykraczający poza zwykłą pomoc dla osób utrzymujących dzieci albo pomoc świadczoną innym osobom (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2005 r., sygn. P 3/05). Zastąpienie uprawnienia podatnika będącego osobą samotnie wychowującą dziecko albo dzieci do wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem albo z tymi dziećmi uprawnieniem do odliczenia od podatku kwoty w stałej wysokości 1500 zł skutkowało - co do zasady - likwidacją preferencji tej grupy podatników, prowadząc do uszczuplenia ich sytuacji dochodowej, a tym samym - narażało się na zarzut niezgodności z art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji.

W opinii Senatu, ustawa nie tylko nie przywraca stanu prawnego obowiązującego w dniu 31 grudnia 2021 r., lecz zawiera unormowania, które budzą zasadnicze zastrzeżenia w świetle konstytucyjnej zasady równości, gdyż:

  1. dodawany art. 6 ust. 4d ustawy o PIT nie przewiduje prawa osoby samotnie wychowującej dziecko do wspólnego opodatkowania się z pełnoletnim dzieckiem, które otrzymuje zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, chyba że dziecko to ma orzeczoną niepełnosprawność - co istotne, uzasadnienie projektu ustawy nie wyjaśnia, jakie usprawiedliwione konstytucyjnie kryteria zadecydowały o takim wyłączeniu, zwłaszcza jeżeli zważyć, że na podstawie tego samego ustępu osoba samotnie wychowująca dziecko niemające orzeczonej niepełnosprawności, które jest osobą pełnoletnią, a zarazem nie ukończyło 25. roku życia, i uczy się w szkołach, została objęta prawem do częściowo wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem;
  2. dodawany art. 6 ust. 4d pkt 2 ustawy o PIT statuuje prawo do jedynie częściowo wspólnego opodatkowania się z dzieckiem, które nie ma orzeczonej niepełnosprawności, a zarazem jest osobą małoletnią albo uczącą się osobą pełnoletnią, która nie ukończyła 25. roku życia; w takich przypadkach podatek ma być określany jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5 - uzasadnienie projektu ustawy nie wyjaśnia motywów przyjętego zróżnicowania.

Zatem, zgodnie z uchwałą Senatu, ustawa zmieniająca nie tylko nie „powraca do sprawdzonych już rozwiązań”, lecz także nie uwzględnia konstytucyjnego prawa rodzin niepełnych do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych opartej na zasadzie równości.

  • preferencja także dla wspólnie wychowujących i przy opiece naprzemiennej

Po drugie, w ocenie Senatu dodawany art. 6 ust. 4f ustawy o PIT jest niezgodny z art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji przez to, że wyłącza prawo osoby samotnie wychowującej dziecko do wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem z uwagi na okoliczność, iż wychowuje ona wraz z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze. Powołany przepis ma charakter dyskryminacyjny, gdyż eliminuje omawiane prawo wyłącznie na podstawie arbitralnego uznania, że przypadki objęte jego hipotezą wykraczają poza zakres pojęcia „samotne wychowywanie dziecka”.

Tymczasem w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych „Leksykalne znaczenie wyrazu „samotny” („samotność”) ukierunkowuje na odkodowanie sformułowania „rodzic samotnie wychowujący dzieci”, jako rodzica wychowującego dzieci (dziecko) w odosobnieniu od drugiego rodzica dzieci (dziecka) i bez jego udziału, przebywającego z dziećmi (dzieckiem) w innym miejscu niż drugi rodzic. Bezsprzecznie kryterium „samotności” wyklucza się z kryterium „wspólności”. (…) Jeśli zatem rozwiedziony rodzic nie wykonuje w tym samym czasie i w tym samym miejscu, przy współudziale drugiego rodzica, składających się na proces jego czynności wychowawczych, to wręcz nielogiczne jest twierdzenie, że czyni to wspólnie z drugim rodzicem. (…) Wprawdzie wychowywanie dzieci w rodzinach niepełnych nie jest co do zasady stanem pożądanym, jednak w zmieniających się realiach społecznych, należy uwzględnić szczególną ochronę i pomoc Państwa wobec takich rodzin, np. poprzez umożliwienie rodzicom samotnie wychowującym dzieci skorzystanie z ulgi podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był w tym czasie całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dzieci, taki bowiem warunek przeczyłby polityce prorodzinnej Państwa, zmierzającej do systemowego wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci, zwłaszcza w samotnym ich wychowaniu. Samotne wychowywanie dzieci przez cały rok podatkowy w rozumieniu, jakie nadaje temu pojęciu organ podatkowy mogłoby być wyłącznie zrealizowane jedynie w odniesieniu do wdów, wdowców i osób rozwiedzionych, którym przyznano wyłączną władzę rodzicielską.” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. akt II FSK 775/19).

Zatem, wspólne z dzieckiem będzie mogła także rozliczyć się osoba, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, przy czym podatek będzie określany jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów tej osoby podzielonych przez 1,5.

  • możliwość skorzystania z uchylanej ulgi 1500 zł

Dodatkowo, zdaniem Senatu, istnieją podstawy do uznania, że art. 18 ust. 2 ustawy (przepis przejściowy) w zakresie, w jakim przewiduje, że przepisu art. 27ea ustawy o PIT (uchylanego z dniem 1 lipca 2022 r.) „nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.”, jest niezgodny z wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) zasadą ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, opartym na wynikającej z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) zasadzie ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, nie jest dopuszczalne - co do zasady - dokonywanie zmian obciążeń daninowych w trakcie roku podatkowego w zakresie dotyczącym podatków płaconych w cyklu rocznym, a zmiany ustawowe odnośnie do podatku dochodowego od osób fizycznych powinny być ogłaszane co najmniej na miesiąc przed końcem poprzedniego roku podatkowego, tj. do dnia 30 listopada (np. wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z dnia 25 listopada 1997 r. (K 26/97), z dnia 27 lutego 2002 r. (K 47/01) oraz z dnia 15 lutego 2005 r. (K 48/04)). Tymczasem ustawodawca sejmowy - uchylając z dniem 1 lipca br. „ulgę 1500 zł” i wprowadzając z tym dniem prawo do rozliczania się (choć w ograniczonym zakresie) z dzieckiem - nie uwzględnił okoliczności, że:

  1. w ściśle określonych stanach faktycznych odnoszących się do rozliczania podatku za rok 2022 zmiana ta może okazać się niekorzystna dla niektórych podatników podatku dochodowego od osób fizycznych;
  2. zamierzone ustawowo zawężenie katalogu podmiotowego beneficjentów prawa do wspólnego opodatkowania się z dzieckiem (dziećmi) spowoduje brak możliwości skorzystania przez osoby objęte tym zawężeniem z jakiejkolwiek preferencji podatkowej w tym zakresie w odniesieniu do rozliczania podatku za rok 2022.

W świetle wywodzonego z art. 2 Konstytucji zakazu dokonywania niekorzystnych dla podatnika zmian w przepisach podatkowych w odniesieniu do trwającego roku podatkowego, Senat proponuje zarówno odpowiednie skorygowanie art. 18 ust. 2 ustawy, jak również dodanie w tym artykule przepisu przejściowego, który umożliwiłby osobie samotnie wychowującej dziecko albo dzieci zastosowanie, na jej wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, do dochodów (przychodów) uzyskanych w roku 2022 uchylanego art. 27ea ustawy o PIT (tzw. ulgi 1500 zł).

Ważne.

Senacka poprawka dotycząca art. 18 ustawy zmieniającej, tj. możliwości skorzystania z uchylanej ulgi 1500 zł, została w dniu 9 czerwca br. odrzucona przez Sejm.

 

Porównanie zmian, które mają wejść w życie 1 lipca 2022 r.

(wersja sejmowa vs. wersja senacka)

 

Art. 6 ust. 4-13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

 

Do 31 grudnia 2021 r.

Od 1 lipca 2022 r.

(Sejm)

Od 1 lipca 2022 r.

(Senat)

4. Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,
2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie. 

4c. Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,
2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

4c. Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,
2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

4d. Podatek, o którym mowa w ust. 4c, jest określany:

1) w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci - w przypadku gdy przynajmniej jedno z dzieci, o których mowa w ust. 4c pkt 1-3, ma orzeczoną niepełnosprawność na podstawie odrębnych przepisów,
2) jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5 - w przypadku dzieci, o których mowa w ust. 4c pkt 1 i 3, innych niż określone w pkt 1

- z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

4d. W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

4e. Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

4e. Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

___

4f. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

4f. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, ma zastosowanie również do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270), przy czym podatek, o którym mowa w ust. 4c, jest określany jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów tej osoby podzielonych przez 1,5, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

4a. Zasada i sposób opodatkowania, o których mowa w ust. 4, mają zastosowanie również do osób, o których mowa w art. 3 ust. 2a, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci, jeżeli łącznie spełniają następujące warunki:

1) mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
2) osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym;
3) udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

4b. Do podatników, o których mowa w ust. 4a, przepisy ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio.

