Opodatkowanie akcyzą. Podatek musi wynikać z ustawy

Tezy: W sytuacji zaistnienia określonego zdarzenia faktycznego, musi wynikać z konkretnego pozytywnego przepisu ustawy podatkowej. Tylko istnienie takiej normy kreuje obowiązek podatkowy. Nie można natomiast domniemywać powstania takiego obowiązku, jeżeli w ustawie podatkowej nie został on skonkretyzowany i odwrotnie - nie można domniemywać nieistnienia obowiązku, jeżeli w odniesieniu do określonego zdarzenia faktycznego, został on w ustawie wyraźnie przewidziany.

Przepis art. 217 obok art. 84 Konstytucji jest jednym z dwóch najważniejszych przepisów w zakresie regulacji danin publicznoprawnych, stanowi podstawę funkcjonowania krajowego systemu podatkowego. Wynika z niego, że obligatoryjne elementy konstrukcji prawnej podatku normuje każdorazowo ustawa podatkowa. Przewiduje zatem bezwzględną wyłączność ustawową podstawowych elementów konstrukcyjnych podatków. Ustawodawca w odniesieniu do tych elementów nie pozostawił swobody regulacyjnej organom władzy wykonawczej.

Skoro organ podatkowy ma kompetencję do określenia wysokości zobowiązania podatkowego w związku z zakończeniem procedury zawieszenia poboru akcyzy w stosunku do wszystkich wyrobów, co do których podmiot prowadzący skład podatkowy nie otrzymał w terminie dwóch miesięcy potwierdzenia odbioru tych wyrobów (art. 42 ust. 1 pkt 3 u.p.a.), to tym bardziej ma kompetencję do określenia wysokości zobowiązania podatkowego w stosunku do tylko tych wyrobów, które nie zostały objęte potwierdzeniem w rozumieniu art. 41 ust. 5 u.p.a.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Rysz Sędzia NSA Magdalena Bosakirska Sędzia NSA Dariusz Dudra (spr.) Protokolant Marcin Chojnacki po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej O. Spółki z o.o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt V SA/Wa 2552/12 w sprawie ze skargi O. Spółki z o.o. w K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od O. Spółki z o.o. w K. na rzecz Ministra Finansów 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt V SA/Wa 2552/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę O. Sp. z o.o. w K. (dalej: skarżąca) na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Relacjonując stan sprawy Sąd I instancji podał, że 13 sierpnia 2009 r. skarżąca złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku akcyzowego, w zakresie opodatkowania tym podatkiem niedoborów olejów smarowych i olejów bazowych, oznaczonych kodem CN 2710 19 71 – 2710 19 99. We wniosku wskazano, że skarżąca jest podmiotem działającym w branży paliwowej, zajmującym się kompleksowo produkcją i dystrybucją środków smarnych. W ramach prowadzonej działalności wytwarza, nabywa, magazynuje i przemieszcza w procedurze zawieszenia poboru akcyzy oleje smarowe i oleje bazowe o kodach CN 2710 19 71 do 2710 19 99 (zwane "olejami smarowymi"). W związku z prowadzoną działalnością możliwe są sytuacje, w których będzie odnotowywać straty ilościowe olejów smarowych, które mogą powstawać w toku produkcji tych wyrobów bądź w związku z ich magazynowaniem lub transportem (np. parowanie, nieszczelność instalacji, wypadek cysterny). Powyższe niedobory nie są spowodowane zamierzonym działaniem skarżącej, ale są efektem naturalnych procesów fizykochemicznych bądź zdarzeń niezależnych od jej woli.

W związku z powyższym zdarzeniem przyszłym zadano pytanie:
Czy straty olejów smarowych klasyfikowanych do kodów CN 2710 19 71 do 2710 19 99, powstające w toku produkcji wyrobów akcyzowych i w związku z magazynowaniem lub transportem tych wyrobów, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym?

