Podatki 2017. Tajemnicze zmiany w VAT coraz bliżej?

Rząd pracuje nad dużą nowelizacją przepisów ustawy o VAT. Zmian prawdopodobnie będzie bardzo dużo. Ich wspólnym celem ma być uszczelnienie systemu rozliczeń VAT i ograniczenie możliwości wyłudzeń podatku. Prace legislacyjne idą jednak dość wolno. W tym przypadku to jednak chyba dobrze. 

O koniecznych zmianach w przepisach o VAT obecny ustawodawca mówił od dawna. Prace legislacyjne idą jednak bardzo wolno. Najpierw mówiło się o planach napisania całej ustawy od nowa, potem planowano już jednak zmienić tylko niektóre przepisy. W kwietniu zostały ogłoszone wstępne założenia projektu ustawy. Minęło niemal pół roku, a projektu ustawy w dalszym ciągu nie ma, a przynajmniej żaden taki dokument nie został upubliczniony. Nie ma go na stronach internetowych żadnych organów państwowych. Rządowe Centrum Legislacji też nie mówi nic na ten temat.

Jedyny trop projektowanych zmian w przepisach ustawy o VAT prowadzi do Biuletynu Informacji Publicznej Rady Ministrów. Podobnie jednak jak w kwietniu, są tam wskazane jedynie założenia do projektu. Z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wynika, że te założenia zostały zaktualizowane 2 sierpnia 2016 r. Celem nowych przepisów ma być przede wszystkim ograniczenie nadużyć w podatku od towarów i usług m.in. poprzez:

• likwidację możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych,
• wprowadzenie dla niektórych podatników obowiązku składania wyłącznie drogą elektroniczną:
  • deklaracji,
  • informacji podsumowujących za okresy miesięczne,
• wprowadzenie limitu, po przekroczeniu którego będzie stosowany mechanizm odwróconego obciążenia dla transakcji, których przedmiotem są wszystkie towary objęte tym mechanizmem,
• rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zobowiązania sprzedawcy,
• rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej na przedstawiciela podmiotu rozpoczynającego działalność gospodarczą,
• odmowę rejestracji podmiotu jako podatnika VAT w przypadku, gdy czynności sprawdzające wykażą, że podmiot ten nie istnieje lub nie można się z nim skontaktować,
• doprecyzowanie przesłanek warunkujących wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT czynnych,
• modyfikację zakresu ochrony przewidzianej w związku z uzyskaniem interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w VAT oraz przyznanie podmiotom stosującym się do broszur informacyjnych MF ochrony prawnej,
• zaostrzenie sankcji przewidzianej w k.k.s. w związku z wystawianiem tzw. pustych faktur lub posługiwania się nimi.

Dodatkowo zmiany w VAT mają również dotyczyć realizacji wyroku TSUE w sprawie C-678/13. Chodzi tu podwyższenie stawki VAT na niektóre produkty medyczne.

To tyle, ile z oficjalnych źródeł możemy dowiedzieć o zmianach w ustawie o VAT. Żadne konkretne rozwiązania nie zostały w żaden sposób ogłoszone. Podatnicy, niestety nie pierwszy raz, zostaną prawdopodobnie postawieni przed faktem dokonanym i na przygotowanie się do nowych regulacji będą mieli znów zbyt mało czasu. Może będą to dwa tygodnie, może tydzień, a może doba. Zobaczymy.

Rąbka tajemnicy o zmianach w VAT uchylił jednak ostatnio sam resort finansów. W rozmowie z PAP Wiesław Jasiński, wiceminister finansów, generalny inspektor kontroli skarbowej i generalny inspektor informacji finansowej, powiedział: Projekt dużej noweli ustawy o VAT jest gotowy, pracujemy nad pewnymi niuansami.

Jak wynika z wypowiedzi wiceministra, te pewne niuanse to m.in. możliwość ograniczenia, a być może nawet całkowitej likwidacji rozliczeń kwartalnych w VAT. Jasiński tłumaczył PAP, że rozliczenia wobec małych firm mają być kwartalne, dla większych - miesięczne. Rozważane jest też rozliczenie miesięczne dla wszystkich przez pierwsze 12 miesięcy.

Tak naprawdę mamy tylko strzępy informacji na temat planowanych zmian. To, co wiemy, pozwala jednak na stwierdzenie, że po raz kolejny wszyscy podatnicy zostaną potraktowani jako potencjalni przestępcy. Zamiast tropić i karać przestępców podatkowych, na wszelki wypadek ukarze się wszystkich. Chyba jedynie w ten sposób można ocenić chociażby pomysł na uniemożliwienie wszystkim przedsiębiorcom rozliczeń kwartalnych w pierwszym roku działalności tylko dlatego, że najwięcej wyłudzeń podatku ma miejsce w tym właśnie okresie. Idąc tym torem myślenia, być może powinno się zakazać jeżdżenia samochodami, ponieważ jakaś część kierowców jeździ po spożyciu alkoholu i powoduje wypadki.

Wątpliwości budzi także planowane rozstrzenie odpowiedzialności solidarnej na przedstawiciela podmiotu rozpoczynającego działalność gospodarczą. Odpowiedzialność solidarna ma być również rozszerzona wobec nabywcy za zobowiązania sprzedawcy. Szczegółów póki co nie znamy. Oby tylko nie okazało się, że za moment wszyscy będą odpowiadali za wszystkich.

Krzysztof Koślicki
redaktor naczelny
www.podatki.biz