PIT: Sprzedaż mieszkania nabytego w drodze umowy dożywocia

Z uzasadnienia: Biorąc pod uwagę odpłatny charakter umowy o dożywocie, zastosowanie będzie miał art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji do kosztów nabycia, stanowiących koszty uzyskania przychodu, zaliczyć należy wartość świadczeń jakie podatnik poniósł na rzecz dożywotnika, czyli faktycznie poniesione na jego rzecz, udokumentowane wydatki. Nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że wartość rynkowa nieruchomości jest kosztem - w umowach o dożywocie nie określa się cen nabycia nieruchomości.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Kantecka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi B. B. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej - działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia "[...]" r., nr "[...]" w przedmiocie pisemnej indywidualnej interpretacji prawa podatkowego oddala skargę.

UZASADNIENIE

W dniu "[...]" r. B. B. (dalej powoływany jako "wnioskodawca", "skarżący", "strona") złożył wniosek, uzupełniony pismem z dnia "[...]"r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów przychodu z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w marcu 2007 r. nabył od siostry babci w drodze umowy dożywocia własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Wartość lokalu została określona w akcie notarialnym na kwotę 163.000 zł. Lokal ten skarżący zbył w styczniu 2012 r. za kwotę 154.000 zł.

Na podstawie art. 10 ust. 8 lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) - dalej powoływana jako "u.p.d.o.f." odpłatne zbycie własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przed upływem terminu 5 lat od momentu nabycia, stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19%. Podatek ten obliczany jest od dochodu. Oznacza to, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości pomniejsza się o koszty uzyskania przychodu, które zgodnie z treścią art. 22 ust 6c stanowić mogą udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy do katalogu kosztów uzyskania przychodu zaliczyć można koszt odpłatnego nabycia własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego udokumentowany aktem notarialnym umowy dożywocia, ustalony jako wartość świadczeń na rzecz dożywotnika, w wysokości ekwiwalentnej cenie zbycia?

Zdaniem wnioskodawcy umowa dożywocia jest umową wzajemną i odpłatną (art. 908 - 916 kodeksu cywilnego). Istotą umowy dożywocia jest bowiem przeniesienie własności nieruchomości na nabywcę, który w zamian za to (przeniesienie własności owej nieruchomość) zobowiązuje się zapewnić zbywcy (dożywotnikowi) dożywotnie utrzymanie. Zbywca nabywa w wyniku takiej umowy prawo dożywocia, którego treść określa umowa stron, a w jej braku przepisy art. 908 § 1 i 2 k.c. Skarżący wskazał, iż na treść prawa dożywocia składają się różnorakie świadczenia nabywcy na rzecz zbywcy, zarówno o charakterze osobistym, jak i majątkowym, których celem jest zapewnienie zbywcy dożywotniego szeroko rozumianego utrzymania.

W ocenie strony skoro umowa dożywocia ma charakter umowy odpłatnej, to należy uznać, że nieruchomość będąca przedmiotem tejże umowy, nabyta została w zamian za świadczenia (majątkowe i niemajątkowe) stanowiące równowartość tej nieruchomości. Kosztem nabycia nieruchomości będzie więc wartość świadczeń na rzecz dożywotnika w wysokości ekwiwalentnej cenie zbycia w drodze umowy dożywocia (wzajemność). Umowa dożywocia jest jedynym dowodem potwierdzającym fakt poniesienia kosztów na ww. świadczenia majątkowe i niemajątkowe, których beneficjentem jest dożywotnik. Według wnioskodawcy umowa dożywocia stanowi udokumentowany koszt nabycia nieruchomości (odpłatność), który zaliczyć należy do kosztów uzyskania przychodu, co potwierdzone zostało licznymi interpretacjami indywidualnymi Izb Skarbowych.

Zdaniem strony przyjmując, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości wyniósł 154 000 zł, natomiast koszt uzyskania przychodu, udokumentowany w umowie dożywocia jako wartość zbywanego lokalu mieszkalnego wynosił 163 000 zł, to nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej, działając jako organ upoważniony przez Ministra Finansów, w interpretacji indywidualnej z dnia "[...]"r., uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu organ powołał treść art. 9 ust.1, art. 10 ust.1 pkt 8 u.p.d.o.f. i zaznaczył, że podstawą obliczenia podatku jest, co wynika z treści art. 30e ust. 2 ww. ustawy, dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Stosownie do treści art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest jej wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Interpretujący podkreślił, że pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami, a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć zatem związek przyczynowo-skutkowy.

W dalszej części uzasadnienia organ powołał treść art. 22 ust.6c, 6d, 6e,6f u.p.d.o.f. oraz art. 908 §1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 9 ze zm.) - dalej jako "k.c.".

Organ interpretujący podkreślił, że umowa dożywocia ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej, i w związku z tym biorąc - pod uwagę jej odpłatny charakter - koszty uzyskania przychodu w przypadku zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze dożywocia, ustalić należy w oparciu o treść art. 22 ust. 6c u.p.d.o.f.

Mając powyższe na uwadze Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że w przedmiotowej sprawie kosztem uzyskania przychodu będą wydatki, jakie faktycznie skarżący ponosił na rzecz dożywotnika do czasu zbycia tego lokalu. Chodzi zatem o faktyczny wydatek, który musiał ponieść nabywca nieruchomości, a nie o rynkową wartość nieruchomości, jaką strony ustaliły w akcie notarialnym. Kosztem winny być wydatki rzeczywiście poniesione, a nie szacowane. Stąd konieczność ich dokumentowania. Sama wartość nieruchomości bynajmniej nie musi odpowiadać w rzeczywistości wartości świadczeń jakie nabywca ponosił na rzecz dożywotnika. Tym samym, wbrew twierdzeniu wnio...