PIT: Służbowa taksówka to przychód pracownika?

Sfinansowanie pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika nie generuje po stronie pracowników przychodu do opodatkowania. Wydatki ponoszone są bowiem zarówno w interesie pracowników jak i pracodawcy. Tym samym na pracodawcy nie ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika, nie jest on zobowiązany do naliczenia i poboru podatku dochodowego od przedmiotowych wydatków zwracanych pracownikom - wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 29 października 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4511-326/15/DP.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 lipca 2015 r. (data wpływu do Biura - 27 lipca 2015 r.), uzupełnionym 8 października 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 23 września 2015 r. znak: IBPB-2-1/4511-325/15/DP, IBPB-2-1/4511-326/15/DP, IBPB-2-1/4511-327/15/DP wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 8 października 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony m.in. następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) pokrywa pracownikom w 100% koszty przejazdu taxi z miejsca organizowania spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika, jeżeli udział w spotkaniu jest dobrowolny, a powrót w godzinach wieczornych komunikacją miejską jest niemożliwy lub zagrażający bezpieczeństwu pracownika. Pracodawca (Wnioskodawca) finansuje koszt powrotu na podstawie faktur, rachunków lub paragonów.

W uzupełnieniu z 8 października 2015 r. (data wpływu do Biura) Wnioskodawca wskazał m.in.:

• wyjazd pracownika na dobrowolne spotkanie biznesowe nie stanowi podróży służbowej, wszystkie przejazdy odbywają się w obrębie miejscowości, w której znajduje się główna siedziba firmy,
• pokrywanie kosztów wszystkich przejazdów nie jest obowiązkowe i nie wynika z odrębnych przepisów, jest to tzw. „dobra praktyka” stosowana w firmie,
• dobrowolne spotkanie pracownicze służą podtrzymaniu dobrych relacji w zespole oraz integracji zespołu. Niekiedy omawiane są również kwestie dotyczące organizacji pracy, strategii zespołu oraz wyniki zespołu. Obecność na spotkaniach nie jest obowiązkowa,
• koszty przejazdu na dobrowolne spotkanie są ponoszone w interesie obu stron.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część stanu faktycznego i uzupełnienia, która odnosi się do zagadnienia w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zwrot kosztów przejazdu pracownika z dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy, opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy zwrot kosztów przejazdu taxi z miejsca organizowania spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika, jeżeli udział w spotkaniu jest dobrowolny, a powrót w godzinach wieczornych komunikacją miejską jest niemożliwy lub zagrażający bezpieczeństwu pracownika, stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy, opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do zagadnienia w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy jedynie w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika - pytanie oznaczone we wniosku nr 2.

W pozostałym zakresie zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei, zgodnie z art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 12 ust. 3 cyt. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

O sposobie określania tej wartości stanowi, art. 11 ust. 2a ww. ustawy, z którego wynika, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - generalnie - jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca pokrywa pracownikom w 100% koszty przejazdu taxi z miejsca organizowania spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika, jeżeli udział w spotkaniu jest dobrowolny, a powrót w godzinach wieczornych komunikacją miejską jest niemożliwy lub zagrażający bezpieczeństwu pracownika. Pracodawca (Wnioskodawca) finansuje koszt powrotu na podstawie faktur, rachunków lub paragonów. Ww. przejazdy odbywają się w obrębie miejscowości, w której znajduje się siedziba firmy, tym samym nie stanowią podróży służbowych. Pokrywanie kosztów wszystkich przejazdów nie jest obowiązkowe i nie wynika z odrębnych przepisów, jest to tzw. „dobra praktyka” stosowana w firmie. Dobrowolne spotkanie pracownicze służą podtrzymaniu dobrych relacji w zespole oraz integracji zespołu. Niekiedy omawiane są również kwestie dotyczące organizacji pracy, strategii zespołu oraz wyniki zespołu. Obecność na spotkaniach nie jest obowiązkowa. Koszty przejazdu na dobrowolne spotkanie są ponoszone w interesie obu stron.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz.U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego, za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Należy też pokreślić, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

Zaznaczyć także należy, że są świadczenia, które służą organizacji pracy (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która musi być nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zwrot kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić.

Sfinansowanie przez Wnioskodawcę pracownikom przejazdów z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika, jeżeli powrót w godzinach wieczornych komunikacją miejską jest niemożliwy lub zagrażający bezpieczeństwu pracownika niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, tj. skorzystał z niego w pełni dobrowolnie. Uczestnictwo w dobrowolnym spotkaniu integracyjnym, a tym samym i powrót z takiego spotkania niewątpliwie leży w interesie zarówno pracodawcy (Wnioskodawcy) jak i pracownika. Spotkania te służą podtrzymaniu dobrych relacji w zespole oraz integracji zespołu, co bez wątpienia poprawia efektywność pracy pracowników. Na spotkaniach tych niekiedy omawiane są również kwestie dotyczące organizacji pracy, strategii zespołu oraz wyniki pracy, tym samym koszty przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika ponoszone są - co zauważył sam Wnioskodawca - w interesie obu stron.

Z powyższego wynika więc, że nie zostały spełnione wszystkie przesłanki wskazane w przywołanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczące uznania opisanego we wniosku świadczenia za przychód pracownika. Przedmiotowe świadczenie, tj. zwrot kosztów przejazdu, nie zostało bowiem spełnione jedynie w interesie pracownika - korzyść osiąga również pracodawca.

Biorąc pod uwagę tak przedstawiony stan faktyczny oraz powołane powyżej przepisy, uznać należy, iż sfinansowanie przez Wnioskodawcę pracownikom kosztów przejazdu z miejsca organizowania dobrowolnego spotkania pracowniczego do miejsca zamieszkania pracownika nie generuje po stronie pracowników przychodu do opodatkowania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki ponoszone są bowiem zarówno w interesie pracowników jak i pracodawcy. Tym samym na Wnioskodawcy jako pracodawcy nie ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika, nie jest on zobowiązany do naliczenia i poboru podatku dochodowego od przedmiotowych wydatków zwracanych pracownikom.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 29 października 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4511-326/15/DP - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach