Podatek od spadków i darowizn: Brak podpisu a utrata zwolnienia

Z uzasadnienia: Zwolnienie uregulowane w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn , ma charakter przywileju podatkowego, a rzeczą samych podatników jest wobec tego dochowanie należytej staranności w celu uzyskania korzyści podatkowej. Organ podatkowy w ramach nakazu wyznaczonego w art. 121 § 2 Ordynacji podatkowej nie ma przy tym obowiązku określonego doradzania podatnikowi, ani też czuwania, by nie poniósł szkody z powodu nieznajomości prawa. Zatem, złożenie niepodpisanego zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub prawa majątkowych SD-Z1 jest równoznaczne z niedokonaniem takiego zgłoszenia.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krzysztof Winiarski (sprawozdawca), Sędziowie NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, WSA del. Lidia Ciechomska-Florek, Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 22 września 2010 r. sygn. akt I SA/Gd 384/10 w sprawie ze skargi S. J. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 17 lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od S. J. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w G. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt I SA/Gd 384/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę S.J., (dalej: „Strona” lub „Skarżący”) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G., z dnia 17 lutego 2010 r., w przedmiocie podatku od spadków i darowizn.

W uzasadnieniu wyroku przedstawiony został stan faktyczny i prawny sprawy:

Naczelnik Urzędu Skarbowego w M., decyzją z dnia 14 sierpnia 2009 r., ustalił Stronie zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn w kwocie 10.898 zł.

W skutek zaskarżenia ww. decyzji Dyrektor Izby Skarbowej w G., uchylił to rozstrzygnięcie decyzją z dnia 17 lutego 2010 r. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ odwoławczy podał, że w związku z faktem uzyskania przez Skarżącego w dniu 11 października 2007 r. prawa do spadku, do siedziby Biura Obsługi w N., Urzędu Skarbowego w M., wpłynęło zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z1 dotyczące spadkobiercy S.J., ujawniające, nabycie masy spadkowej w 1/2 części wraz z enumeratywnym wyszczególnieniem elementów masy spadkowej.

Organ zauważył przy tym, że złożony druk zgłoszenia, w miejscu przeznaczonym na oświadczenie i podpis nabywcy lub jego pełnomocnika (część I, poz. 88, 89), nie został wypełniony. Poniżej zamieszczona została natomiast adnotacja: "podpis niemożliwy przebywa za granicą w niedługim czasie dołączy podpisany egzemplarz".

W dniu 20 lipca 2009 r., w siedzibie Urzędu Skarbowego w M., Skarżący złożył zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD3), wykazując te same - co w zgłoszeniu SD-Z1 - przedmioty spadku. Jednocześnie Skarżący dołączył pismo, w którym wyjaśnił przyczyny braku jego podpisu na wcześniejszej deklaracji SD-3 z dnia 11 października 2007 r. Wskazał, że deklarację SD-3 z dnia 11 października 2007 r. złożyła jego siostra i to ona (za sugestią urzędnika organu) złożyła na niej ww. adnotację.

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że Skarżący nie dokonał zgłoszenia nabycia spadku w warunkach wskazanych w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.- dalej: „u.p.o.s.d.”). Dyrektor podkreślił, iż druk SD-Z1 nie zawierał podpisu osoby wymienionej w części B (dane identyfikacyjne i adres zamieszkania podatnika) oraz nie zawierał także oświadczenia wiedzy podatnika w przedmiocie nabytego spadku, bowiem dane w tym zakresie (część F) zostały wpisane przez inną osobę.

Organ odwoławczy podkreślił, iż konsekwencje podatkowe wynikają z uchybienia terminu wskazanego w art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.o.s.d., gdyż nie można przyjąć, iż to Skarżący osobiście bądź przez pełnomocnika dokonał wymaganego zgłoszenia w wyznaczonym terminie, natomiast bezspornym jest, że zeznanie podatkowe SD-3 zostało złożone po upływie miesiąca od daty uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Jednakże Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że przyczyną uchylenia decyzji organu pierwszej instancji było zawyżenie czystej wartości nabytego spadku.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Skarżący wniósł o uchylenie decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w G., z dnia 17 lutego 2010 r., jako niesłusznej i niezgodnej z prawem, zarzucając:

- naruszenie art. 165 § 3 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.- dalej: Ordynacja podatkowa’’), przez przyjęcie, że postępowanie podatkowe zostało wszczęte w dniu 20 lipca 2009 r., a nie w dniu 11 października 2007 r.;

- nieuwzględnienie naruszenia art. 169 Ordynacji podatkowej przez organ pierwszej instancji, poprzez brak prawidłowego wezwania do uzupełnienia braków formalnych zgłoszenia złożonego przez Skarżącego;

- nieuwzględnienia naruszenia art. 121 Ordynacji podatkowej przez organ pierwszej instancji poprzez błędne pouczenie.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznając, że skarga nie jest zasadna podkreślił, iż w niniejszej sprawie kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest to, czy w stosunku do Skarżącego powstał obowiązek podatkowy z tytułu nabycia spadku po J.J.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że w art. 4 i art. 4a u.p.o.s.d. przewidziane są zwolnienia podatkowe tyczące się przedmiotu sprawy. Sąd rozpoznając niniejszą sprawę podkreślił, że ulga podatkowa przewidziana w art. 4a ustawy ma charakter warunkowy i zależy wyłącznie od odpowiedniego zachowania się spadkobiercy. W przypadku, gdy nabycie spadku następuje w drodze spadkobrania, spadkobierca, by skorzystać z owego całkowitego zwolnienia od opodatkowania nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, ma bezwarunkowy obowiązek zgłoszenia tego faktu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu, stwierdzającego nabycie spadku na druku określonym przez rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r., w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych - Dz. U. Nr 243, poz. 1762). Niedotrzymanie terminu wskazanego w art. 4a u.p.o.s.d., skutkuje utratą przez danego podatnika prawa do zwolnienia, a wskazany miesięczny termin nie może być przywrócony, jako termin prawa materialnego, a nie procesowego.

Sąd podkreślił, że zwolnienie uregulowane w art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.o.s.d., ma charakter przywileju podatkowego, a rzeczą samych podatników jest wobec tego dochowanie należytej staranności w celu uzyskania korzyści podatkowej. Organ podatkowy w ramach nakazu wyznaczonego w art. 121 § 2 Ordynacji podatkowej nie ma przy tym obowiązku określonego doradzania podatnikowi, ani też czuwania, by nie poniósł szkody z powodu nieznajomości prawa (m.in. S. Babiarz i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2007, s. 496).

W związku z powyższym Sąd wskazał, iż złożenie niepodpisanego zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub prawa majątkowych SD-Z1 jest równoznaczne z niedokonaniem takiego zgłoszenia.

Sąd w ramach rozważania wyrzekł również, iż zgłoszeniu o nabyciu własności rzeczy lub praw SD-Z1, złożonemu na postawie art. 4a u.p.o.s.d., nie można przypisać atrybutów podania (żądania) wnoszonego do organu podatkowego.

Zgłoszenie to stanowi wyłącznie oświadczenie spadkobiercy o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, zaś jego niezłożenie w ustawowym terminie powoduje utratę prawa do zwolnienia od podatku.

Zgłoszenie to nie wszczyna postępowania podatkowego, organ podatkowy nie potwierdza bowiem w formie decyzji prawa do zwolnienia od podatku. W przypadku wątpliwości co do jego stosowania wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »