PIT za 2022: Poradnik MF dla emerytów i rencistów

Od 15 lutego do 2 maja br. podatnicy będą składać zeznania podatkowe za 2022 r. Ministerstwo Finansów opublikowało poradnik, który pomoże prawidłowo rozliczyć PIT emerytom i rencistom. W poradniku znajdą oni informacje na temat rozliczenia, które otrzymują z organu rentowego. Dowiedzą się m. in. jak przygotować rozliczenie PIT na podstawie tych dokumentów i kiedy składane jest oświadczenie PIT-OP oraz jak rozliczyć PIT, jeśli pobierają emeryturę czy rentę lub pracują albo prowadzą działalność gospodarczą.

Poradnik dla Emerytów i Rencistów

Jak prawidłowo rozliczyć PIT

1. Jakie rozliczenie otrzymają Państwo od organu rentowego?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) oraz inne organy rentowe, w zależności od rodzaju świadczenia oraz okresu jego otrzymywania wystawiają różne formularze, w tym:

• PIT-40A/PIT-11A – otrzymują przede wszystkim emeryci i renciści lub osoby, które otrzymują zasiłki z ubezpieczenia społecznego np. chorobowego czy macierzyńskiego;
• PIT-11 – przeznaczony jest dla osób otrzymujących świadczenia po osobie zmarłej.

2. Jak przygotować rozliczenie PIT po otrzymaniu deklaracji/informacji od organu rentowego?

Rozliczenie PIT polega na przygotowaniu i złożeniu rocznej deklaracji podatkowej PIT. Deklaracja PIT jest podstawą do zapłaty podatku lub zwrotu nadpłaty, która wynika z nadwyżki wpłaconych zaliczek na podatek ponad wartość podatku, która wynika z rocznej deklaracji PIT.

Na dopełnienie tego obowiązku mają Państwo czas do 30 kwietnia roku następującego po danym roku podatkowym.

2.1. Jakie rozliczenie otrzymają Państwo od organu rentowego?

Roczne obliczenie podatku PIT-40A organ rentowy przesyła do urzędu skarbowego (do końca stycznia) oraz do emeryta/rencisty (do końca lutego).

PIT-40A - jest to roczne rozliczenie przychodu i obliczenie podatku dla osób, które pobierają emeryturę, rentę, świadczenie przedemerytalne, zasiłek przedemerytalny, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub rentę socjalną.

Jeżeli otrzymają Państwo wyłącznie jeden PIT-40A oznacza to, że podatek jest już całkowicie rozliczony i nie muszą Państwo nic robić.

Deklaracja PIT-40A jest jednocześnie rocznym rozliczeniem podatkowym, w przypadku, gdy uzyskali Państwo dochody wyłącznie od jednego organu rentowego oraz:

• nie rozliczają się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
• nie korzystają z żadnych ulg i odliczeń podatkowych.

Wtedy nie trzeba już samodzielnie wypełniać zeznania podatkowego PIT-37.

Jeżeli otrzymają Państwo wyłącznie PIT-40A i z niego wynika kwota do zapłaty, to również nie muszą Państwo nic robić.

W takich przypadkach organ rentowy pobierze tę kwotę ze świadczenia za marzec lub kwiecień.

Kiedy po otrzymaniu PIT-40A składają Państwo zeznanie podatkowe PIT-37?

Jeżeli chcą Państwo:

• rozliczyć się wspólnie z małżonkiem;
• rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
• skorzystać z ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej, odliczenia darowizny, ulgi termomodernizacyjnej, na IKZE),

wtedy otrzymany PIT-40A należy potraktować jak informację, która służy do sporządzenia na jej podstawie rozliczenia rocznego PIT-37. W tym zeznaniu należy wykazać ulgi lub odliczenia podatkowe, a także nr KRS Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), której chcą Państwo przekazać 1,5% swojego podatku.

Oznacza to, że podatnik, który otrzyma od organów rentowych deklarację PIT-40A, może rozliczyć się z urzędem skarbowym samodzielnie.

Korzystanie z przywilejów czy ulg przy rozliczeniu podatkowym jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika, dlatego też powinni Państwo sami zdecydować, czy z nich skorzystać.

