Podatki 2016: Kontrowersyjne zmiany ws. kontroli podatkowych

Decyzja dotycząca miejsca prowadzenia kontroli powinna należeć do kompetencji przedsiębiorcy, a nie organu kontrolującego - twierdzi Rada Podatkowa Konfederacji Lewiatan. Eksperci krytykują nowelizację Ordynacji podatkowej, która ma wejść w życie z początkiem 2016 r. Kontrowersje budzi głównie kwestia nowych uprawnień dla urzędników.

Uchwalona w lipcu przez Sejm nowela ma dostosować przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej do Ordynacji podatkowej w zakresie miejsca prowadzenia kontroli. Celem jest umożliwienie przeprowadzania jakichkolwiek kontroli poza siedzibą przedsiębiorcy – w sytuacji, gdy niezbędna dokumentacja znajduje się poza siedzibą.

– Jakkolwiek uzasadnienie zmiany nie budzi wątpliwości co było intencją autora, to już przepis uchwalony przez Sejm nie wydaje się realizować tych celów. Stanowi on bowiem, że kontrolę przeprowadza się w: siedzibie kontrolowanego, miejscu wykonywania działalności gospodarczej, lub w innym miejscu przechowywania dokumentacji – za zgodą lub na wniosek kontrolowanego – mówi ekspert Lewiatana, Przemysław Pruszyński.

Zgodnie z nowelą, kiedy dokumentacja jest prowadzona albo przechowywana poza siedzibą kontrolowanego, to kontrolowany – na żądanie urzędnika – będzie zobowiązany zapewnić dostęp do niej (w swojej siedzibie lub też miejscu jej prowadzenia/przechowywania). Ma to być możliwe w sytuacji, gdy udostępnienie w siedzibie w znacznym stopniu utrudniałoby wykonywanie działalności gospodarczej.

– Z pierwszej części przepisu wynika, że jeżeli kontrolowany zgłosi taki wniosek, to kontrola odbędzie się w miejscu przechowywania dokumentacji, natomiast z drugiej, że jeżeli zażąda tego kontrolujący, to kontrola zostanie przeprowadzona w siedzibie kontrolowanego. Ewentualnie w miejscu przechowywania dokumentacji, ale tylko jeżeli jej udostępnienie w siedzibie kontrolowanego w znacznym stopniu utrudni wykonywanie przez kontrolowanego działalności gospodarczej. Przepis ten jest wewnętrznie sprzeczny i dodatkowo daje uprawnienie kontrolującym do decydowania, czy owo utrudnienie występuje, czy też nie – wyjaśnia Pruszyński.

Wprowadzenie zmian przewiduje ustawa o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, którą Sejm uchwalił 10 lipca br. Obecnie nad nowelizacją pracuje Senat.

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r.

mp