Podatkowe skutki obniżki czynszu

Nieodpłatne świadczenia mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Czy obniżka albo zwolnienie z obowiązku zapłaty czynszu w spółdzielni mieszkaniowej będzie świadczeniem nieodpłatnym, w którym dostaje się coś za darmo? Sprawdźmy.

Problematyka opodatkowania przychodów z tytułu świadczeń nieodpłatnych była przedmiotem interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 maja 2014 r., nr ILPB1/415-207/14-2/AA. Z przedstawionego we wniosku o jej wydanie stanu faktycznego wynikało, że z tytułu sprzątania we własnym zakresie lokatorom udzielany jest upust w wymiarze opłat czynszowych w wysokości kosztów sprzątania wynikających z kalkulacji. Sprzątanie we własnym zakresie powoduje częściowe pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej pracą własną lokatorów, a pozostałe koszty związane z wymiarem opłat opłacane są w gotówce.

Wątpliwości podatnika dotyczyły obowiązku zapłacenia podatku w związku z otrzymaniem ze spółdzielni rabatu w czynszu lub zwolnienia z konieczności jego zapłaty.

Przychody opodatkowane PIT

Dyrektor IS zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., ustawa o PIT) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają co do zasady – poza istniejącymi zwolnieniami – wszelkiego rodzaju dochody. Opodatkowane są również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, a także inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o PIT za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje), dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych wyżej oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog źródeł przychodów

Jak podkreślił organ podatkowy, użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem z innych źródeł są więc wszelkiego rodzaju świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego. Tak więc do przychodów z innych źródeł zalicza się nie tylko świadczenia rzeczowe czy pieniężne, lecz także wartość świadczenia nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego.

Ulga w czynszu. Z podatkiem czy bez?

Zdaniem organu podatkowego tylko w razie wystąpienia realnych korzyści majątkowych osoba fizyczna (lokator) osiągnęłaby przychód, a w analizowanym przypadku nie dochodzi do powiększenia jej majątku. Udzielenie upustu w wymiarze opłat czynszowych lokatorom z tytułu sprzątania we własnym zakresie nie stanowi przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem prawnopodatkowym.

Reasumując, organ podatkowy potwierdził, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sprzątanie przez lokatorów na rzecz spółdzielni w zamian za upust w wymiarze opłat czynszowych, czyli świadczenie w miejsce wykonania, nie będzie skutkowało dla osób otrzymujących to świadczenie powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym spółdzielnia nie będzie miała – jako płatnik – obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C dla osób, którym udzieliła upustu.

Krzysztof Koślicki