Polecenie a podatek od spadków i darowizn

Teza: Z treści analizowanego przepisu art. 7 ust. 2 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że polecenie zmniejsza podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn tylko wtedy, gdy obowiązek jego wykonania obciąża obdarowanego, co oznacza, że polecenie musi zostać dokonane kosztem majątku obdarowanej i umniejszyć wartość nabytych w drodze darowizny rzeczy i praw majątkowych.

SENTENCJA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dominik Mączyński (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Świdłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 r. sprawy ze skargi [...] na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w [...] z dnia [...] roku Nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn z tytułu darowizny środków pieniężnych oddala skargę.

UZASADNIENIE
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w P. ustalił Z. W. (dalej zwanej również skarżącą) wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w kwocie [...] zł z tytułu darowizny dokonanej na rzecz skarżącej przez E. W. w dniu [...] lipca 2010 r.

W wyniku rozpoznania odwołania od wymienionej na wstępie decyzji, Dyrektor Izby Skarbowej w P., decyzją z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...], uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego wyjaśnienia, zwracając przy tym uwagę na konieczność wyjaśnienia, co zostało, a co nie zostało wyłączone z podstawy opodatkowania.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy organ podatkowy I instancji, decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...], ponownie ustalił skarżącej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w kwocie [...] zł z tytułu darowizny dokonanej na rzecz skarżącej przez E. W. w dniu [...] lipca 2010 r.

Na skutek odwołania od decyzji Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. z dnia [...] kwietnia 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej w P., decyzją z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...], uchylił decyzję organu I instancji przekazując sprawę temu organowi do ponownego wyjaśnienia. W uzasadnieniu decyzji organu odwoławczego zwrócono uwagę na konieczność należytego ustalenia okoliczności faktycznych sprawy poprzez ocenę skutków ustalonego stanu faktycznego w kontekście obowiązujących przepisów prawa.

Decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w P. ponownie ustalił skarżącej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w kwocie [...] zł z tytułu darowizny dokonanej na rzecz skarżącej przez E. W. w dniu [...] lipca 2010 r.

W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ podatkowy I instancji wskazał, że w dniu [...] kwietnia 2013 r. skarżąca złożyła zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 dotyczące darowizny kwoty [...] zł. Wraz z zeznaniem złożono kserokopię aktu notarialnego z dnia [...] lipca 2010 r., repertorium A nr [...], dotyczącego umowy przeniesienia własności nieruchomości położonej we wsi X., gmina Y. oraz zawiadomienie wyjaśniające przyczyny niezgłoszenia darowizny w terminie 6 miesięcy liczonym od dnia powstania obowiązku podatkowego. Do omawianej deklaracji dołączono ponadto kserokopię umowy darowizny zawartej dnia [...] lipca 2010 r. pomiędzy małżonkami P. W. i E. W. – jako darczyńcami a skarżącą jako obdarowaną. Wraz z zeznaniem przedłożono kserokopię przelewów bankowych z dnia [...] lipca 2010 r. oraz z dnia [...] lipca 2010 r.

Następnie w dniu [...] czerwca 2013 r. złożono korektę wymienionego powyżej zeznania, w której wskazano, że skarżąca nabyła w drodze darowizny środki pieniężne od matki E. W. w kwocie [...] zł. Jednocześnie wykazano kwotę ciężaru w postaci polecenia darczyńcy w wysokości [...] zł.

W ocenie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. termin na złożenie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych upływał z dniem [...] stycznia 2011 r. Z uwagi na to, że skarżąca nie zgłosiła nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułu darowizny właściwemu organowi w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego w sprawie nie zostały spełnione warunki zawarte w art. 4a ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

Organ podatkowy I instancji wskazał, że stosownie do postanowień art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli spadkobierca, obdarowany lub osoba, na której rzecz został uczyniony zapis zwykły lub windykacyjny, zostali obciążeni obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu zwykłego, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku, darowizny, zapisu zwykłego lub windykacyjnego, a w przypadku polecenia, o ile zostało wykonane. Z przedłożonej przez skarżącą umowy wynika, że E. W. nałożyła na skarżącą jako obdarowaną obowiązek przeznaczenia darowizny w ten sposób, że kwota w wysokości [...] zł miała zostać przekazana sprzedającej nieruchomość F. K., natomiast pozostała cześć kwoty w wysokości [...] zł miała zostać przekazana mężowi skarżącej A. G. Wyjaśniono, że celem przedłożonej przez skarżącą umowy było przekazanie środków pieniężnych na nabycie przez obdarowaną i jej małżonka nieruchomości położonej w X..

