Podatki 2014: Zmiany w korekcie VAT a podatki dochodowe
Zgodnie z ostatnią, przyjętą przez Senat, wersją projektu nowelizacji ustawy o VAT, zmiany w zasadach odliczania podatku naliczonego od samochodów osobowych wejdą w życie 1 kwietnia 2014 r. W tym samym terminie zmienią się również przepisy ustaw o podatkach dochodowych. Zmiany te mają charakter dostosowawczy do zmian w zakresie podatku od towarów i usług i polegają na wprowadzeniu ogólnych przepisów dotyczących przychodów i kosztów podatkowych związanych z korektą VAT.
Korekta VAT od 1 kwietnia 2014 r.
Zgodnie z tekstem ustawy zmieniającej, do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zostanie dodany art. 90b.
Treść dodawanego do ustawy o VAT art. 90b: Art. 90b. 1. W przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy:
2. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty. |
Dodawany przepis art. 90b wprowadza system korekt podatku naliczonego, w sytuacji, gdy podatnik nabył pojazd samochodowy (samochód osobowy lub inny pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, z wyłączeniem pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób):
- z pełnym prawem do odliczenia, w związku z przeznaczeniem go do wykorzystywania wyłącznie w działalności gospodarczej, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia zmienia jego przeznaczenie i będzie wykorzystywał ten pojazd również do innych celów niż działalność gospodarcza (ust. 1 pkt 1),
- z ograniczonym do 50% prawem do odliczenia, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia dokonuje sprzedaży opodatkowanej tego pojazdu lub przeznacza ten pojazd do użytku wyłącznie w działalności gospodarczej (ust. 1 pkt 2).
W pierwszym przypadku, system korekt nakłada obowiązek zmniejszenia odliczonego podatku naliczonego, w drugim natomiast umożliwia podatnikowi zwiększenie podatku do odliczenia, jednakże w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty. Pojazdy samochodowe o wartości początkowej (wartość tę ustala się zgodnie z przepisami o podatku dochodowym) do 15 tys. zł będą podlegały 12-miesięcznej korekcie (ust. 6).
Dla celów stosowania systemu korekt przyjęto założenie, że sprzedaż pojazdu, przy nabyciu którego przysługiwało ograniczone odliczenie, jest równoznaczna ze zmianą jego wykorzystania z „mieszanego” na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej (ust. 2). W konsekwencji przy sprzedaży takiego pojazdu (opodatkowanego na zasadach ogólnych z uwagi na planowaną likwidację zwolnienia przy dostawie takich pojazdów) podatnik będzie uprawniony do dokonania korekty nieodliczonego przy nabyciu tego pojazdu podatku naliczonego, w wysokości proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
Okres korekty - 60 miesięcy (lub 12 miesięcy) będzie liczony właśnie odpowiednio od dnia nabycia, dokonania importu lub oddania do używania pojazdu (w przypadku jego wytworzenia). Doprecyzowano również, kiedy następuje zmiana wykorzystywania pojazdu oraz w jakiej deklaracji winna być dokonywana korekta (ust. 4). Po upływie okresu korekty wszelkie zmiany pozostaną bez wpływu na zrealizowane przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu odliczenie VAT.
Systemu korekt nie stosuje się w odniesieniu do pojazdów „nabywanych” w drodze leasingu operacyjnego, najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze. Wskazuje na to zapis w projektowanym art. 90b ust. 1 i 2 – korygowany jest tylko podatek odliczony przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu. Przepis nie wspomina o wydatkach z tytułu użytkowania pojazdu na podstawie ww. umów. Przyjęcie takiej konstrukcji jest uzasadnione, ponieważ wydatki z tytułu umów długoterminowych rozliczane są co do zasady miesięcznie (a nie jak przy nabyciu na własność – jednorazowo, „z góry”) i istnieje możliwość weryfikowania tego odliczania na bieżąco – w miesiącu dokonania zmiany przeznaczenia pojazdu dokonywana jest zmiana zasad odliczania.
Przepis art. 90b ust. 3 wskazuje na odpowiednie zastosowanie systemu korekt, w przypadku gdy w stosunku do podatnika wskutek niezłożenia przez niego informacji w terminie stosuje się ograniczone prawo do odliczenia VAT przy nabyciu pojazdu. W konsekwencji po „nieterminowym” złożeniu takiej informacji uprawniony będzie on do dokonania korekty, jednakże jej zakres uzależniony będzie od momentu, kiedy taką informację złoży. Ponieważ w tym przypadku ewentualna korekta nie będzie związana ze zmianą sposobu wykorzystywania pojazdu, celowo wskazano na „odpowiednie” zastosowanie systemu korekt.
W przypadku wykorzystywania przez podatnika pojazdu samochodowego również do czynności zwolnionych od podatku (bez prawa do odliczeń) kwota korekty powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ustawy o VAT zastosowaną przez podatnika przy odliczeniu podatku naliczonego.
Zmiany w PIT i CIT
Konsekwencją wprowadzenia do ustawy o podatku od towarów i usług art. 90b dotyczącego korekty kwoty podatku naliczonego odliczanej przy nabyciu samochodu są zmiany w ustawach o podatku dochodowym. Polegają one na wprowadzeniu ogólnych przepisów dotyczących przychodów i kosztów podatkowych związanych z korektą podatku VAT wynikającą z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi bowiem na to, iż w podatku dochodowym - w niektórych przypadkach - podatek VAT wpływa na zwiększenie wartości początkowej środka trwałego (w sytuacji, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek VAT nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług), niezbędne jest wprowadzenie przepisów określających skutki takiej korekty w podatku dochodowym. Wprowadzenie takiej regulacji wyeliminuje konieczność dokonywania korekty uprzednio ustalonej wartości początkowej środka trwałego.
Jakkolwiek w ustawach o podatku dochodowym obowiązują już przepisy związane z korektą podatku VAT, to odnoszą się one jednak do korekty dokonywanej w oparciu o konkretny przepis ustawy o podatku od towarów i usług, tj. art. 91. Nowelizacja wprowadza natomiast zmianę polegającą na generalnym odwołaniu do korekt dokonywanych w oparciu o przepisy o podatku od towarów i usług.
Definicja samochodu osobowego
Z dniem 1 kwietnia 2014 r., w ustawie o VAT zostanie wprowadzona definicja pojazdów samochodowych. Wprowadzenie tej definicji ma rozwiać m.in. dotychczasowe wątpliwości interpretacyjne. Zgodnie z nią pojazdami samochodowymi będą pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Odesłanie do przepisów o ruchu drogowym powoduje, że ograniczeniem w odliczaniu podatku VAT zostaną objęte wydatki związane z pojazdami silnikowymi, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. W konsekwencji ograniczenie będzie dotyczyć wydatków związanych z quadami, motocyklami, samochodami osobowymi i pozostałymi pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Ograniczenie to nie będzie natomiast dotyczyć wydatków związanych z motorowerami i ciągnikami rolniczymi oraz innymi pojazdami niemieszczącymi się w definicji pojazdów samochodowych na gruncie przepisów o ruchu drogowym.
Ponadto, zgodnie z projektem nowelizacji, w ustawie o VAT zostanie określona grupa pojazdów ustawowo uznanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika - przy wykorzystywaniu których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu - to pojazdy o konstrukcji wskazującej na ich przeznaczenie do celów gospodarczych: wykluczającej ich użycie do celów prywatnych lub powodującej, że ewentualny użytek do celów prywatnych będzie nieistotny. W ocenie projektodawcy kryteria takie spełniają bezdyskusyjnie następujące pojazdy, przeznaczone typowo do przewozu ładunków lub wykorzystania zgodnie ze swoim przeznaczeniem gospodarczym:
- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,
- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
- pojazdy specjalne, które spełniają warunki i wymagania techniczne zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
- agregat elektryczny/spawalniczy,
- do prac wiertniczych,
- koparka, koparko-spycharka,
- ładowarka,
- podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
- żuraw samochodowy.
Brak w ww. katalogu pojazdów z dwoma rzędami siedzeń i niektórych pojazdów specjalnych związany jest z faktem, że ich przeznaczenie nie wskazuje jednoznacznie na przeważające przeznaczenie do przewozu ładunków lub przeznaczenie wyłącznie do innego użytku gospodarczego. Nie oznacza to jednak automatycznej kwalifikacji tych pojazdów jako pojazdów służących do użytku mieszanego. Jeśli bowiem zostaną spełnione kryteria obiektywności i zostaną one dodatkowo potwierdzone prowadzoną ewidencją przebiegu dla tych pojazdów, podatnikowi będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia.
Dodać, należy że w projekcie nowelizacji przewiduje się także możliwość rozszerzenia przez Ministra Finansów, w drodze rozporządzenia, katalogu pojazdów uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej (art. 86a ust. 16 ustawy o VAT).
Powyższe zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług wymuszają więc zmiany w ustawach o podatkach dochodowych. W ustawach tych proponuje się zatem zamianę definicji samochodu osobowego.
Przepisy przejściowe
Nowe przepisy ustaw PIT i CIT będą miały zastosowanie do samochodów osobowych:
- nabytych lub wytworzonych przez podatnika od 1 kwietnia 2014 r.;
- używanych na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej od 1 kwietnia 2014 r.
Nowe przepisy dotyczące przychodów i kosztów, tj.:
- art. 14 ust. 2 pkt 7f i ust. 2d oraz art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. c i ust. 3c ustawy o PIT,
- art. 12 ust. 1 pkt 4g i ust. 10 oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c i ust. 7c ustawy o CIT,
będą miały zastosowanie także, gdy dokonana zostanie korekta VAT na podstawie przepisów art. 90b ust. 1 pkt 2 oraz ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika przed 1 kwietnia 2014 r., przy których nabyciu, imporcie lub wytworzeniu kwotę podatku naliczonego stanowiło 50% lub 60% kwoty podatku.
Wykaz projektowanych zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych
(odpowiednie zmiany mają zostać wprowadzone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych)
Zmiana | Obecnie | Od 1 kwietnia 2014 r. |
w art. 5a pkt 19a ustawy o PIT otrzymuje brzmienie | Art. 5a. Ilekroć w ustawie jest mowa o: a) pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanego na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van, - 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg, | Art. 5a. Ilekroć w ustawie jest mowa o: a) pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą: - klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub b) pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, - agregat elektryczny/spawalniczy, d) pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług; |
art. 5d ustawy o PIT otrzymuje brzmienie | Art. 5d. 1. W przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony spełnienie wymagań określonych w art. 5a pkt 19a lit. a-d, pozwalających na niezaliczenie danego pojazdu samochodowego do samochodów osobowych, stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań. | Art. 5d. Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w: 1) art. 5a pkt 19a lit. a i b stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań; |
w art. 14 w ust. 2 w pkt 7f ustawy o PIT część wspólna otrzymuje brzmienie | 2. Przychodem z działalności gospodarczej są również: a) nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a-22o, lub - w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług; | 2. Przychodem z działalności gospodarczej są również: a) nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a-22o, lub - w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług; |
w art. 14 ust. 2d otrzymuje brzmienie | 2d. Przepis ust. 2 pkt 7f stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług. | 2d. Przepis ust. 2 pkt 7f stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. |
w art. 23 w ust. 1 w pkt 43 lit. c ustawy o PIT otrzymuje brzmienie | 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: | 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: |
w art. 23 ust. 3c ustawy o PIT otrzymuje brzmienie | 3c. Przepis ust. 1 pkt 43 lit. c stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług. | 3c. Przepis ust. 1 pkt 43 lit. c stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. |
Ewa Iwan
Ostatnie artykuły z tego działu
- Nowa Polska Klasyfikacja Działalności - PKD 2025
- Podatek od nieruchomości. Ministerstwo Finansów wysłuchało głosu przedsiębiorców
- ZUS 2025: Wzrost płacy minimalnej to również podwyżka składek
- Wyższy limit dla ksiąg rachunkowych w 2025 r.?
- Zmiany w VAT 2025. Co szykuje MF?
- Składki ZUS: Od listopada nowe kody tytułu ubezpieczenia
- Duży ZUS 2025: Składki na ubezpieczenie społeczne w górę
- Zmiany w CEiDG - jest już projekt ustawy
- Pakiet medyczny i system kafeteryjny, choroba pracownika a składki ZUS
- Ruszył program Mój Prąd 6.0. Nawet do 28 tys. zł wsparcia dla prosumentów
Wszystkie artykuły z tego działu »
Dodaj nowy komentarz