PIT: Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie

W przypadku nabycia udziału w prawie do lokalu mieszkalnego dojdzie np. po ustanowieniu rozdzielności i podziale majątku wspólnego (np. w przypadku rozwodu) następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego - wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej. Za datę nabycia w takim przypadku uznaje się datę nabycia do ustawowej wspólności małżeńskiej.

Zdarzenie przyszłe

Wnioskodawczyni zamierza w 2018 roku odpłatnie zbyć nieruchomość gruntową zabudowaną domem mieszkalnym jednorodzinnym wolnostojącym, która została przyznana na jej wyłączną własność wyrokiem rozwodowym z 2016 r. wskutek podziału majątku wspólnego małżonków. Nieruchomość objęta była uprzednio wspólnością ustawową małżeńską Wnioskodawczyni i jej byłego męża. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, a zbycie nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński w 1993 r. Małżonkowie nie zawierali umowy majątkowej małżeńskiej, a przez cały okres trwania małżeństwa pomiędzy małżonkami istniała majątkowa wspólność ustawowa.

W ramach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej Wnioskodawczyni wraz z ówczesnym mężem zakupili w dniu 11 października 2000 r. nieruchomość gruntową (działkę). Na rzeczonej działce w latach 2001 - 2003 małżonkowie zbudowali budynek mieszkalny jednorodzinny wolnostojący, przy czym w sierpniu 2001 roku uzyskali pozwolenie na budowę, a w lipcu 2003 roku budynek został oddany do użytkowania na podstawie zgłoszenia małżonków. Wnioskodawczyni zamieszkała w nowo wybudowanym domu wraz z członkami rodziny w lipcu 2003 roku, a w dniu 23 lipca 2003 r. została zameldowana w nowym miejscu zamieszkania.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 29 września 2016 r., małżeństwo Wnioskodawczyni zostało rozwiązane przez rozwód. Sąd dokonał także podziału majątku wspólnego małżonków w ten sposób, że m.in. przyznał Wnioskodawczyni na wyłączną własność zabudowaną nieruchomość dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Wyrok uprawomocnił się z dniem 20 października 2016 r. Wnioskodawczyni została w dniu 8 grudnia 2016 r. wpisana w księdze wieczystej jako jedyny właściciel nieruchomości uprzednio objętej wspólnością ustawową majątkową małżeńską.

Pytanie i stanowisko Wnioskodawcy

Czy w związku ze zdarzeniem przyszłym polegającym na planowanym odpłatnym zbyciu w 2018 roku zabudowanej nieruchomości gruntowej wystąpi obowiązek zapłaty przez Wnioskodawczynię podatku dochodowego od osób fizycznych skoro przyznanie nieruchomości do odrębnej własności wnioskodawczyni nastąpiło w 2016 roku wskutek podziału majątku wspólnego małżonków, a więc przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym uprawomocnił się wyrok rozwodowy - pomimo że przedmiotowa nieruchomość gruntowa nabyta została przez małżonków do wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej w 2000 roku, a budynek mieszkalny wybudowany został w ramach tejże wspólności małżeńskiej w 2003 roku ?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji zaniechano poboru podatku. Zgodnie zaś z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Powołany przepis formułuje generalną zasadę stanowiącą, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli wspomniane zbycie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie bądź wybudowanie, nie generuje ono przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, a co za tym idzie kwota uzyskana z takiego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu. W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw. Aby zatem ustalić czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Wnioskodawczynię zabudowanej nieruchomości gruntowej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych należy ustalić, od jakiego momentu liczy się dla Wnioskodawczyni bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, przy czym pojęcie „nabycia” nie zostało zdefiniowane w ustawie podatkowej.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w przypadku odpłatnego zbycia przez nią własności przedmiotowej zabudowanej nieruchomości gruntowej (nabytej w ramach wspólności małżeńskiej w 2000 roku a następnie zabudowanej domem mieszkalnym w 2003 roku i przyznanej do majątku odrębnego wnioskodawczyni w 2016 roku wskutek uprawomocnienia się wyroku rozwodowego), nawet gdy odpłatne zbycie nieruchomości nastąpi w 2018 roku a więc przed upływem pięciu lat liczonym od końca 2016 roku - dla Wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek zapłaty podatku z tytułu zbycia tejże nieruchomości. Zdaniem Wnioskodawczyni należy opowiedzieć się za takim rozumieniem pojęcia „nabycie” użytym w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, które obejmować będzie pierwotne nabycie nieruchomości w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Wnioskodawczyni uważa, że w przedmiotowej sprawie pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy winien być liczony najpóźniej od daty wybudowania nieruchomości w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej tj. od 2003 roku (najwcześniej zaś od daty nabycia nieruchomości gruntowej w 2000 roku), a nie od daty uzyskania wyłącznej własności nieruchomości przez Wnioskodawczynię wskutek podziału majątku wspólnego małżonków (tj. 2016 roku).

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 33/17 (...