Oznaczenia faktur pozostają problemem dla podatników

Wraz z wprowadzeniem mechanizmu podzielonej płatności rozszerzył się katalog elementów, które powinny zostać umieszczone na fakturach. Zdarza się jednak, że obowiązkową tylko w niektórych przypadkach adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” są opatrzone wszystkie faktury podatnika. Już wkrótce takie działanie też może być problemem dla podatników.

Od 1 listopada 2019 r. obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP) obejmuje podatników nabywających towary lub usługi:

• wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT),
• gdy nabycie jest udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tj. powyżej 15.000 zł).

Zasadniczo można przyjąć, że obowiązek stosowania MPP nie odnosi się do transakcji ogółem, a do konkretnych faktur. Natomiast faktura to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą o podatku od towarów i usług oraz przepisami wydanymi na jej podstawie.

Wraz z wprowadzeniem obowiązkowego MPP został również rozszerzony katalog elementów, które powinna zawierać faktura. W przypadku faktur objętych ww. obowiązkiem, powinny one zawierać adnotację "mechanizm podzielonej płatności". Często zdarza się jednak, że podatnicy z pewnych względów umieszczają adnotację na wszystkich fakturach, nie tylko tych, które spełniają ww. przesłanki. Często wynika to z ograniczeń technicznych programu do wystawiania faktur lub też z chęci zabezpieczenia się przed omyłkowym nieumieszczeniem adnotacji na fakturach, gdzie jest to obowiązkowe.

Jak wskazano w objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności: „Nie jest sankcjonowane umieszczanie na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” mimo braku takiego obowiązku. Jeżeli nabywca otrzyma taką fakturę to nie ma obowiązku uregulowania takiej faktury w MPP.” Na tej podstawie dopuszczalne było umieszczanie adnotacji przez sprzedawcę na fakturach nieobjętych ww. obowiązkiem. Takie faktury mogły, ale nie musiały być płacone z zastosowaniem MPP.

Przykład
Sprzedawca będący czynnym podatnikiem VAT wystawił fakturę dokumentującą sprzedaż usług budowlanych wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT na kwotę 25.000 zł. Faktura zawierała adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. Nabywca jest obowiązany dokonać płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Przykład
Sprzedawca będący czynnym podatnikiem VAT wystawił fakturę dokumentującą sprzedaż artykułów biurowych na kwotę 500 zł. Faktura zawierała adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. Nabywca nie jest obowiązany dokonać płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Od 1 października 2020 r. wejdzie w życie nowy plik JPK, w którym zarówno sprzedawca, jak i nabywca obowiązani będą wskazać transakcje objęte mechanizmem podzielonej płatności. Oznacza to, że w ewidencji JPK powinny zostać wskazane tylko te transakcje, które podlegają obowiązkowi MPP, a nie wszystkie transakcje, do których faktury zawierają adnotację o MPP. Tym samym sprzedawca i nabywca będą musieli zweryfikować każdą transakcję pod kątem MPP, bez względu na umieszczenie „asekuracyjne” adnotacji na fakturze. Oznaczenie transakcji w ewidencji JPK jako podlegających obowiązkowemu mechanizmowi podzielonej płatności, a które w rzeczywistości nie podlegają temu obowiązkowi może być uznane przez organy podatkowe za błąd w ewidencji (podlegający karze 500 zł za każdy błąd).

W związku z powyższym wskazać należy, że dostawca będzie zmuszony weryfikować wszystkie transakcje pod kątem JPK, a dalsze umieszczanie adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” na wszystkich fakturach (bez względu na obowiązek) wydaje się być bezcelowe. Umieszczenie adnotacji we wszystkich fakturach nie będzie chroniło dostawcy przed błędami w ewidencji.

Alicja Ziółek, doradca podatkowy w ECDP Tax Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp. k.