Zdaniem skarżącej, w myśl art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 ze zm.), zwanej dalej: u.p.a., z ubytkami wyrobów akcyzowych możemy mieć do czynienia jedynie w przypadku wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, dla których została określona stawka akcyzy inna niż stawka zerowa. Oleje smarowe objęte kodami CN 2710 19 71 - 2710 19 99 nie są wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, a zatem nie stanowią, w ocenie wnioskodawcy, wyrobów akcyzowych, w stosunku do których mogą powstawać ubytki w rozumieniu art. 2 pkt 20 lit. a) u.p.a. Dlatego też straty tych wyrobów w toku magazynowania lub transportu nie mogą zostać uznane za ubytki i podlegać opodatkowaniu akcyzą, nawet jeśli w toku transportu lub magazynowania olejów smarowych zostanie utracona pewna ilość wyrobu akcyzowego. Skoro ustawodawca, biorąc pod uwagę prawa fizyki, ustalił dopuszczalne, czyli niepodlegające opodatkowaniu straty dla innych wyrobów energetycznych powstające w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, w trakcie ich magazynowania i transportu, to gdyby chciał opodatkować straty olejów smarowych (również zaliczanych do wyrobów energetycznych), określiłby poziom dopuszczalnych strat/ubytków tych wyrobów w sposób analogiczny.

Dyrektor Izby Skarbowej w K., wydając interpretacje indywidualną z dnia [...] października 2009 r. nr [...], uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe. W uzasadnieniu stwierdził, że ubytki wyrobów energetycznych objętych kodami CN 2710 19 71 do 2710 19 99, które nie są określone w załączniku nr 2 do u.p.a., powstałe w procedurze zawieszenia poboru akcyzy w czasie magazynowania lub przemieszczania tych wyrobów, nie mieszczą się w dyspozycji art. 2 pkt 20 lit. a) u.p.a. i nie podlegają opodatkowaniu akcyzą. W celu ochrony interesów wnioskodawcy, niedobory powstałe z przyczyn losowych lub siły wyższej winny być należycie udokumentowane.

Minister Finansów indywidualną interpretacją prawa podatkowego z dnia [...] lipca 2012 r. zmienił interpretację z dnia [...] października 2009 r. stwierdzając, że:
1) nieprawidłowe jest stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w K., zgodnie z którym niedobory wyrobów akcyzowych objętych kodem CN 2710 19 71 – 2710 19 99, powstające w związku z magazynowaniem lub transportem tych wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy nie podlegają opodatkowaniu akcyzą;
2) nieprawidłowe jest stanowisko skarżącej zawarte we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którym niedobory wyrobów akcyzowych objętych kodem CN 2710 19 71 – 2710 19 99, powstające w związku z magazynowaniem lub transportem tych wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy nie podlegają opodatkowaniu akcyzą.

W uzasadnieniu stwierdził, że definicja ubytków zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 20 lit. a) u.p.a. nie obejmuje swoim zakresem strat wyrobów akcyzowych, które nie zostały ujęte w załączniku nr 2 do ustawy (m.in. olejów smarowych oznaczonych kodami CN 2710 19 71 do 2710 19 99). W konsekwencji, w odniesieniu do ww. wyrobów nie mają zastosowania regulacje dotyczące ubytków. Powyższe nie oznacza jednak, że w odniesieniu do olejów smarowych będących np. przedmiotem magazynowania lub transportu nie mogą powstawać niedobory ilościowe, np. w wyniku zachodzących procesów fizykochemicznych, czy z przyczyn technologicznych. Niedobory te nie są ubytkami w znaczeniu normatywnym nadanym przez przepis art. 2 ust.1 pkt 20 lit. a) u.p.a. i nie podlegają opodatkowaniu akcyzą na podstawie art. 8 ust. 3 u.p.a. W przypadku powstania tych niedoborów stosuje się jednak przepisy ogólne dotyczące opodatkowania akcyzą, określone w art. 8 ust. 1 u.p.a. W związku z wejściem w życie, z dniem 1 września 2010 r., ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 151, poz. 1013) treść tego przepisu uległa zmianie. Na podstawie tego przepisu powstaje obowiązek podatkowy z stosunku do każdej ilości wyrobu akcyzowego podlegającej opodatkowaniu akcyzą. Z chwilą zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy w stosunku do wszystkich wyrobów akcyzowych, które znalazły się poza tą procedurą (również wtedy gdy występują braki tych wyrobów), powstaje zobowiązanie podatkowe, chyba że z innych przepisów akcyzowych wynika, że np. są one zwolnione od akcyzy. W przypadku gdyby ustawodawca zamierzał odstąpić od całościowego lub częściowego opodatkowania akcyzą niedoborów ww. wyrobów akcyzowych, określiłby szczegółowo rodzaj wyrobów, których niedobory miałyby być wyłączone z tego opodatkowania oraz dopuszczalną wysokość tych niedoborów. W ustawie nie zostały zawarte tego typu regulacje, w związku z czym uznać należy, że niedobory olejów smarowych opodatkowanych akcyzą, powstałe w trakcie magazynowania albo przemieszczania tych wyrobów, podlegają opodatkowaniu akcyzą zgodnie z ogólnymi zasadami opodatkowania wyrobów akcyzowych.

