Podatki 2013: Zmiana momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT

Projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów iusług, który wpłynął dosejmu 16październikabr., ma na celu m.in. uprościć i wyeliminować część przepisów dotyczących różnorodnych momentów powstania obowiązku podatkowego. I tak, zgodnie z planowanymi zmianami, od1lipca 2013r. będzie obowiązywać generalna zasada, że obowiązek podatkowy powstawać będzie zchwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (zamiast zaproponowanego w projekcie przesłanym dokonsultacji terminu określonego naostatni dzień miesiąca, w którym dokonano tych czynności). Zgodnie z tą regulacją podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi icodozasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Obecnie obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą wydania towarów lub wykonania usługi, a jeżeli czynności te powinny być potwierdzone fakturą, z chwilą wystawienia tej faktury, nie później niż 7. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Rozliczenie tego podatku następuje w deklaracji za dany miesiąc (ewentualnie kwartał), w którym powstał obowiązek podatkowy, a to oznacza, że dla sprzedaży dokonywanej pod koniec miesiąca, w zależności od daty wystawienia faktury, obowiązek podatkowy powstawać może w miesiącu jej dokonania lub w miesiącu następnym.

Nowelizacja VAT wymusi zmianę systemów informatycznych

Wprawdzie zmiany związane z wprowadzeniem nowych zasad powstania obowiązku podatkowego mogą wiązać się z dodatkowymi kosztami dla przedsiębiorców z tytułu jednorazowej modyfikacji systemów informatycznych czy ewentualnego przeszkolenia pracowników, jednakże, jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, skutki te mają zostać zrównoważone korzyściami wynikającymi ze zmian redukujących lub upraszczających obecne obciążenia dokumentacyjne. Ponadto, biorąc pod uwagę potrzebę dostosowania w niektórych przypadkach systemów informatycznych przedsiębiorców do planowanych zmian, zaproponowano półroczne vacatio legis w tym zakresie - nowe przepisy w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego weszłyby w życie z dniem 1 lipca 2013 r.

Obowiązek podatkowy - nowa generalna zasada

Jak już wspominaliśmy, w projekcie proponuje się wprowadzenie generalnej zasady, że obowiązek podatkowy powstawać będzie z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z tą regulacją podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i co do zasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Wprowadzenie ww. zasady w miejsce obowiązującej reguły będzie oznaczać zmianę terminu rozliczenia podatku - co do zasady - jedynie w odniesieniu do przypadków gdy dla sprzedaży dokonywanej pod koniec miesiąca, możliwe było wystawienie faktury w następnym miesiącu (nie później niż 7. dnia od dokonania sprzedaży). Tylko w takiej bowiem sytuacji (tj. jeżeli podatnik wystawi fakturę w miesiącu następnym po miesiącu, w którym miały miejsce czynności opodatkowane) termin rozliczenia podatku zostanie przesunięty o jeden okres rozliczeniowy. W pozostałym zakresie, zarówno według reguł obowiązujących, jak i projektowanych, podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi, i co do zasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Nowe podejście oznacza rezygnację z dotychczasowego generalnego powiązania momentu powstania obowiązku podatkowego również z datą wystawienia faktury.

Usługa częściowa

Ogólna reguła będzie również miała zastosowanie do usługi częściowej. Przy czym, usługę częściową stanowić będzie określona część podzielnej w sensie gospodarczym usługi, dla której to części określono zapłatę. Takie rozwiązanie pomoże w ustaleniu obowiązku podatkowego np. w przypadku usług przyjmowanych częściowo, m.in. tych usług budowlanych, które nie zostaną objęte przepisem ust. 3 dodawanego do ustawy art. 19a (dot. obowiązku podatkowego przy usługach ciągłych).

Obecnie ustawa o VAT zawiera podobną regulację (art. 19 ust. 4 i 5), jednak bez wskazania, co należy rozumieć przez usługę częściową.

Usługi ciągłe

Usługi, dla których w związku z ich świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, będą uznawane za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Natomiast w przypadku usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływałyby terminy płatności lub rozliczeń, proponuje się, aby uznawać je za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Przez rok należy tu rozumieć 12 kolejnych następujących po sobie miesięcy.

Powyższe zasady stosować się będzie odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów (wydania ich) na podstawie umowy dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Przypomnijmy, że towarem...