Podatki 2017: Ewidencje VAT według nowych zasad

Pytanie: Sprzedaż spółki obsługiwana jest przez system sprzedaży S. i ewidencjonowana w całości za pomocą urządzeń fiskalnych. Spółka ma możliwość wygenerowania z ww. programu rejestru faktur w ramach raportów dobowych. Spółka prowadzi ponadto zbiorczy rejestr sprzedaży za pomocą systemu finansowo-księgowego X. Czy planowane utrzymanie po 1 stycznia 2017 r. sposobu ewidencji w rejestrze VAT sprzedaży paragonowej, polegającej na zbiorczym ujęciu sprzedaży z kas fiskalnych jest właściwe?

Rejestr faktur zawiera: numer i datę wystawienia faktury, datę sprzedaży, dane kontrahenta (w tym jego numer NIP), wartość brutto, netto i kwotę VAT. Rejestr ten jest elektroniczną formą ewidencji, której wpisy zawierają w odrębnych pozycjach dane z wystawianych faktur, wraz z podaniem numeru identyfikacyjnego kontrahenta nadanego dla potrzeb rozliczenia podatku od towarów i usług. Ewidencja ta może zostać w każdym czasie wydrukowana i przedłożona dla celów ewentualnej kontroli.

Z kolei w zbiorczym rejestrze sprzedaży ewidencjonuje m.in. dane wynikające z raportów dobowych wygenerowanych przez urządzenia fiskalne w kwotach zbiorczych w celu uniknięcia dublowania wartości sprzedaży i podatku należnego.

Spółka zaznacza, że nie ma możliwości bezpośredniego przeniesienia rejestru faktur z systemu S. do zbiorczego rejestru X.

Odpowiedź:

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Według art. 111 ust. 1a ustawy do obrotu wykazywanego w ewidencji, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się kwoty podatku należnego.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy, zaś zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 8 ustawy - dokonywać wydruku emitowanych przez kasę rejestrującą dokumentów i ich kopii.

Paragon fiskalny stanowi dla nabywcy dowód dokonania zakupu, natomiast dla sprzedawcy dokonanie sprzedaży i potwierdzenie tożsamości towaru.

Kwestie dotyczące prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. poz. 363).

Stosownie do § 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

  • dokumencie fiskalnym - rozumie się przez to paragon fiskalny, fakturę i raport fiskalny (pkt 1);
  • paragonie fiskalnym - rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży (pkt 12);
  • raporcie fiskalnym (dobowym, okresowym, w tym miesięcznym, oraz rozliczeniowym) - rozumie się przez to dokument fiskalny zawierający dane sumaryczne o obrocie i kwotach podatku za daną dobę lub za wybrany okres w ujęciu według poszczególnych stawek podatku oraz sprzedaży zwolnionej od podatku (pkt 19).

Na podstawie § 6 ust. 1 pkt 1, 3, 7 i 8 rozporządzenia, podatnicy, prowadząc ewidencję:

  • wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny;
  • sporządzają raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży w dniu następnym;
  • dokonują wydruku wszystkich emitowanych przez kasę dokumentów i w przypadku kas innych niż z elektronicznym zapisem kopii, kopii tych dokumentów na taśmie papierowej;
  • przechowują kopie dokumentów fiskalnych przez okres wymagany w ustawie oraz w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa zgodnie z warunkami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Z cytowanego wyżej art. 111 ust. 1 ustawy jednoznacznie wynika, że obowiązek ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej ciąży na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Należy podkreślić, że obowiązek ten dotyczy wyłącznie sprzedaży, która została dokonana na rzecz tych wyżej wymienionych podmiotów. Tym samym obowiązek ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej nie wystąpi w przypadku sprzedaży na rzecz innych podmiotów, tj. firm, przedsiębiorstw, organizacji, osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, bowiem sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w tym osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) należy udokumentować fakturą VAT. Jednocześnie przepisy ustawy o VAT nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących na rzecz ww. podmiotów. Jednakże w takim przypadku należy pamiętać, że ustawodawca do takiej sprzedaży przewidział określone warunki ewidencyjne.

Ewidencjonowanie na kasie fiskalnej sprzedaży dla firm

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 106g ust. 1 ustawy faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Zgodnie z art. 106h ust. 1 ustawy, w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż. Przepis ust. 1 nie dotyczy sprzedaży dokumentowanej fakturą emitowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zarejestrowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy (art. 106h ust. 2 ustawy).

Ponadto, zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT - podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Stosownie do treści art. 109 ust. 3 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r., podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art. 134 oraz art. 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Z kolei art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 846), zwanej dalej ustawą nowelizującą stanowi, że podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Przy czym zgodnie z art. 9 pkt 2 ustawy nowelizującej, przepis ten wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Przytoczona regulacja (która obowiązuje od 1 stycznia 2017 roku) wskazuje na konieczność prowadzenia przez podatnika ewidencji, służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej, gdyż dane, które podatnik wpisuje do deklaracji/informacji podsumowującej składanej w urzędzie skarbowym, stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonej przez niego ewidencji sprzedaży i ewidencji zakupu VAT. Przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ważne jest tylko, aby zawierała ona wszystkie elementy wymienione w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej.

Wyjaśnienia wymaga, że kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju ewidencją podatkową, ma ona charakter ewidencji sprzedaży. Ewidencja prowadzona za pomocą kasy rejestrującej jest niezależna od ewidencji, której prowadzenia wymagają inne przepisy, w szczególności cyt. wyżej art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Ewidencja prowadzona przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy tylko części sprzedaży podatnika ściśle wskazanej w art. 111 ust. 1 ustawy. Jest to sprzedaż niedokumentowana obowiązkowo fakturami, czyli objęta wyjątkiem od zasady, że podatnik podatku VAT zobowiązany jest do wystawienia faktur wynikającym z art. 106b.

W sytuacji, kiedy dana sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą wystawianą na żądanie nabywcy (osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego), wówczas podatnik ma obowiązek zaewidencjonowania jej w kasie rejestrującej niezależnie od faktu wystawienia faktury. Do kopii faktury należy „podpiąć” oryginał paragonu fiskalnego. W sytuacji sprzedaży dokumentowanej fakturą emitowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zarejestrowane w raporcie fiskalnym kasy nabywca (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) uzyskuje więc tylko fakturę, zaś paragon (fiskalny) pozostaje u sprzedawcy.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów należy zauważyć, że podatnik ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, bez względu na fakt, czy sprzedaż ta jest dokumentowana fakturą VAT wystawioną na żądanie nabywcy, czy też nie.

Forma prowadzenia ewidencji

Należy zauważyć, że ww. art. 109 ust. 3 ustawy VAT nie przewiduje ustalenia powszechnie obowiązującej formy ewidencji, wskazuje jedynie na elementy, które powinna zawierać ewidencja. Podatnicy mogą zatem prowadzić ją w dowolnej formie, byle zawierała wszelkie wymagane w przepisach ustawy elementy. Zgodnie ze zmianą regulacji art. 109 ust. 3 ustawy o VAT (która obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 r.) ww. ewidencja powinna zawierać w szczególności m.in. dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Prowadząc ewidencje VAT trzeba mieć przede wszystkim na uwadze cel, wyraźnie określony w ustawie o podatku od towarów i usług, któremu ma służyć nałożenie na podatnika obowiązków ewidencyjnych. Jest nim dysponowanie przez podatnika danymi „służącymi do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej” (art. 109 ust. 3). Jak wskazano powyżej nie jest błędem, jeśli podatnik ewidencjonuje w kasie rejestrującej np. całą sprzedaż jaka występuje w jego jednostce, tj. również sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Zasadniczo kasa rejestrująca jest przeznaczona do ewidencjonowania sprzedaży nieudokumentowanej, jednak jak wskazano powyżej nie jest błędem ewidencjonowanie za pomocą kasy rejestrującej całej sprzedaży.

Zatem, w sytuacji gdy spółka ewidencjonuje za pomocą kasy rejestrującej całą sprzedaż, w tym na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, która obowiązkowo powinna być dokumentowana fakturami VAT, to w związku ze zmianą brzmienia przepisu art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, od 1 stycznia 2017 r. zobowiązana jest ewidencjonować tą sprzedaż w odrębnym rejestrze (innym niż przy zastosowaniu kasy rejestrującej). Z dniem 1 stycznia 2017 r. rejestr sprzedaży powinien zawierać faktury VAT (ujmowane każda z osobna) dokumentujące określone czynności sprzedaży oraz powinien obejmować obrót wynikający z dobowych raportów fiskalnych (lub alternatywnie miesięcznego raportu fiskalnego) sprzedaży pomniejszony o sprzedaż udokumentowaną fakturami. W taki sposób prowadzenia ewidencji sprzedaży VAT zawierała będzie wszystkie dane służące identyfikacji poszczególnej transakcji (w tym m.in. dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że przedstawiony sposób prowadzenia ewidencji poprzez prowadzenie elektronicznego rejestru faktur wygenerowanego z programu S. w ramach raportów dobowych, zawierający numer i datę wystawienia faktury, datę sprzedaży, dane kontrahenta (w tym jego numer NIP), wartość brutto, netto i kwotę VAT oraz prowadzenie zbiorczego rejestru sprzedaży za pomocą systemu finansowo-księgowego X., w którym ewidencjonuje m.in. dane wynikające z raportów dobowych wygenerowanych przez urządzenia fiskalne w kwotach zbiorczych w celu uniknięcia dublowania wartości sprzedaży i podatku należnego - w ocenie organu - spełnia wymogi określone w treści przepisu art. 109 ust. 3 ustawy o VAT obowiązującego od 1 stycznia 2017 r.

Istotnym jest bowiem okoliczność, że ewidencja elektroniczna wygenerowana z programu S. w ramach raportów dobowych zawierający numer i datę wystawienia faktury, datę sprzedaży, dane kontrahenta (w tym jego numer NIP), wartość brutto, netto i kwotę VAT w powiązaniu ze zbiorczym rejestrem sprzedaży za pomocą systemu finansowo-księgowego X. zawiera wszystkie dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji VAT, a w szczególności pozwoli ustalić przedmiot i podstawę opodatkowania, wysokość podatku, a także da możliwość zweryfikowania każdego kontrahenta, gdyż zawiera numer identyfikujący kontrahenta na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

(Interpretacja indywidualna z 5 maja 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.17.2017.1.MN - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej)

Red.

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...