Podatki 2015: Certyfikat rezydencji podatkowej – zmiana przepisów

Certyfikat rezydencji podatkowej jest jednym z najważniejszych dokumentów stosowanych dla celów podatków dochodowych w transakcjach międzynarodowych. Dokument ten pozwala na zastosowanie właściwej stawki podatku u źródła na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub polskich przepisów podatkowych. Jednakże brak precyzyjnych przepisów powoduje liczne problemy praktyczne. Jednym z takim problemów jest kwestia okresu ważności certyfikatu rezydencji.

Zgodnie z art. 4a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) certyfikatem rezydencji jest (...) zaświadczenie o miejscu siedziby podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca siedziby podatnika.

Jak wynika z powyższej definicji, certyfikat rezydencji jest specyficznym dokumentem potwierdzającym status podatnika dla celów podatku dochodowego (analogiczny przepis znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – art. 5a pkt 21). Przepis ten jednak nie określa szczegółowych wymogów dotyczących tego dokumentu.

Dodatkowo również inne akty prawne, w tym w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie określają formy zaświadczenia o miejscu zamieszkania lub siedziby.

Problemy praktyczne

Jednym z najczęstszych problemów w stosowaniu certyfikatów rezydencji podatkowej, które mają polskie podmioty będące płatnikami podatku dochodowego, jest okres jego ważności. W interpretacjach organów podatkowych można spotkać podejście, zgodnie z którym certyfikat jest ważny tak długo, jak długo nie ulegnie zmianie wskazany w nim stan faktyczny.

Podejście takie zaprezentował przykładowo dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 2 lipca 2014 r. (sygn. ITPB1/415-1123b/10/14-S/AD), stwierdzając, że:

(...) certyfikaty rezydencji przedkładane przez podmioty zagraniczne potwierdzające ich rezydencję podatkową (siedzibę lub miejsce zamieszkania), wystawione przez właściwe władze podatkowe, jeżeli nie wskazują daty, do której obowiązują, to potwierdzają określony stan faktyczny i zachowują swoją aktualność, dopóki nie ulegnie zmianie stan faktyczny w nich przedstawiony.

Należy podkreślić, że powyższy pogląd nie wynika z przepisów, a jedynie z przyjętego przed organy podatkowe podejścia.

Zmiana przepisów od 4 stycznia 2015 r.

Dostrzegając powyższy problem, ustawodawca zdecydował się na doprecyzowanie przepisów w tym zakresie. Zgodnie z art. 26 ust. 1i-1l ustawy o CIT, jeżeli miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych 12 miesięcy od dnia jego wydania.

Jeżeli w okresie 12 miesięcy od dnia wydania certyfikatu miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie, podatnik jest obowiązany do niezwłocznego udokumentowania miejsca siedziby dla celów podatkowych nowym certyfikatem rezydencji. Przepis ust. 1i stosuje się odpowiednio.

Jeżeli podatnik nie dopełnił powyższego obowiązku, odpowiedzialność za niepobranie podatku przez płatnika lub pobranie podatku w wysokości niższej od należnej ponosi podatnik. Warto zwrócić uwagę, że przepis ten przenosi ciężar uaktualnienia certyfikatu na podatnika. Jak wskazał ustawodawca w uzasadnieniu do zmiany ustawy:

(...) przyznanie płatnikowi prawa do korzystania z takiego certyfikatu przez wskazany okres nie zwalnia podatnika z obowiązku jego aktualizacji w sytuacji zmiany miejsca siedziby lub zamieszkania podatnika. Wobec tego, doregulowania wymaga również kwestia podziału odpowiedzialności płatnika i podatnika, w przypadku gdy aktualizacja taka nie zostanie dokonana.

To niezwykle korzystna zmiana dla polskich podmiotów będących płatnikami, gdyż w wielu przypadkach nie posiadają oni informacji o zmianach zachodzących po stronie kontrahentów zagranicznych (podatników).

Jednakże w sytuacji, gdy z dokumentu posiadanego przez płatnika, w szczególności faktury lub umowy, wynika, że miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie w okresie 12 miesięcy od dnia wydania certyfikatu, a podatnik nie dopełnił obowiązku, o którym mowa powyżej, przepisy dotyczące ważności certyfikatu oraz odpowiedzialności podatnika nie mają zastosowania od dnia, w którym płatnik uzyskał ten dokument.

Analogiczne przepisy zostały dodane do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 41 ust. 9a-9d).

Przepisy przejściowe

Warto zwrócić uwagę, że zgodnie z ustawą z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (art. 11) wprowadzono również przepis przejściowy, w myśl którego jeżeli miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, wydanym przed 4 stycznia 2015 r., od tego dnia płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych 12 miesięcy od dnia jego wydania.

Powyższy przepis oznacza, że jeżeli polski podmiot uzyskał certyfikat rezydencji podatkowej zagranicznego kontrahenta przed 4 stycznia 2015 r., może stosować ten certyfikat przez okres 12 miesięcy od dnia jego wydania.

Michał Wójcik

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...