Podatki 2022: Nowa ulga dla rodzin 4+

Polski Ład został przyjęty na posiedzeniu Sejmu 1 października 2021 r. Znalazły się w nim nowe rozwiązania dotyczące m.in. dużych rodzin. PIT-0 dla rodzin 4+ to ulga adresowana do rodziców (w tym zastępczych i opiekunów prawnych), którzy wychowują co najmniej 4 dzieci. Z tego zwolnienia będą mogli skorzystać wszyscy niezależnie od tego czy są pracownikami, przedsiębiorcami, wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami.

Zmiana dodająca tę nową ulgę do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma wejść w życie 1 stycznia 2022 r. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Zgodnie z art. 1 pkt 13 ustawa z dnia 1 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (tekst ustawy przekazany do Senatu), w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dodaje się pkt 153, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:

1. ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
2. z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, tj. umów zlecenia z tytułu których przychody uznawane są za przychody z działalności wykonywanej osobiście, a więc są to przychody uzyskiwane wyłącznie od:
   • osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
   • właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
   • przedsiębiorstwa w spadku

   z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

3. z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27 (opodatkowanie według skali podatkowej), art. 30c (opodatkowanie tzw. podatkiem liniowym, w wysokości 19%) albo art. 30ca (opodatkowanie stawką 5%, ulga IP BOX) albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

- który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2 ustawy, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci - wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej.

Przy czym, dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to dzieci:

1. małoletnie,
2. pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
   • nie stosowały przepisów art. 30c (opodatkowanie podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy (opodatkowanie ryczałtem tzw. najmu prywatnego, tj. najmu poza działalnością gospodarczą), w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
   • nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
   • nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (według skali podatkowej) lub art. 30b (19% podatkiem od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych) lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 (dot. upadłości konsumenckiej i ulgi na powrót), w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Zastrzeżenia

Należy zaznaczyć, że stosownie do dodawanych do art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustępów: 39 i 44-48, w przypadku ulgi PIT-0 dla rodzin 4+:

• przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;
• suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł; dotyczy to sumy przychodów zwolnionych z PIT w ramach ulgi dla młodych, ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla seniorów;
• przy ustalaniu prawa do zwolnienia nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
• podatnik korzystający ze zwolnienia składa w terminie określonym w art. 45 ust. 1 (tj. od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym) informację, według ustalonego wzoru, zawierającą dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci; przy czym podatnik jest zwolniony z obowiązku złożenia tej informacji jeżeli w złożonym zeznaniu podatkowym, w którym dokonał odliczenia, o którym mowa w art. 27f (odliczenia w ramach ulgi na dzieci), oświadczył, że równocześnie skorzystał ze zwolnienia dla rodzin 4+ i prawo do zastosowania tego zwolnienia i tego odliczenia przysługiwało w stosunku do tych samych dzieci;
• na żądanie organów podatkowych podatnik ma obowiązek przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do zwolnienia, w szczególności:
  1. odpis aktu urodzenia dziecka,
  2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
  3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
  4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie z zapewnieniami ustawodawców, dzięki uldze PIT-0 dla rodzin 4+:

"(...) w portfelach takich rodzin zostanie rocznie ok. 335 mln zł. Skorzysta na tym ok. 110 tys. rodziców. To rozwiązanie dla wszystkich - niezależnie od tego czy są pracownikami, przedsiębiorcami, wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami.

Każdy rodzic co najmniej czwórki dzieci, który zarabia do 85 528 zł, nie będzie płacić PIT. Rodzic na skali będzie korzystał jeszcze dodatkowo z podwyższonej kwoty wolnej wynoszącej 30 tys. zł. A to oznacza brak PIT przy zarobkach do 115 528 zł. Dla małżonków, którzy rozliczają się wspólnie, kwota bez PIT będzie wynosić 231 056 zł.".

Ewa Iwan