Podatki od OZE po zmianach

Art. 4 ust. 9 ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii stanowił, iż wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, a także pobieranie tej energii z sieci nie są świadczeniem usług ani sprzedażą w rozumieniu ustawy o VAT. Przepis ten został uchylony, ponieważ stał w sprzeczności z przepisami dotyczącymi podatku VAT, gdzie ani ustawa o VAT, ani dyrektywa VAT określająca ramy unijnego systemu VAT, nie przewidywały żadnych szczególnych preferencji dla tego rodzaju działalności - wyjaśniło Ministerstwo Finansów.

Interpelacja nr 28185 do ministra finansów w sprawie podatku VAT i podatku akcyzowego od produkcji energii elektrycznej w prosumenckich instalacjach OZE

Szanowny Panie Ministrze!

Ostatnia nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii (z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2018 r., poz. 1276) poza wieloma innymi zmianami uchyliła art. 4 ust. 9, który pierwotnie brzmiał:

„Wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, a także pobieranie tej energii z sieci, o których mowa w ust. 1, nie są świadczeniem usług ani sprzedażą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 i 2491 oraz z 2018 r. poz. 62, 86i 650)”.

Jednocześnie w mocy został utrzymany art. 4 ust. 8 w brzmieniu: „Wytwarzanie i wprowadzanie do sieci energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców.”.

Taka sytuacja rodzi wiele wątpliwości interpretacyjnych dotyczących opodatkowania produkcji energii elektrycznej w prosumenckich mikroinstalacjach OZE działających w systemie opustów, które mogą doprowadzić do kar finansowych dla użytkowników takich instalacji. Dlatego też zwracam się do Pana Ministra z prośbą o interpretację przepisów w tym zakresie. Poniżej przedstawiam szereg zagadnień, na które oczekuję Pańskiej odpowiedzi. Bardzo proszę, aby odpowiedzi były jednoznaczne i proste w zrozumieniu (na zasadzie tak/nie, podstawa opodatkowania i wysokość podatku, podstawa prawna). Zawiły język prawniczy jest niezrozumiały dla większości obywateli i może w dalszym ciągu prowadzić do błędnej interpretacji przepisów.

  1. Czy wytwarzanie energii elektrycznej w prosumenckiej mikroinstalacji OZE i wprowadzanie jej do sieci stanowią czy też nie stanowią działalności gospodarczej? Jeśli stanowią działalność gospodarczą to czy na właścicielu takiej instalacji ciążą jakieś obowiązki formalne (uzyskanie pozwoleń, wpis do rejestru itp.)? Czy wytwarzanie energii elektrycznej w prosumenckiej mikroinstalacji OZE i wprowadzanie jej do sieci podlegają opodatkowaniu VAT? Jeśli odpowiedź na pytanie 3 jest twierdząca, to proszę o odpowiedź na następujące pytania szczegółowe:
    1. Energia wytworzona w mikroinstalacji i zużyta od razu (bez oddawania do sieci): czy podlega opodatkowaniu, jak ustalić podstawę opodatkowania (cenę netto energii), jaka jest wysokość podatku, jak mierzyć i dokumentować ilość tej energii?
    2. Energia wytworzona w mikroinstalacji i wprowadzona do sieci (chwilowa nadwyżka energii): czy podlega opodatkowaniu, jak ustalić podstawę opodatkowania (cenę netto energii), jaka jest wysokość podatku, jak mierzyć i dokumentować ilość tej energii (na kim spoczywa ten obowiązek – na właścicielu mikroinstalacji czy na właścicielu rozliczeniowego licznika sieciowego czyli OSD)?
    3. Energia wytworzona w mikroinstalacji i wprowadzona do sieci, a następnie z niej pobrana w ramach limitów (70 lub 80%) przysługujących w systemie opustów: czy podlega opodatkowaniu, jak ustalić podstawę opodatkowania (cenę netto energii), jaka jest wysokość podatku, jak mierzyć i dokumentować ilość tej energii (na kim spoczywa ten obowiązek – na właścicielu mikroinstalacji czy na właścicielu rozliczeniowego licznika sieciowego czyli OSD)?
    4. „Usługa przechowania energii w sieci”, za którą prosument oddaje 20 lub 30% energii wprowadzonej do sieci: czy podlega opodatkowaniu, jak ustalić podstawę opodatkowania, jaka jest wysokość podatku, jak mierzyć i dokumentować ilość tej energii (na kim spoczywa ten obowiązek – na właścicielu mikroinstalacji czy na właścicielu rozliczeniowego licznika sieciowego czyli OSD)?
    5. „Usługa dystrybucji energii”, pobieranej z sieci przez prosumenta w ramach przysługujących mu w systemie opustów limitów: czy podlega opodatkowaniu, jak ustalić podstawę opodatkowania, jaka jest wysokość podatku, jak mierzyć i dokumentować ilość tej energii (na kim spoczywa ten obowiązek – na właścicielu mikroinstalacji czy na właścicielu rozliczeniowego licznika sieciowego czyli OSD)?

      UWAGA: Art. 4 ust. 4 pkt 2 mówi w tym przypadku o braku kosztów ponoszonych przez prosumenta, jednak nie precyzuje kwestii podatkowych, dlatego potrzebna jest interpretacja.
    6. Czy prosument pragnący skorzystać z podmiotowego zwolnienia z płatności VAT (wartość sprzedaży poniżej 200 000 zł netto) musi podejmować jakieś kroki administracyjno-prawne w tym celu? Czy w przypadku takiego zwolnienia obowiązuje go konieczność prowadzenia dokumentacji ilości energii oddanej do sieci? Na podstawie jakich urządzeń pomiarowych powinien prowadzić ten rejestr? Czy wystarczą do tego faktury wystawiane przez OSD, do sieci którego wprowadza wytworzoną energię? Jaka ilość energii powinna być zaliczana jako sprzedaż: cała wprowadzona do sieci, czy pomniejszona o współczynnik wynikający z systemu opustów? Jakie dodatkowe przychody (w przypadku typowego gospodarstwa domowego i gospodarstwa rolnego) mogą wpływać na przekroczenie limitu pozwalającego na stosowanie podmiotowego wyłączenia płatności VAT?
    7. Jakie obowiązki prawno-administracyjne ciążą na prosumencie, który postanowi zostać płatnikiem VAT? Jakich urządzeń powinien używać do mierzenia i fakturowania ilości wyprodukowanej i wprowadzonej do sieci energii. Czy wystarczą do tego faktury wystawiane przez OSD, do sieci którego wprowadza wytworzoną energię? Jaka ilość energii powinna być zaliczana jako sprzedaż: cała wprowadzona do sieci, czy pomniejszona o współczynnik wynikający z systemu opustów? Czy w tym przypadku właściciel będzie mógł odliczyć VAT od poniesionych kosztów inwestycyjnych i operacyjnych związanych z budową i eksploatacją mikroinstalacji? Czy jest jakiś limit tych odliczeń?
  2. Podatek akcyzowy.
    1. Energia wytworzona w mikroinstalacji i zużyta od razu (bez oddawania do sieci): czy podlega opodatkowaniu akcyzą, a jeśli tak, to jak należy mierzyć i dokumentować jej ilość?
    2. Energia wytworzona w mikroinstalacji i wprowadzona do sieci, a następnie z niej pobrana w ramach limitów (70 lub 80%) przysługujących w systemie opustów: czy podlega opodatkowaniu akcyzą, a jeśli tak, to jak należy mierzyć i dokumentować jej ilość (czy wystarczą faktury OSD)? Kto powinien odprowadzać akcyzę: właściciel mikroinstalacji, OSD czy sprzedawca zobowiązany?
  3. Inne podatki.
    1. Czy wytwarzanie energii w prosumenckiej mikroinstalacji i wprowadzanie jej do sieci energii elektrycznej sieci stanowi źródło przychodu prosumenta i podlega innym podatkom niż te wymienione powyżej (tzn. czy trzeba to wykazywań np. w formularzu PIT)? Jeśli tak, to czy 20 lub 30% energii oddawanych do sieci w ramach systemu opustów można traktować jako koszty uzyskania przychodów?
  4. Ulgi podatkowe.
    1. Czy z faktu zainwestowania w mikroinstalację OZE (np. mikroinstalację fotowoltaiczną na budynku mieszkalnym, wybudowaną z 8% VAT) prosumentowi przysługują jakieś ulgi podatkowe?
  5. Energia na cele własne niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą. W art. 2 pkt 27a ustawy o OZE znajduje się bardzo dokładna definicja prosumenta. Wyklucza ona wykorzystanie wyprodukowanej w mikroinstalacji energii na potrzeby działalności gospodarczej. W związku z tym pojawia się problem, jak mierzyć/rejestrować podział zużycia energii na cele bytowe i działalności gospodarczej w przypadkach niejednoznacznych:
    1. działalność gospodarcza (np. architekt, muzyk, pisarz, lekarz itp.) wykonywana w miejscu zamieszkania;
    2. gospodarstwo rolne.

W obu opisanych wyżej przypadkach istnieje tylko jeden licznik rozliczeniowy (w punkcie przyłączenia do sieci OSD). Jak w takim razie należy dzielić i rozliczać energię na cele bytowe i na cele prowadzonej działalności gospodarczej?

Poseł Jarosław Sachajko

10 grudnia 2018 r.

Odpowiedź na interpelację nr 28185 w sprawie podatku VAT i podatku akcyzowego od produkcji energii elektrycznej w prosumenckich instalacjach OZE

Szanowny Panie Marszałku,
nawiązując do interpelacji nr 28185 posła Jarosława Sachajki w sprawie podatku VAT i podatku akcyzowego od produkcji energii elektrycznej w prosumenckich instalacjach OZE, uprzejmie informuję:

Wskazany przez Pana Posła art. 4 ust. 9 ustawy o OZE (ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dz. U. z 2018 r. poz. 1269, z późn. .zm.), stanowił, iż wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, a także pobieranie tej energii z sieci nie są świadczeniem usług ani sprzedażą w rozumieniu ustawy o VAT (ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.).

Przepis ten został uchylony, ponieważ stał w sprzeczności z przepisami dotyczącymi podatku VAT, gdzie ani ustawa o VAT, ani dyrektywa VAT (dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz. Urz. L 347 z 11.12.2006, s.1, z późn. zm.) określająca ramy unijnego systemu VAT, nie przewidywały żadnych szczególnych preferencji dla tego rodzaju działalności.

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (przez towary ustawa o VAT rozumie również wszelkie postacie energii), natomiast za świadczenie usług uznaje się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1).

Wskazane czynności podlegają opodatkowaniu VAT w sytuacji, gdy są one dokonywane przez podatnika działającego dla tych czynności w takim właśnie charakterze. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Dla potrzeb opodatkowania VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ad. 1 Podatek VAT

  • pkt 1-2

Sprzedaż energii elektrycznej wpisuje się w określoną w ww. przepisach dotyczących podatku VAT definicję działalności gospodarczej, podlega ona zatem opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach określonych w ustawie o VAT oraz przepisach wykonawczych do tej ustawy.

Powyższe potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdzie w wyroku w sprawie C-219/12 Fuchs Trybunał stwierdził, że eksploatacja zainstalowanego na służącym prywatnym celom domu mieszkalnym, lub obok niego, modułu fotowoltaicznego, stanow...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »