Podatnik świętuje jubileusz firmy, a co z VAT?

Organizowanie przez podatników VAT obchodów jubileuszowych nie może budzić żadnego zdziwienia. Wiąże się to oczywiście z różnego rodzaju wydatkami. Czy podatek naliczony w takich wydatkach możliwy będzie do odliczenia czy też nie. Ponieważ kwestia ta nie została uregulowana w sposób szczególny, oznacza to iż przy kwalifikacji ww. wydatków do odliczenia lub nie należy kierować się zasadą generalną wyrażona została w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z nią podatnikowi prawo do odliczenia przysługuje w takim zakresie, w jakim nabyte towary lub usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z tak ogólnym i pojemnym zapisem powstaje konieczność ustalenia czy związek taki może zachodzić w przypadku imprezy z okazji jubileuszu firmy. Z całą pewnością przyjąć można, że celem imprezy jubileuszowej jest zintegrowanie pracowników z firmą, wzmocnienie więzi między nimi a tym samym wytworzenie w nich motywacji do jak najefektywniejszej pracy na rzecz pracodawcy. Oczywiście zapytać należy czy takie cele mają punkty styczne z działalnością opodatkowaną, poprzez wpływ np. na wzrost obrotów, czy zysk podatnika. Na pierwszy rzut oka wydaje się, iż związek taki nie może mieć miejsca. Należy jednak zauważyć, że ustawodawca w powołanym art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie wskazuje jak silny związek z działalnością opodatkowaną ma istnieć. Nie określa czy jego charakter ma być bezpośredni czy wystarczające jest powiązanie pośrednie. Tym samym daje podatnikowi w tej kwestii dużą swobodę, której nie można jednak mylić z dowolnością.

Związek nie musi być bezpośredni

Biorąc jednak pod uwagę cele jakie leżą u podstaw zorganizowania spotkania jubileuszowego, spełnienie warunku związku z działalnością opodatkowaną należy rozważyć. Skoro dzięki niej pracownicy bardziej integrują się tak z firmą jak i między sobą z ogromnym prawdopodobieństwem przypuszczać należy, iż będą swą pracę wykonywać jeszcze lepiej niż dotychczas. Im lepsza będzie ich praca bezpośrednie przełożenie na działalność podatnika jako podmiotu gospodarczego nastąpi. Takiego zdania są także organy skarbowe a tytułem przykładu podać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 23 lutego 2017 r., sygn. 0461-ITPP1.4512.18.2017.1.DM. Dyrektor uznał w niej za prawidłowe przypisanie imprezie jubileuszowej pośredniego związku z opodatkowanymi czynnościami podatnika. Związek artykułów nabywanych przez podatnika na taką okazję byłby bezpośredni z jego sprzedażą opodatkowaną, gdyby dokonywał on ich dalszej odsprzedaży. Wtedy uzyskiwałby z tego tytułu obrót, ten zaś w końcowym rozrachunku przekształcałby się w osiągane przychody. Zakupione na imprezę jubileuszową artykuły wykazują pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika poprzez poprawę relacji pomiędzy pracownikami, polepszenie atmosfery w miejscu pracy. Jest to silnie już ugruntowane stanowisko fiskusa. Może o tym świadczyć treść interpretacji Dyrektora KIS z 18 kwietnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.83.2018.2.WN. Dyrektor potwierdził w niej prawo nabywcy do odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakupy związane ze zorganizowaniem jubileuszu firmy.

Usługi noclegowe i gastronomiczne

Pomimo sporej swobody w możliwości odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakupy na imprezę jubileuszową podatnik pamiętać musi o ograniczeniu wynikającym z art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa kiedy konieczne jest zastosowanie wyłączeń od prawa do odliczenia lub zwrotu podatku. Na okoliczność tę zwrócił uwagę Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 6 grudnia 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.473.2017.3.JP. Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Wyjątkiem jest nabycie gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób. Skutek takiego zapisu jest prosty. Jeżeli w związku organizacją imprezy jubileuszowej podatnik kupuje usługę hotelową lub gastronomiczną nie ma prawa do odliczenia VAT z faktury dokumentującej taki zakup. Związek takich usług z czynnościami opodatkowanymi nie przywraca im prawa do odliczenia VAT. Usługa gastronomiczna mieści się w grupowaniu PKWiU 56.10.11.0 „usługi przygotowania i podawania posiłków w restauracjach”. Zatem polegają one na przygotowaniu i podaniu posiłku w lokalu świadczącego usługę. Wynika z tego, że jeżeli podatnik zdecyduje się zorganizować spotkanie jubileuszowe w restauracji nie będzie mógł odliczyć VAT z faktury za taką usługę.

Można w takim wypadku rozważyć możliwość potwierdzenia takiego zdarzenia dwoma dokumentami. Fakturą za wynajem lokalu gastronomicznego na czas imprezy jubileuszowej oraz fakturą za usługi gastronomiczne. Pierwsza z nich (w przeciwieństwie do drugiej) dawałaby podatnikowi prawo do odliczenia zawartego w niej VAT. Jednak należy zwrócić uwagę, iż wynajem sali i usługa gastronomiczna mogą zostać potraktowane jako świadczenie kompleksowe. Ich podział byłby bowiem sztucznym zabiegiem i zaburzałby prawidłowy obraz świadczenia. Uznając je za takie, usługą wiodącą będzie niewątpliwie usługa gastronomiczna. Wynajem będzie stanowił jedynie świadczenie uzupełniające, służące możliwości prawidłowego, zgodnego z potrzebami podatnika zrealizowania usługi gastronomicznej. W konsekwencji nabywca nie miałby możliwości odliczenia VAT do takiej usługi kompleksowej, bo de facto stanowiłaby ona usługę gastronomiczną.

Catering

Inaczej rzecz się ma z usługą cateringową. Polega ona na:

• dostarczeniu gotowej lub niegotowej żywności albo napojów,
• dostarczeniu żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie.

Dostarczenie żywności bądź napojów lub jednego i drugiego jest elementem szerszej całości, w której dostawa do wskazanego przez usługobiorcę miejsca pełni wiodącą rolę. Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia takiej usługi Można się w tym zakresie posiłkować regulacjami rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 77/1) oraz orzecznictwem unijnym. Chodzi o wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-231/94 z 2 maja 1996 r. Faaborg-Gelting Linien A/S v. Finanzamt Flensburg. W ich świetle za usługi cateringowe uznaje się dostawę gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo dostawę gotowej lub niegotowej żywności i napojów, wraz z ich transportem lub bez niego, lecz bez żadnych usług pomocniczych.

Wydatki ze środków ZFŚS

Należy pamiętać o innym jeszcze ograniczeniu prawa do odliczania VAT. Gdy omawiana impreza zorganizowana zostanie ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Przedsiębiorca, który wydatkuje środki z tego funduszu w ogóle nie występuje w roli podatnika, gdyż nie realizuje celów gospodarczych lecz socjalne określone stosownymi przepisami. Zwrócił na to uwagę m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 16 marca 2016 r., sygn. IBPP1/4512-189/16/AW. Jeżeli zatem wydatkując środki z ZFŚS przedsiębiorca nie działa jako podatnik nie może mieć prawa do odliczenia naliczonego podatku.

Adam Okonkwo