Outplacement zwolniony z PIT

W trosce o pracowników coraz więcej firm wprowadza programy tzw. outplacementu. Programy takie mają na celu aktywizację zawodową osób zwalnianych z przyczyn leżących po stronie dotychczasowego pracodawcy.

W ramach outplacementu osobom zwalnianym oferuje się m.in. doradztwo zawodowe, wsparcie psychologiczne w znalezieniu kolejnej pracy lub rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej oraz w ewentualnej przeprowadzce do innego miasta związanej ze zmianą miejsca pracy lub prowadzenia działalności. Niekiedy pracodawcy opłacają też dodatkowe szkolenia i kursy doszkalające, które pomagają zwalnianym osobom zdobyć nowe kwalifikacje.

Wszystkie powyższe działania mają sprawić, że osoby zwalniane lepiej odnajdą się na rynku pracy. Organizujący programy outplacementu pracodawca może pokazać, że – mimo zwolnień spowodowanych względami biznesowymi – docenia swoich dotychczasowych pracowników i oferując wsparcie i szkolenia, chce zminimalizować negatywne skutki ich zwolnienia.

Korzystne oddziaływanie outplacementu zostało też dostrzeżone przez ustawodawcę, który chce wspierać tego typu programy, oferując zachęty podatkowe. W szczególności są to zapisy art. 21 ust. 1 pkt 90 oraz pkt 118 ustawy o PIT, na podstawie których świadczenia na rzecz zwalnianych pracowników są zwolnione z opodatkowania PIT.

Możliwość zastosowania zwolnień z PIT na mocy przytoczonych przepisów znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W interpretacji z 21 sierpnia 2014 r. (sygn. IPPB2/415-380/14-4/MG) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że świadczenia w ramach outplacementu stanowią dla pracowników przychodu ze stosunku pracy korzystający ze zwolnienia z opodatkowania PIT.

Interpretacja dotyczyła organizacji przez pracodawcę (za pośrednictwem podmiotu zewnętrznego) warsztatów oraz seminariów tematycznych, warsztatów kontynuacji kariery oraz przedsiębiorczości, a także sesji z coachem kariery, które miały na celu pomóc zwalnianym pracownikom odnaleźć się na rynku pracy. Na czas trwania programu pracodawca zapewnił też zwalnianym pracownikom wsparcie mailowe i telefoniczne oraz możliwość skorzystania z biur pracodawcy. Świadczenia były wykonywane w ramach programu indywidualnego oraz programu grupowego, a udział w obu programach był dla pracowników dobrowolny i nieodpłatny.

Program outplacementu miał być realizowany w okresach wypowiedzenia oraz po rozwiązaniu umowy o pracę.

W przypadku programu indywidualnego możliwe będzie ustalenie z góry wartości wszystkich świadczeń przypadających na każdego pracownika, ponieważ umowa z zewnętrznym dostawcą tych świadczeń przewiduje wynagrodzenie ryczałtowe. W programie grupowym natomiast nie będzie możliwe ustalenie z góry wartości wszystkich świadczeń przypadających na każdego pracownika, ponieważ ostateczne wynagrodzenie zewnętrznego dostawcy uzależnione jest od tego, w jakich elementach programu wezmą udział pracownicy.

Zakres usług zapewnianych przez pracodawcę zwalnianym pracownikom jest zbieżny z zakresem usług rynku pracy (wskazanym w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), obejmującym pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe i informację zawodową oraz organizację szkoleń dla osób poszukujących pracy lub podejmujących zatrudnienie. W związku z tym, Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził prawidłowość podejścia podatnika, zgodnie z którym otrzymywane przez pracowników świadczenia należy uznać za zwolnione z opodatkowania PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT.

Gdy natomiast świadczenie zostanie przyznane pracownikom po rozwiązaniu z nimi stosunku pracy (nie później niż w ciągu 6 miesięcy od rozwiązania stosunku pracy, zgodnie z art. 70 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) jego wartość będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 118 ustawy o PIT.

Podobny stan faktyczny oraz analogiczną argumentację znaleźć można w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 sierpnia 2014 r. (sygn. ILPB2/415-612/14-2/AJ).

Planując zwolnienia pracowników, warto więc pamiętać, że programy outplacementu nie tylko mogą ułatwić znalezienie kolejnej pracy oraz dać poczucie wsparcia ze strony (byłego) pracodawcy. Są też dla zwalnianych pracowników neutralne podatkowo, a dla pracodawcy mogą – pod pewnymi warunkami – stanowić koszty uzyskania przychodu.

Marta Sadowska, konsultant w EY
Ewa Kurmanowska, starszy konsultant w EY