Po rozpatrzeniu wezwania do usunięcia naruszenia prawa Minister Finansów podtrzymał stanowisko zawarte w interpretacji z dnia [...] lipca 2012 r.

W skardze na powyższą interpretację prawa podatkowego skarżąca rzuciła naruszenie art. 8 ust. 1 oraz art. 8 ust. 3 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 20 lit. a), art. 14c § 1 i § 2, art. 120 i art. 121 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), zwanej dalej: ord. pod.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

WSA w W. uzasadniając oddalenie skargi na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej: p.p.s.a., przytoczył treść art. 8 i odwołał do definicji ubytków akcyzowych zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 20 lit. a) u.p.a. i związanych z nią skutków prawnych. Zdaniem Sądu I instancji, czym innym są ubytki wyrobów akcyzowych w znaczeniu prawnym i powiązane z nimi dalsze konsekwencje podatkowe regulowane w ustawie, a czym innym są ubytki (straty, niedobory) w znaczeniu faktycznym, czyli rzeczywiste straty wyrobów akcyzowych, które mogą wystąpić w poszczególnych rodzajach wyrobów akcyzowych, niezależnie od tego, jaką stawką podatkową winny być objęte. Ustawodawca całkowicie pominął kwestię właściwości wyrobów akcyzowych i wynikających z nich możliwości poniesienia strat, a uwzględnił jedynie stawkę podatku akcyzowego, jakiej podlega na gruncie ustawy dany wyrób akcyzowy. Straty w przedstawionym we wniosku skarżącej o udzielenie interpretacji indywidualnej stanie faktycznym, dotyczącym wyrobów akcyzowych będą miały wyłącznie znaczenie strat faktycznych – "niedoborów", niebędących jednakże stratami w znaczeniu prawnym jako "ubytki".

Sąd I instancji podkreślił, że w odniesieniu do wyrobów akcyzowych niewymienionych w załączniku nr 2 do u.p.a., stanowiących m.in. oleje smarowe o kodach CN 2710 19 71 do 2710 19 99, ustawodawca w ogóle nie przewidział możliwości powstawania w nich ubytków, a tym samym bez względu na to, czy dojdzie do faktycznego powstania na etapie procedury zawieszenia poboru akcyzy "niedoborów" nie będą one miały nigdy charakteru "ubytków" w znaczeniu prawnym, mimo że mogą stanowić niedobory w znaczeniu faktycznym. Z prawnego punktu widzenia, bez znaczenia pozostają zatem wskazywane przez skarżącą przyczyny powstania "niedoborów" jako skutki transportu produktu. Zdaniem Sądu, jeżeli ustawodawca zamierzałby odstąpić od opodatkowania wyrobów akcyzowych w zakresie wskazanym we wniosku o wydanie interpretacji, to określiłby szczegółowo rodzaj wyrobów, których niedobory powinny być wyłączone z opodatkowania oraz dopuszczalną wysokość tychże niedoborów. Nie ulega zaś wątpliwości, że na gruncie ustawy o podatku akcyzowym takie granice nie zostały określone. W związku z tym, wszelkie niedobory wyrobów akcyzowych stanowiących oleje smarowe o kodach CN 2710 19 71 do 2710 19 99 podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym na ogólnych zasadach. Z art. 8 ust. 1 u.p.a. wynika, że obowiązek opodatkowania akcyzą określonych w nim czynności, wykonywanych w stosunku do wszystkich wyrobów akcyzowych powstaje niezależnie od tego, czy są to wyroby, do których stosuje się przepisy dotyczące ubytków, czy też wyroby do których tych przepisów się nie stosuje. Zatem obowiązek podatkowy powstaje w stosunku do każdej ilości wyrobu akcyzowego podlegającego opodatkowaniu akcyzą. Zobowiązanie podatkowe powstaje zaś ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »