PIT za 2013. Ulga na dzieci - nowe zasady

Podatnicy wychowujący dzieci mogą zmniejszyć swój roczny podatek dochodowy o tzw. ulgę na dzieci. Od 2009 r. ulga ta obejmuje nie tylko rodziców, ale również opiekunów prawnych oraz osoby pełniące funkcje rodziny zastępczej.

Kto może skorzystać z odliczenia?

Z odliczenia mogą skorzystać podatnicy podatku dochodowego od dochodów opodatkowanych według skali podatkowej. Z ulgi tej nie mogą korzystać zatem podatnicy, którzy uzyskują:

• dochody opodatkowane 19% stawką podatku (np. przedsiębiorcy wybierający takie opodatkowanie),
• przychody z działalności gospodarczej opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym.

Jeżeli jednak podatnicy ci uzyskują również dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, emeryturę, rentę), to w rocznym zeznaniu podatkowym składanym z tytułu uzyskiwania tych dochodów mogą skorzystać z ulgi.

Odliczenie przysługuje rodzicom wykonującym władzę rodzicielską, opiekunom prawnym, jeżeli dziecko z nimi zamieszkuje oraz rodzicom zastępczym. Z odliczenia nie mogą korzystać zatem rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej oraz opiekunowie prawni w przypadku, gdy dziecko z nimi nie zamieszkuje.

Ulga jest adresowana do podatników, którzy w roku podatkowym wychowują dzieci:

• małoletnie,
• bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych opodatkowanych przy zastosowaniu 19% stawki podatku w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Jak należy stosować ulgę w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci, które kończą dany etap nauk i? Czy można stosować odliczenie za miesiące wakacyjne?

Osoba kończąca pewien etap swojego kształcenia przestaje być uczniem określonej szkoły z chwilą otrzymania świadectwa. Jednakże osoba zamierzająca kontynuować naukę nie traci automatycznie statusu osoby uczącej się.

W związku z tym w przypadku:

1. ucznia kontynuującego naukę w szkole, ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
2. maturzysty, który nie kontynuuje nauki, ulga przysługuje także za miesiące wakacyjne;
3. maturzysty, który podejmuje naukę w szkole wyższej, ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
4. studenta kształcącego się w dwóch etapach (studia licencjackie i magisterskie), ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego w sytuacji, gdy po zdaniu egzaminu student został zakwalifikowany na studia magisterskie;
5. studenta, który ukończył studia licencjackie i nie kontynuuje nauki ulga przysługuje do miesiąca października włącznie.

Jak obliczyć wysokość przysługującej ulgi?

Od 2013 r. obowiązują nowe zasady obliczania wysokości ulgi, która jest uzależniona od liczby wychowywanych dzieci.

Osoby wychowujące jedno dziecko skorzystają z odliczenia, o ile ich roczne dochody nie przekroczą kryterium dochodowego określonego w ustawie. Natomiast rodziny wychowujące troje i więcej dzieci skorzystają z wyższej kwoty odliczenia.

Ulga z tytułu wychowania jednego dziecka

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję rodziny zastępczej albo sprawował opiekę nad dzieckiem. Kwota odliczenia wynosi 92,67 zł miesięcznie na dziecko (rocznie 1112,04 zł).

Przykład 1

Państwo Kowalscy pozostający w związku małżeńskim w maju zostali rodzicami. Ich łączne dochody wyniosły 70 000 zł.

W opisanym przypadku kwota ulgi wyniesie 741,36 zł (8 x 92,67 zł).

Przykład 2

Pani Iwona Nowak i Ryszard Malinowski nie są małżeństwem. W kwietniu przyszło na świat ich dziecko. W czerwcu Pani Iwona i Pan Ryszard zawarli związek małżeński. Pani Iwona uzyskała w roku podatkowym dochody w wysokości 50 000 zł, a jej małżonek 80 000 zł.

W opisanym przypadku kwota ulgi wyniesie 834,03 zł (9 x 92,67 zł). Małżeństwo nie trwało całego roku, zatem przy ustalaniu prawa do ulgi należy uwzględnić limit dochodu w wysokości 56 000 zł w odniesieniu do każdego z rodziców. W konsekwencji z ulgi w opisanym przypadku może skorzystać wyłącznie Pani Iwona, bowiem jej roczne dochody mieszczą się w limicie uprawniającym do odliczenia.

Przykład 3

Państwo Stachurscy wychowywali wspólnie małoletniego syna i byli małżeństwem do czerwca tego roku (w czerwcu jeden z małżonków zmarł). Roczne dochody drugiego z małżonków wyniosły 110 000 zł.

W opisanym przypadku podatnik, jako osoba samotnie wychowująca dziecko ma prawo do ulgi, bowiem jego roczne dochody nie przekroczyły kwoty 112 000 zł.

Ulga z tytułu wychowania dwojga dzieci

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję rodziny zastępczej albo sprawował opiekę nad dzieckiem. Kwota odliczenia wynosi 92,67 zł miesięcznie na każde dziecko (rocznie 1112, 04 zł).

W przypadku wychowywania dwójki dzieci, przy ustalaniu prawa do ulgi, nie ma znaczenia wysokość uzyskanego w danym roku podatkowym dochodu.

Przykład

Państwo Wiśniewscy wychowują dwoje dzieci. Syn w tym roku ukończył studia licencjackie1, nie kontynuuje nauki. W roku podatkowym uzyskał dochody w wysokości 2500 zł (dochody są zatem niższe od kwoty 3089 zł). Córka jest uczennicą szkoły podstawowej.

W opisanym przypadku kwota odliczenia wyniesie 2038,74 zł, tj. 926,70 zł (10 x 92,67 zł – kwota odliczenia na syna) + 1112,04 zł (12 x 92,67 zł – kwota odliczenia związana z wychowywaniem córki).

Ulga z tytułu wychowania trojga dzieci

Kwota odliczenia na pierwsze i drugie dziecko wynosi po 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1112, 04 zł). Natomiast kwota odliczenia na trzecie dziecko wynosi miesięcznie 139,01 zł (rocznie 1668,12 zł).

W przypadku wychowywania trojga dzieci, przy ustalaniu prawa do ulgi, nie ma znaczenia wysokość uzyskanego w roku podatkowym dochodu.

Przykład 1

Państwo Dąbrowscy wychowują małoletnie bliźniaki. W lipcu rodzina powiększyła się o kolejne dziecko.

W tym przypadku odliczenie wyniesie 3058,14 zł, tj. 2224,08 zł (2 x 1112,04 zł - ulga z tytułu wychowywania bliźniaków) + 834,06 zł (6 x 139,01 zł ulga z tytułu wychowywania trzeciego dziecka).

Przykład 2

Dochody Państwa Michalskich wyniosły 160 000 zł. Posiadają wspólnie jedno małoletnie dziecko, ale mąż jest również ojcem dwójki dzieci z poprzedniego związku, które obecnie studiują i nie uzyskują żadnych dochodów.

W opisanym przykładzie żonie nie przysługuje prawo do ulgi, bowiem jest rodzicem tylko jednego dziecka i przekroczony został ustawowo określony limit dochodów w przypadku wychowywania jednego dziecka. Mąż, jako ojciec trójki dzieci nie został objęty tym warunkiem. Zatem może odliczyć ulgę na dwoje dzieci z poprzedniego związku (maksymalnie po 92,67 zł miesięcznie na pierwsze i drugie dziecko) oraz na trzecie małoletnie dziecko z obecnego związku po 139,01 zł miesięcznie. Przy czym stosując odliczenie na dzieci z poprzedniego związku musi pamiętać, iż matce dzieci z poprzedniego związku może również przysługiwać prawo do ulgi.

Ulga z tytułu wychowania czworga i większej liczby dzieci

Kwota odliczenia:

• na pierwsze i drugie dziecko wynosi po 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1112, 04 zł),
• na trzecie dziecko wynosi miesięcznie 139,01 zł (rocznie 1668,12 zł),
• na czwarte i każde kolejne dziecko wynosi miesięcznie po 185,34 zł na czwarte i każde kolejne dziecko (rocznie 2224,08 zł).

W przypadku wychowywania czworga dzieci, jak również większej liczby dzieci przy ustalaniu prawa do ulgi, nie ma znaczenia wysokość uzyskanego w roku podatkowym dochodu.

Przykład

Państwo Nowakowie są rodzicami dwojga małoletnich dzieci. W sierpniu rodzina powiększyła się o dwoje kolejnych dzieci (urodziły się bliźniaki).

W opisanym przypadku kwota ulgi wyniesie 3845,83 zł, tj. 2224,08 zł (2 x 1112,04 zł - kwota odliczenia na pierwsze i drugie dziecko) + 695,05 zł (5 x 139,01 zł – kwota odliczenia na trzecie dziecko) + 926,70 zł (5 x 185,34 zł – kwota odliczenia na czwarte dziecko).

Mogą się zdarzyć sytuacje, w których dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego. Jeżeli przekazanie to następuje w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy. Oznacza to, że zarówno rodzice, jak i opiekun prawny albo osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej odliczy – za miesiąc, w którym opieka była sprawowana przez różne osoby – 3,09 zł za każdy dzień sprawowania nad dzieckiem pieczy.

Małżonkowie wychowujący dzieci powinni pamiętać, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Przysługującą im roczną kwotę odliczenia mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej proporcji. Odliczenia dokonuje się w rocznym zeznaniu podatkowym, podając numery PESEL dzieci, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci (informacje te podaje się w PIT/O).

Czy do zeznania podatkowego dołączać dokumenty?

Nie ma takiego obowiązku. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

• odpis aktu urodzenia dziecka,
• zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
• odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
• zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podstawa prawna:

art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

(źródło: szybkipit.pl)