Podatki 2024: Limit dla transakcji gotówkowych dla konsumentów

Z literalnego brzmienia przepisu art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT wynika, że przychodem jest kwota płatności otrzymana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Przepis ten nie nakazuje zatem zaliczyć do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej jedynie nadwyżki płatności ponad wartość 20 000 zł, lecz każdą płatność dokonaną z pominięciem rachunku płatniczego, jeśli jest dokonywana w ramach transakcji o wartości przekraczającej 20 000 zł.

 

We wniosku o interpretację podatnik, przyszły przedsiębiorca wyjaśnił, że zamierza nabywać waluty wirtualne za pośrednictwem zewnętrznych giełd kryptowalutowych, a następnie odsprzedawać je klientom po kursie wyższym niż rynkowy. Zamierza też przyjmować środki pieniężne w gotówce zarówno od przedsiębiorców, jak i konsumentów oraz wydawać środki pieniężne w gotówce ww. wskazanym podmiotom. W związku z tym zadał następujące pytania:

  1. Czy przepis art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku należy interpretować w ten sposób, że przyjęcie płatności w kwocie powyżej limitu określonego w art. 7b ustawy o prawie konsumentów skutkować będzie rozpoznaniem przychodu podatkowego zarówno wedle art. 14 ust. 1 ustawy o PIT jak i art. 14 ust. 1 pkt 22 ustawy o PIT,
  2. Czy w przypadku przyjęcia płatności od konsumenta bez pośrednictwa rachunku bankowego powyżej limitu określonego w art. 7b ustawy o prawach konsumenta dodatkowy przychód podatkowy, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o PIT w brzmieniu od 1 stycznia 2023 roku powstanie wyłącznie od nadwyżki ponad kwotę 20 000 zł,
  3. Czy jeżeli zwróci konsumentowi gotówkę otrzymaną tytułem zapłaty za towar/usługę i następnie konsument ureguluje płatność za towar/usługę w formie przelewu bankowego, czy wtedy będzie mógł skorygować przychód, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o PIT w brzmieniu od 1 stycznia 2023 roku, a w konsekwencji przychód podatkowy zostanie rozpoznany jednokrotnie.

Zdaniem podatnika:

  • Ad. 1: W przypadku przyjęcia płatności w gotówce powyżej limitu określonego w art. 7b ustawy o prawach konsumenta rozpozna wyłącznie przychód z tytułu działalności gospodarczej zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy o PIT, a więc pomimo niezachowania limitu transakcji gotówkowej przychód powstanie wyłącznie raz, a nie zarówno na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o PIT, jak i art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o PIT.
  • Ad. 2: W przypadku niedochowania warunków wskazanych w art. 7b ustawy o prawie konsumenta przychód podatkowy, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o PIT powstanie wyłącznie od nadwyżki ponad kwotę 20 000 zł, a nie od pełnej kwoty płatności.
  • Ad. 3: O ile konsument skoryguje formę płatności, a przychód jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie ma podstaw prawnych do rozpoznania dodatkowego sankcyjnego przychodu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o PIT.

 

 

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że stanowisko podatnika:

  • jest nieprawidłowe w zakresie rozpoznania przychodu jedynie na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy, a nie również na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy przy przyjęciu płatności gotówkowej powyżej limitu,
  • jest nieprawidłowe w zakresie rozpoznania przychodu na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy wyłącznie od nadwyżki ponad kwotę 20 000 zł,
  • jest prawidłowe w zakresie możliwości skorygowania przychodu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy, gdy podatnik zwróci konsumentowi gotówkę z tytułu zapłaty i konsument ureguluje płatność w formie przelewu bankowego.

W wydanej interpretacji organ wskazał:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Wskazać należy, że ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105) wprowadzono zmiany m.in. do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiany te dotyczą m.in. wprowadzenia przepisu art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy, który miał wejść w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku. Jednakże na mocy ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 roku o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1719) art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy wejdzie w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2024 roku.