4g. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, ma zastosowanie również do osób, o których mowa w art. 3 ust. 2a, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci określone w ust. 4c, z uwzględnieniem ust. 4e, jeżeli osoby te spełniają łącznie następujące warunki:

1) mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
2) osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym;
3) udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

4h. Do podatników, o których mowa w ust. 4g, przepisy ust. 4c-4f i 8 stosuje się odpowiednio.

4g. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, ma zastosowanie również do osób, o których mowa w art. 3 ust. 2a, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci określone w ust. 4c, z uwzględnieniem ust. 4e, jeżeli osoby te spełniają łącznie następujące warunki:

1) mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
2) osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym;
3) udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

4h. Do podatników, o których mowa w ust. 4g, przepisy ust. 4c-4f i 8 stosuje się odpowiednio.

8. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

8. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

8. Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

9. Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

9. (uchylony)

9. (uchylony)

11. Za całkowite przychody, o których mowa w ust. 3a i 4a, uważa się przychody osiągnięte ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1, bez względu na miejsce położenia tych źródeł przychodów.

12. Przepisy ust. 3a i 4a stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

13. Na żądanie organów podatkowych podatnicy, o których mowa w ust. 3a i 4a, są obowiązani udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, przedstawiając zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych lub inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.

11. Za całkowite przychody, o których mowa w ust. 3a i 4g, uważa się przychody osiągnięte ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1, bez względu na miejsce położenia tych źródeł przychodów.

12. Przepis ust. 3a i 4g stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

13. Na żądanie organów podatkowych podatnicy, o których mowa w ust. 3a i 4g, są obowiązani udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, przedstawiając zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych lub inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.

11. Za całkowite przychody, o których mowa w ust. 3a i 4g, uważa się przychody osiągnięte ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1, bez względu na miejsce położenia tych źródeł przychodów.

12. Przepis ust. 3a i 4g stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

13. Na żądanie organów podatkowych podatnicy, o których mowa w ust. 3a i 4g, są obowiązani udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, przedstawiając zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych lub inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.

___

Przepisy przejściowe*

Art. 18. 1. Przepisy art. 6 ust. 4c-4h, 8 i 11-13, art. 6a ust. 2 pkt 4, art. 7 ust. 1, art. 9 ust. 3a pkt 4, art. 21 ust. 1 pkt 38, pkt 148 lit. e, pkt 152 lit. d, pkt 153 i 154, ust. 46 i 48, art. 23 ust. 1 pkt 58 i ust. 3g, art. 24 ust. 8dd, art. 26 ust. 1 pkt 2c, ust. 7 pkt 5, ust. 7e, art. 27 ust. 1, art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b, ust. 2a, 6 i ust. 9 pkt 2 i 3, art. 30c ust. 2, 2a i 3, art. 30h ust. 2 pkt 1, art. 34 ust. 8, art. 44 ust. 6j oraz art. 45 ust. 7a ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz przepisy art. 11 ust. 1a, 1b i 4, art. 21 ust. 2 pkt 2, art. 31 oraz art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

2. Przepisów art. 26 ust. 1 pkt 2aa i ust. 4a-4c oraz art. 27ea ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Art. 18. 1. Przepisy art. 6 ust. 4c-4h, 8 i 11-13, art. 6a ust. 2 pkt 4, art. 7 ust. 1, art. 9 ust. 3a pkt 4, art. 21 ust. 1 pkt 38, pkt 148 lit. e, pkt 152 lit. d, pkt 153 i 154, ust. 46 i 48, art. 23 ust. 1 pkt 58 i ust. 3g, art. 24 ust. 8dd, art. 26 ust. 1 pkt 2c, ust. 7 pkt 5, ust. 7e, art. 27 ust. 1, art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b, ust. 2a, 6 i ust. 9 pkt 2 i 3, art. 30c ust. 2, 2a i 3, art. 30h ust. 2 pkt 1, art. 34 ust. 8, art. 44 ust. 6j oraz art. 45 ust. 7a ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz przepisy art. 11 ust. 1a, 1b i 4, art. 21 ust. 2 pkt 2, art. 31 oraz art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

2. Przepisów art. 26 ust. 1 pkt 2aa i ust. 4a-4c ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

___

2a. Osoba samotnie wychowująca dziecko albo dzieci może, na wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, zastosować do dochodów (przychodów) uzyskanych w roku 2022 art. 27ea ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu z dnia 30 czerwca 2022 r. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, przepisów art. 6 ust. 4c-4h, 8 i 11-13 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się.

* Ważne.

Senacka poprawka dotycząca art. 18 ustawy zmieniającej, tj. możliwości skorzystania z uchylanej ulgi 1500 zł, została w dniu 9 czerwca br. odrzucona przez Sejm.

 

Na podstawie materiałów sejmowych i senackich opracowała

Ewa Iwan

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...