2.1.1. Kiedy składane jest oświadczenie PIT-OP?

Jeżeli nie będą Państwo samodzielnie wypełniać PIT-37, ale chcą Państwo przekazać 1,5% podatku na rzecz wybranej Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), można to zrobić również bez składania zeznania podatkowego, w terminie do 30 kwietnia.

W takim przypadku wystarczy złożyć oświadczenie PIT-OP i wskazać w części C numer KRS Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), na rzecz której urząd skarbowy przekaże 1,5% podatku należnego.

PIT-OP - jest to oświadczenie o przekazaniu lub wycofaniu zgody na przekazanie części podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego

Jeśli w zeznaniu podatkowym składanym za poprzedni rok wykazali Państwo organizację OPP, to nawet jeżeli w tym roku nie złożą Państwo oświadczenia PIT-OP, urząd skarbowy przekaże w Państwa imieniu 1,5% podatku na rzecz OPP wskazanej w rozliczeniu za ubiegły rok (pod warunkiem, że dana organizacja nadal istnieje).

W przypadku, gdy nie chcą Państwo przekazać 1,5% swojego podatku, to można wycofać wcześniej wyrażoną zgodę poprzez uzupełnienie części D w oświadczeniu PIT-OP.

2.2. Jak rozliczyć PIT po otrzymaniu informacji PIT-11A?

Organ rentowy po przygotowaniu informacji PIT-11A przesyła ją do urzędu skarbowego (do końca stycznia) oraz do emeryta/rencisty (do końca lutego).

PIT-11A  - jest to informacja o dochodach otrzymanych od organu rentowego – emeryturach, rentach, zaliczkach oraz składkach zdrowotnych płaconych przez organ rentowy do NFZ. Z rozliczenia tego często wynika kwota nadpłaty.

Po otrzymaniu informacji PIT-11A mogą Państwo:

• nie robić nic – wtedy urząd skarbowy sam zaakceptuje przygotowane indywidualne zeznanie PIT-37 (zeznanie takie dostępne będzie w usłudze Twój e-PIT, usługa ta znajduje się w serwisie e-Urząd Skarbowy). Formularz PIT-37 wypełniany jest na podstawie otrzymanej z organów rentowych informacji PIT-11A.

lub

• dokonać zmian w przygotowanym przez urząd skarbowy formularzu (druk PIT-37) dostępnym w usłudze Twój e-PIT;
• złożyć samodzielnie zeznanie roczne PIT (druk PIT-37)
  
  PIT-37 składają Państwo samodzielnie, w przypadku:
  • rozliczenia wspólnie z małżonkiem;
  • rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
  • korzystaniu z ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej, odliczenia darowizny, ulgi termomodernizacyjnej, na IKZE);
  • chęci przekazania 1,5% podatku należnego na rzecz OPP (innej niż wskazanej w ubiegłym roku).

Korzystanie z przywilejów czy ulg przy rozliczeniu podatkowym jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika, dlatego też powinni Państwo sami zdecydować, czy z nich skorzystać.

2.3. Jak rozliczyć PIT po otrzymaniu informacji PIT-11?

PIT-11 przeznaczony jest dla osób, które otrzymują świadczenia po osobie zmarłej.

Organ rentowy po przygotowaniu informacji PIT-11 przesyła ją do urzędu skarbowego (do końca stycznia) oraz do podatnika (do końca lutego).

PIT-11 - zawiera informacje o należnościach stanowiących prawa majątkowe z tytułu niezrealizowanych świadczeń w związku ze śmiercią świadczeniobiorcy, otrzymają go osoby, które uzyskały świadczenie należne po osobie zmarłej.

Po otrzymaniu informacji PIT-11 mogą Państwo:

• nie robić nic – wtedy urząd skarbowy sam zaakceptuje przygotowane indywidualne zeznanie PIT-37 (zeznanie takie dostępne będzie w usłudze Twój e-PIT, usługa ta znajduje się w serwisie e-Urząd Skarbowy). Formularz PIT-37 wypełniany jest na podstawie otrzymanej z organów rentowych informacji PIT-11.

lub

• dokonać zmian w przygotowanym przez nas formularzu (druk PIT-37);
• złożyć samodzielnie zeznanie roczne PIT (druk PIT-37)
  
  PIT-37 składają Państwo samodzielnie, w przypadku:
  • rozliczenia wspólnie z małżonkiem (dotyczy osób, które pobierają świadczenie po zmarłym małżonku, a są w nowym związku małżeńskim);
  • rozliczenia wspólnie ze zmarłym małżonkiem;
  • rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
  • korzystania z ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej, odliczenia darowizny, ulgi termomodernizacyjnej, na IKZE);
  • chęci przekazania 1,5% podatku organizacji OPP (innej niż wskazanej w ubiegłym roku).

Korzystanie z przywilejów czy ulg przy rozliczeniu podatkowym jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika, dlatego też powinni Państwo sami zdecydować, czy z nich skorzystać.

3. Jak rozliczyć PIT, jeśli Państwo pracują i pobierają świadczenia emerytalne lub rentowe?

Jeśli otrzymują Państwo świadczenia emerytalne lub rentowe i jednocześnie uzyskują Państwo przychody z tytułu:

• umowy o pracę;
• umowy zlecenia;
• umowy o dzieło;
• praw autorskich;
• innych źródeł,

powinni Państwo rozliczyć się na formularzu PIT-37.

Mogą Państwo:

• nie robić nic – wtedy urząd skarbowy sam zaakceptuje przygotowane indywidualne zeznanie PIT-37 (zeznanie takie dostępne będzie w usłudze Twój e-PIT , usługa ta znajduje się w serwisie e-Urząd Skarbowy). Formularz PIT-37 wypełniany jest na podstawie otrzymanej z organów rentowych deklaracji PIT-40A lub PIT-11A oraz otrzymanego od pracodawcy, zleceniodawcy PIT-11 (Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy).

albo

• dokonać zmian w przygotowanym przez urząd skarbowy formularzu (druk PIT-37) dostępnym w usłudze Twój e-PIT;
• złożyć samodzielnie zeznanie roczne PIT (druk PIT-37)
  
  PIT-37 składają Państwo samodzielnie, w przypadku:
  • rozliczenia wspólnie z małżonkiem;
  • rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
  • korzystania z ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej, odliczenia darowizny, ulgi termomodernizacyjnej, na IKZE);
  • chęci przekazania 1,5% podatku na rzecz OPP (innej niż wskazanej w ubiegłym roku).

Korzystanie z przywilejów czy ulg przy rozliczeniu podatkowym jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika, dlatego też powinni Państwo sami zdecydować, czy z nich skorzystać.

4. Jak rozliczyć PIT, jeśli są Państwo w wieku emerytalnym, nadal pracują i nie pobierają świadczeń emerytalnych lub rentowych?

Jeśli Państwo:

• ukończyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn i
• nie pobierali przysługującego świadczenia emerytalnego lub rentowego wymienionego w ustawie o PIT i
• osiągali przychody (od których odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne):
  • ze stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy;
  • z umów zlecenia;
  • z pozarolniczej działalności gospodarczej;
  • z zasiłku macierzyńskiego,

mogą Państwo skorzystać ze zwolnienia.

Jeśli spełniają Państwo te kryteria, nie musicie składać do urzędu skarbowego zeznania podatkowego (z wyjątkiem osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą).

Zwolnienie polega na objęciu zerową stawką PIT przychodów nieprzekraczających w  roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Seniorzy, którzy rozliczają się według skali podatkowej, skorzystają dodatkowo z kwoty wolnej od podatku – 30 000 zł. Oznacza to, że zapłacą Państwo podatek dopiero po przekroczeniu kwoty 115 528 zł.

5. Jak rozliczyć PIT, jeśli pobierają Państwo świadczenia emerytalne lub rentowe oraz prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych?

Jeśli prowadzą Państwo działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej), to właściwym będzie rozliczenie na formularzu PIT-36.

PIT-36 można złożyć:

• samodzielnie;
• wspólnie z małżonkiem;
• jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Mogą też Państwo:

• skorzystać z ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej, odliczenia darowiz...