Jak stanowi art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej jest również kwota płatności dotyczącej transakcji, o której mowa w art. 7b ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, otrzymanej bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

W tym miejscu zasadne jest odwołanie się również do przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

Zgodnie z regulacjami zawartymi w przepisie art. 7b ustawy o prawach konsumenta, konsument jest obowiązany do dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 20 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Podkreślić przy tym należy, że przepis art. 7b ww. ustawy wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

Odnosząc się do powyższego zauważyć zatem należy, że przepisy ustawy zmieniającej wprowadzają z dniem 1 stycznia 2024 r. szereg zmian, w tym dotyczących limitu transakcji gotówkowych w relacji między przedsiębiorcami a konsumentami (osobami prywatnymi).

Wskazać bowiem należy, że do ustawy o prawach konsumenta dodany został art. 7b, który jasno wskazuje, że konsument ma obowiązek dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą (bez względu na liczbę wynikających z niej płatności) przekracza 20 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji „konsumenta” oraz „przedsiębiorcy”, zasadne zatem wydaje się odwołanie do przepisów regulujących ww. pojęcia, tj. przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „KC”).

I tak, z art. 22¹ KC wynika, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Z kolei, w art. 43¹ KC wskazano, że przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33¹ § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Z powyższego wynika, że za konsumenta uznaje się osobę fizyczną, która dokonuje czynności prawnej z przedsiębiorcą. Natomiast przedsiębiorcą może być osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą.

Rozważając przedstawione okoliczności sprawy pod kątem zadanych przez podatnika pytań oraz zajętego stanowiska odnośnie poruszonego w pytaniach zagadnienia należy wskazać, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy przewiduje konieczność rozpoznania przychodu w przypadku niedopełnienia obowiązku realizacji przez konsumentów płatności dotyczącej transakcji, o której mowa w art. 7b ustawy o prawach konsumenta za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Ponadto, jak wynika z art. 7b ustawy o prawach konsumenta, który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r., konsument obowiązany będzie do dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 20 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Podkreślić należy, że w przepisie tym jest mowa o dwóch stronach transakcji uczestniczących w dokonywaniu płatności, a mianowicie przedsiębiorcy i konsumencie, dokonujących transakcji w sytuacji, gdy jednorazowa wartość tych transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 20 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Zatem, art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy jest przepisem o charakterze sankcyjnym. Przy czym przesłanką zastosowania sankcji jest wyłącznie zachowanie się podatnika niezgodne z dyspozycją tego przepisu. Dlatego też, gdy podatnik przyjmie od konsumentów płatności w kwocie powyżej limitu określonego w art. 7b ustawy o prawie konsumentów będzie musiał rozpoznać przychód zarówno na podstawie art. 14 ust. 1, jak i art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy. Gdyby przedsiębiorca był uprawniony do rozpoznania przychodu wyłącznie na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy nie byłoby mowy o jakiejkolwiek sankcji, a wprowadzenie art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy stałoby się bezcelowe.

Z literalnego brzmienia przepisu art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy wynika, że przychodem jest kwota płatności otrzymana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Przepis ten nie nakazuje zatem zaliczyć do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej jedynie nadwyżki płatności ponad wartość 20 000 zł, lecz każdą płatność dokonaną z pominięciem rachunku płatniczego, jeśli jest dokonywana w ramach transakcji o wartości przekraczającej 20 000 zł.

Jeżeli natomiast przedsiębiorca otrzyma od konsumenta zapłatę przekraczającą 20 000 zł gotówką i ją zwróci, a następnie konsument ureguluje zapłatę w formie przelewu bankowego, będzie mógł skorygować przychód sankcyjny. Ponowne uregulowanie zapłaty zostanie bowiem dokonane z zachowaniem zasad określonych w art. 14 ust. 2 pkt 22 ustawy. W konsekwencji przedsiębiorca rozpozna przychód wyłącznie jednokrotnie.

 

Interpretacja indywidualna z 30 listopada 2022 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.552.2022.1.MR - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

 

Redakcja podatki.biz

 

(Money jar photo created by jcomp - www.freepik.com)

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...