Dalej organ podatkowy I instancji wyjaśnił, że z przedłożonych przez skarżącą dokumentów wynika, że darowizna środków w kwocie [...] zł wpłynęła na rachunek skarżącej w dniu [...] lipca 2010 r. i tego samego dnia skarżąca przekazała kwotę [...] zł swojemu mężowi. Pozostała cześć otrzymanej darowizny w kwocie [...] została przez skarżącą przekazana F. K. w dniu [...] lipca 2010 r., tj. w dniu sporządzenia aktu notarialnego, rep. A nr [...]. W odniesieniu do polecenia wykonanego na rzecz męża skarżącej organ podatkowy I instancji uznał, że spełnione zostały wszystkie warunki polecenia obciążającego obdarowaną, w związku z czym kwota tego polecenia została uwzględniona jako ciężar darowizny.

W odniesieniu natomiast do kwoty środków pieniężnych przekazanych na rzecz sprzedającej nieruchomość F. K. nie uznano dowodu ich przekazania, w związku z czym przekazana na rzecz wskazanej osoby kwota nie została zaliczona w ciężar długów zmniejszających wartość darowizny. Organ I instancji wyjaśnił, że w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn ciężar oznacza inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza wartość rynkową tej rzeczy lub prawa. Wyjaśniono, że skarżąca przekazała [...] zł z otrzymanej darowizny na zakup nieruchomości, co nie zmniejszyło wartości darowizny, gdyż środki pieniężne w wymienionej kwocie zostały zamienione na udział we własności nabytej nieruchomości.

W ocenie organu podatkowego I instancji w sprawie nie znajduje ponadto zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie bowiem z treścią przywołanego przepisu zwalnia się od podatku nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez jedną osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9.637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19.274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami. Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w P. wyjaśnił, że przytoczony przepis w sposób enumeratywny wymienia cele, na jakie należy przeznaczyć środki pieniężne pochodzące z darowizny, aby skorzystać ze zwolnienia od podatku i stanowi katalog zamknięty, który nie obejmuje nabycia nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym.

Nie zgadzając się z decyzją Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. z dnia [...] lutego 2015 r. skarżąca wniosła odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w P., w którym wniesiono o uchylenie zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego skarżącej w kwocie [...] zł.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie:
I. art. 7 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 15 ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zw. z art. 893 k.c. – poprzez brak uwzględnienia w podstawie opodatkowania ciężaru darowizny w postaci polecenia i tym samym jej zawyżenie;
II. art. 187 § 1, art. 188, art. 191, art. 192 w zw. z art. 121 § 1, art. 122 oraz art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej – poprzez brak rozpatrzenia przedstawionych przez skarżącą wraz ze złożonym zeznaniem dowodów, w szczególności umowy darowizny i zawartego w jej treści polecenia, a także dowodów wykonania tego polecenia, przytoczone w niniejszym punkcie przepisy zdaniem skarżącej zostały ponadto naruszone przez dowolną i błędną ocenę materiału dowodowego.

W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik skarżącej wskazał, że organ I instancji powołał własną definicję ciężaru, gdy tymczasem pojęcie ciężaru zostało zdefiniowane w art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wyjaśniono, że wskazany przepis nie wymaga wbrew stanowisku organu I instancji, by polecenie w efekcie jego wykonania zmniejszało majątek obdarowanego.

Po rozpoznaniu odwołania skarżącej Dyrektor Izby Skarbowej w P., decyzją z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...], utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. z dnia [...] lutego 2015 r.

Przedstawiając stan faktyczny sprawy organ odwoławczy wskazał, że w dniu [...] lipca 2010 r. pomiędzy skarżącą a jej rodzicami P. i E. małżonkami W. została zawarta umowa darowizny w kwocie [...] zł. Z treści umowy darowizny wynikało przy tym, że skarżąca wspólnie z mężem miała zamiar nabycia nieruchomości położonej we wsi X., gmina Y. Celem darowizny było przekazanie obdarowanej środków pieniężnych na nabycie tejże nieruchomości. W umowie darowizny wskazano przy tym, że cześć darowizny w kwocie [...] zł obdarowana winna przekazać F. K. (sprzedającej nieruchomość), przy czym pozostała kwota w wysokości [...] zł miała zostać przekazana A. G. (mężowi skarżącej). W dniu otrzymania przez skarżącą kwoty darowizny, tj. w dniu [...] lipca 2010 r., skarżąca dokonała przelewu kwoty [...] zł na rachunek męża. Dnia [...] lipca 2010 r. skarżąca dokonała przelewu na rzecz F...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »