PCC: Dlaczego warto zgłaszać duże pożyczki

Pożyczki pieniężne to powszechne zjawisko. Kiedy dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, najczęściej chodzi o spore kwoty - przy kworach drobnych pożyczający nie formalizują zwykle samej czynności, nie sporządzają żadnej umowy, a o pożyczce wszyscy zapominają na drugi dzień po jej zwróceniu. Ale przy kwotach większych warto już pamiętać o umowie. I nie chodzi tu tylko o zabezpieczenie (choć to oczywiście ważne), ale przede wszystkim o kwestie związane z karnym opodatkowaniem dochodów z nieujawnionych źródeł i pożyczki niezgłoszonej.

Wyobraźmy sobie sytuację, w której pożyczamy na zakup domu kilkaset tysięcy np. od majętnych rodziców i teściów. Po pewnym czasie od momentu zawarcia umowy Urząd Skarbowy wezwie nas do wskazania źródła, z którego sfinansowaliśmy zakup. I jeśli w tym momencie powołamy się na pożyczkę, a nie została ona odpowiednio udokumentowana i zgłoszona na właściwym formularzu PCC, będziemy zmuszeni zapłacić sankcyjny podatek - w wysokości 20% kwoty pożyczki, na którą się powołujemy. Możemy się nie powoływać - ale jeśli nie będziemy w stanie wskazać źródła, z którego uzyskaliśmy dochód (i zgłosiliśmy go do opodatkowania) zapłacimy z kolei podatek w wysokości 75%. I tak źle, i tak niedobrze.

Tymczasem stawka podatku przy pożyczce deklarowanej wynosi 0,5% podstawy opodatkowania - a w wielu przypadkach możemy podatku zupełnie legalnie uniknąć.

Zacznijmy jednak od sankcyjnego podatku PCC.

Zagadnienia związane z opodatkowaniem poszczególnych czynności prawnych podatkiem od takich czynności uregulowane są w ustawie z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. W art. 7 określającym stawki podatku, w ust. 5 czytamy:

5. Stawka podatku wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontroli celno-skarbowej:

1) podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłaco...